De Swadeshlijst is een woordenlijst samengesteld door de Amerikaanse taalkundige Morris Swadesh (1909-1967). Hij trachtte door lexicostatistische vergelijking van de in (een deel van de) woordenschat opgetreden veranderingen van een aantal verwante talen een schatting te verkrijgen voor het tijdstip waarop de talen ontstaan zijn.
Morris Swadesh besefte dat talen hun woordenschat niet alleen maar door vererving verkrijgen, maar dat ontlening, soms uit volledig niet verwante talen, een belangrijke rol speelt. Om statistisch betrouwbare gegevens te verkrijgen is het daarom nodig het materiaal nauwgezet te selecteren. Swadesh stelde daar lijsten voor op van woorden die hoogstwaarschijnlijk al zeer lang tot de taalschat behoord hadden.
De lijst hieronder bevat ruim 200 woorden en bevat naast het Nederlands :
Engels , Frans , Duits , Italiaans , Spaans , Esperanto , Zweeds en Latijn . Ook stelde Swadesh een lijst met circa 100 woorden samen.
#
Nederlands Engels Frans Duits Italiaans Spaans Esperanto Zweeds Latijn
1
ik I je ich io yo mi jag ego
2
jij , je , gij , ge , u (beleefd)you sing. , thou tu , vous (beleefd)du , Sie (beleefd)tu , Lei (beleefd)tú , usted (beleefd)vi du tu
3
hij he il er lui , egli él li han is , ea
4
wij , we we nous wir noi nosotros ni vi nos
5
jullie you pl. vous ihr , Sie (beleefd)voi vosotros , ustedes (beleefd)vi ni vos
6
zij , ze they ils , elles sie loro , essi ellos , ellas ili de ii , eae
7
deze , dit this ceci dieses questo este ĉi tiu det här hic , is
8
die , dat that cela jenes quello ese , aquel tiu det där ille
9
hier here ici hier qui , qua aquí , acá ĉi tie här hic
10
daar there là dort là ahí , allí , allá tie där ibi
11
wie who qui wer chi quien kiu vem quis
12
wat what quoi was che que kio vad quid
13
waar where où wo dove donde kie var ubi
14
wanneer when quand wann quando cuando kiam när quando
15
hoe how comment wie come como kiel hur quam , quomodo
16
niet not ne ...pas nicht non no ne inte , ej non
17
al ,alle all tout alle tutto todo ĉiu alla omnis
18
veel many plusieurs viele molti muchos multaj många multi
19
enkele , sommige some quelques einige alcuni algunos , unos kelkaj några , vissa aliqui , aliquot
20
weinig few peu wenige pochi poco malmulta få pauci
21
ander other autre andere altro otro alia annan alter , alius
22
een one un eins uno uno unu ett unus
23
twee two deux zwei due dos du två duo
24
drie three trois drei tre tres tri tre tres
25
vier four quatre vier quattro cuatro kvar fyra quattuor
26
vijf five cinq fünf cinque cinco kvin fem quinque
27
groot big grand groß grande grande granda stor magnus , grandis
28
lang long long lang lungo largo longa lång longus
29
breed , wijd wide large breit , weit largo ancho larĝa bred , vid latus
30
dik thick épais dick spesso gordo dika tjock creber
31
zwaar heavy lourd schwer pesante pesado peza tung gravis
32
klein small petit klein piccolo pequeño malgranda , eta liten parvus
33
kort short court kurz corto corto mallonga , malalta kort brevis
34
smal narrow étroit eng stretto estrecho mallarĝa trång angustus
35
dun thin mince dünn sottile delgado ,flaco maldika tunn macer
36
vrouw woman femme Frau donna mujer virino , ino kvinna femina
37
man man (adult male)homme Mann uomo hombre viro , ulo man vir
38
mens man (human being)homme Mensch uomo hombre homo människa homo
39
kind child enfant Kind bambino niño infano barn puer
40
vrouw , echtgenote wife femme , épouse Frau , Ehefrau moglie esposa , mujer edzino hustru , maka , fru uxor , mulier
41
man , echtgenoot husband mari , époux Mann , Ehemann marito esposo , marido edzo man , make maritus
42
moeder mother mère Mutter madre madre patrino mamma , mor mater
43
vader father père Vater padre padre patro pappa , far pater
44
dier animal animal Tier animale animal besto , animalo djur animal
45
vis fish poisson Fisch pesce pez , pescado fiŝo fisk piscis
46
vogel bird oiseau Vogel uccello ave birdo fågel avis
47
hond dog chien Hund cane perro hundo hund canis
48
luis louse (one lice)pou Laus pidocchio piojo pediko lus pedis
49
slang snake serpent Schlange serpente serpiente , culebra serpento orm serpens
50
worm worm ver Wurm verme gusano vermo mask vermis
51
boom tree arbre Baum albero árbol arbo träd arbor
52
woud ,bos forest forêt Wald foresta bosque arbaro skog silva
53
stok stick bâton Stock bastone palo bastono pinne fustis
54
fruit , vrucht fruit fruit Frucht frutta fruta frukto frukt fructus
55
zaad seed graine Samen seme semilla semo frö semen
56
blad leaf feuille Blatt foglia hoja folio löv , blad folium
57
wortel root racine Wurzel radice raíz radiko rot radix
58
schors , bast bark (from tree)écorce Rinde corteccia corteza ŝelo bark cortex
59
bloem flower fleur Blume fiore flor floro blomma flos
60
gras grass herbe Gras erba hierba herbo gräs herba
61
touw , koord rope corde Seil corda cuerda ŝnuro rep funis
62
huid skin peau Haut pelle piel haŭto hud cutis
63
vlees meat viande Fleisch carne carne viando kött caro
64
bloed blood sang Blut sangue sangre sango blod sanguis
65
been , bot bone os Knochen osso hueso osto ben os
66
vet fat (n.)graisse Fett grasso grasa graso fett adeps
67
ei egg œuf Ei uovo huevo ovo ägg ovum
68
hoorn horn corne Horn corno cuerno korno horn cornu
69
staart tail queue Schwanz coda cola vosto svans cauda
70
veer feather plume Feder piuma pluma plumo fjäder penna
71
haar hair cheveu Haar capelli cabello , pelo haro hår capillus , coma , crinis
72
hoofd , kop head tête Kopf , Haupt testa cabeza kapo huvud caput
73
oor ear oreille Ohr orecchio oreja orelo öra auris
74
oog eye œil Auge occhio ojo okulo öga oculus
75
neus nose nez Nase naso nariz nazo näsa nasus
76
mond mouth bouche Mund bocca boca buso mun os
77
tand tooth dent Zahn dente diente dento tand dens
78
tong tongue langue Zunge lingua lengua lango tunga lingua
79
nagel fingernail ongle Fingernagel unghia uña ungo nagel unguis
80
voet foot pied Fuß piede pie piedo fot pes
81
been leg jambe Bein gamba pierna kruro , gambo ben crus
82
knie knee genou Knie ginocchio rodilla genuo knä genu
83
hand hand main Hand mano mano mano hand manus
84
vleugel wing aile Flügel ala ala flugilo vinge ala
85
buik belly ventre Bauch pancia barriga ventro mage venter
86
ingewanden guts entrailles Eingeweide intestino tripas intestoj inälvor intestina
87
nek , hals neck cou Hals collo cuello nuko hals , nacke collum , cervix
88
rug back dos Rücken schiena espalda dorso rygg tergum
89
borst breast sein , poitrine Brust petto pecho , seno brusto , mamo bröst pectus , mamma
90
hart heart cœur Herz cuore corazón koro hjärta cor
91
lever liver foie Leber fegato hígado hepato lever iecur
92
drinken drink boire trinken bere beber , tomar trinki dricka bibere
93
eten eat manger essen mangiare comer manĝi äta edere
94
bijten bite mordre beißen mordere morder mordi bita mordere
95
zuigen suck sucer saugen succhiare chupar suĉi suga sugere
96
spuwen spit cracher spucken sputare escupir kraĉi spotta sputare
97
braken , overgeven vomit vomir erbrechen vomitare vomitar vomi kräkas , spy vomere
98
blazen blow souffler blasen soffiare soplar blovi blåsa flare
99
ademen breathe respirer atmen respirare respirar spiri andas spirare
100
lachen laugh rire lachen ridere reír ridi skratta ridere
101
zien see voir sehen vedere ver vidi se videre
102
horen hear entendre hören udire , sentire oír aŭdi höra audire
103
weten , kennen know savoir , connaître wissen sapere saber , conocer scii veta scire
104
denken think penser denken pensare pensar pensi tänka putare
105
ruiken smell sentir riechen odorare , annusare oler flari lukta olere
106
vrezen , bang zijn dat fear craindre , avoir peur fürchten temere temer timi frukta , rädas timere
107
slapen sleep dormir schlafen dormire dormir dormi sova dormire
108
leven live vivre leben vivere vivir vivi leva vivere
109
sterven die mourir sterben morire morir morti dö mori
110
doden kill tuer töten uccidere matar mortigi döda necare
111
vechten fight se battre kämpfen combattere pelear batali strida pugnare
112
jagen hunt chasser jagen cacciare cazar ĉasi jaga venari
113
slaan hit frapper schlagen colpire golpear trafi slå pellere
114
snijden cut couper schneiden tagliare cortar tondi skära secare
115
splijten split fendre spalten dividere , separare partir fendi dela , klyva scindere , partiri
116
steken stab poignarder stechen pugnalare apuñalar piki sticka traicere
117
krabben scratch gratter kratzen graffiare arañar , rascar grati klia radere
118
graven dig creuser graben scavare cavar fosi gräva fodere
119
zwemmen swim nager schwimmen nuotare nadar naĝi simma natare
120
vliegen fly (v.)voler fliegen volare volar flugi flyga volare
121
lopen , stappen walk marcher gehen camminare caminar piediri gå gradi
122
komen come venir kommen venire venir veni komma venire
123
liggen lie s'étendre liegen distendersi echarse , acostarse kuŝi ligga iacere
124
zitten sit s'asseoir sitzen sedere sentarse sidi sitta sedere
125
staan stand se lever stehen stare in piedi estar de pie stari stå stare
126
draaien turn tourner drehen girare voltear turnigi svänga vertere
127
vallen fall tomber fallen cadere caer fali falla cadere
128
geven give donner geben dare dar doni ge dare
129
houden hold tenir halten tenere sostener teni hålla tenere
130
knijpen squeeze serrer quetschen spremere apretar pinĉi klämma premere
131
wrijven rub frotter reiben strofinare frotar froti gnida fricare
132
wassen wash laver waschen lavare lavar lavi tvätta lavare
133
vegen wipe essuyer wischen asciugare limpiar balai rensa tergere
134
trekken pull tirer ziehen tirare jalar , tirar tiri dra trahere
135
duwen push pousser drücken spingere empujar pusi trycka pellere , urgere
136
werpen , gooien throw jeter werfen tirare tirar ĵeti kasta iacere
137
knopen tie lier binden legare atar nodi , nodligi knyta , binda stringere , ligare
138
naaien sew coudre nähen cucire coser kudri sy suere
139
tellen count compter zählen contare contar nombri räkna numerare
140
zeggen say dire sagen dire decir diri säga dicere
141
zingen sing chanter singen cantare cantar kanti sjunga canere
142
spelen play jouer spielen giocare jugar ludi leka , spela ludere
143
zweven float flotter schweben galleggiare flotar ŝvebi flyta fluctuare
144
vloeien flow couler fließen fluire fluir flui rinna fluere
145
vriezen freeze geler frieren gelare helar frosti frysa gelare
146
zwellen swell gonfler schwellen gonfiare hincharse sveli svälla inflare
147
zon sun soleil Sonne sole sol suno sol sol
148
maan moon lune Mond luna luna luno måne luna
149
ster star étoile Stern stella estrella stelo stjärna stella
150
water water eau Wasser acqua agua akvo vatten aqua
151
regen rain pluie Regen pioggia lluvia pluvi regn pluvia
152
rivier river rivière Fluß fiume río rivero flod fluvius
153
meer lake lac See lago lago lago sjö lacus
154
zee sea mer Meer , See mare mar maro hav mare
155
zout salt sel Salz sale sal salo salt sal
156
steen stone pierre Stein pietra piedra ŝtono sten lapis , petra
157
zand sand sable Sand sabbia arena sablo sand arena
158
stof dust poussière Staub polvere polvo polvo damm pulvis
159
aarde earth terre Erde terra tierra tero jord terra
160
wolk cloud nuage Wolke nuvola nube nubo moln nimbus , nubes
161
mist , nevel fog brouillard Nebel nebbia niebla nebulo dimma caligo , nebula
162
lucht sky ciel Himmel cielo cielo aero himmel caelum
163
wind wind vent Wind vento viento vento vind ventus
164
sneeuw snow neige Schnee neve nieve neĝo snö nix
165
ijs ice glace Eis ghiaccio hielo glacio is glacies
166
rook smoke fumée Rauch fumo humo fumo rök fumus
167
vuur fire feu Feuer fuoco fuego fajro eld ignis
168
as ashes cendres Asche ceneri ceniza cindro aska cineres
169
branden burn brûler brennen bruciare quemar bruli brinna ardere
170
weg road route Straße strada camino vojo väg via
171
berg mountain montagne Berg montagna montaña monto berg mons
172
rood red rouge rot rosso rojo ruĝa röd ruber
173
groen green vert grün verde verde verda grön viridis
174
geel yellow jaune gelb giallo amarillo flava gul flavus
175
wit white blanc weiß bianco blanco blanka vit albus , candidus
176
zwart black noir schwarz nero negro nigra svart niger , ater , fuscus
177
nacht night nuit Nacht notte noche nokto natt nox
178
dag day jour Tag giorno día tago dag dies
179
jaar year an , année Jahr anno año jaro år annus
180
warm warm chaud warm caldo cálido , tibio varma varm calidus
181
koud cold froid kalt freddo frío malvarma kall frigidus
182
vol full plein voll pieno lleno plena full plenus
183
nieuw new nouveau neu nuovo nuevo nova ny novus
184
oud old vieux alt vecchio viejo maljuna gammal vetus
185
goed good bon gut buono bueno bona bra bonus
186
slecht bad mauvais schlecht cattivo malo malbona dålig malus
187
rot rotten pourri verrottet marcio podrido putra rutten puter, putridus
188
vies dirty sale schmutzig sporco sucio malpura smutsig sordidus
189
recht straight droit gerade diritto recto rekta rak rectus
190
rond round rond rund rotondo redondo ronda rund rotundus
191
scherp sharp tranchant , pointu , aigu scharf aguzzo , affilato afilado akra , akuta vass acer
192
stomp , bot dull émoussé stumpf noioso desafilado malakra slö hebes
193
glad smooth lisse glatt liscio suave glata len , slät levis
194
nat wet mouillé nass , feucht bagnato mojado malseka våt , blöt umidus
195
droog dry sec trocken asciutto , secco seco seka torr siccus
196
juist , correct correct juste , correct richtig corretto correcto korekta rätt , riktig rectus
197
dichtbij near proche nah ,nahe vicino cerca apud , proksime nära propinquus
198
ver far loin weit , fern lontano lejos malproksime långt bort , fjärran longinquus
199
rechts right à droite rechts destra derecha dekstra höger dexter
200
links left à gauche links sinistra izquierda maldekstra vänster sinister
201
aan , te , bij , etc.at à bei , an a a , en al hos , vid ad
202
in in dans in in en en i in
203
met with avec mit con con kun med cum
204
en and et und e y , e kaj och et
205
als , indien if si wenn , falls , ob se si se om si
206
omdat because parce que weil perché porque ĉar eftersom , ty quia , quoniam
207
naam name nom Name nome nombre nomo namn nomen
