stand

Nederlands

Uitspraak

(heteroniem)

• Geluid:  stand    (hulp, bestand)
• Geluid:  stand    (hulp, bestand)
• IPA: /'stɑnt/

Woordafbreking

• stand

1-5	enkelvoud	meervoud
naamwoord	stand	standen
verkleinwoord	standje	standjes

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Engels, in de betekenis van ‘plaats op een tentoonstelling’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1929
• In de betekenis van ‘houding’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1615
• In de betekenis van ‘gesteldheid’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1343

6	enkelvoud	meervoud
naamwoord	stand	stands
verkleinwoord	standje	standjes

Zelfstandig naamwoord

stand v/m

1. hoe of waar iets staat, positie

   • Dat hangt van de stand van de zon af. 
   • Kun je de schakelaar s.v.p. in de stand 'midden' zetten? 

2. sociale positie in de maatschappij, graad, rang

   • Zulk gedrag past niet bij zijn stand. 

3. de puntentelling bij een wedstrijd of een aantal cijfers op een paneel (meter), score

   • De stand is nu drie-nul voor de Belgische dames. 

4. berisping (alleen verkleinwoord) zie: standje
5. (biologie) de grootte van de populatie van een soort in een bepaald gebied

   • De stand van de zeehonden en de zeeschildpadden zullen door die olieramp een geduchte knauw krijgen. 

6. plaats op een tentoonstelling waar producten vertoond worden

Hyponiemen

   

WK-stand achterstand adelstand afstand arbeidersstand artsenstand bandstand barometerstand beginstand beursstand bijstand bladstand boerenstand boezemstand brilstand brugstand burgerstand defectenstand diagramstand drankstand droogstand dwangstand eindstand gelijkstand grondwaterstand handelsstand handenstand handstand handwerksstand haringstand hoogstand hoogwaterstand houtstand informatiestand infostand journalistenstand kabeljauwstand kiepstand kilometerstand konijnenstand kopstand kwartierstand leegstand lekenstand maanstand medaillestand meterstand middenstand misstand nulstand onderstand onenightstand opstand overstand paalstand palingstand periodestand planeetstand priesterstand rechtstand recordstand rentestand ridderstand rijksstand rivierstand roodstand ruststand samenstand scheefstand schietstand setstand slaapstand slotstand sluimerstand spreidstand stand-bystand stilstand strekstand stuurstand tegenstand toestand totaalstand trilstand tussenstand vaanstand veiligheidsstand verkoopstand visstand vloedstand voetstand vogelstand voorstand wachtstand walvisstand waterstand weerstand weidevogelstand welstand wereldbekerstand wildstand winkelstand wisselstand zalmstand zeehondenstand zonnestand zwichtstand

Afgeleide begrippen

   

bovenstandig eigenstandig eindstandig hoekstandig in stand blijven in stand houden instandhouding kelkstandig kransstandig omstandig stand-by stand-byfaciliteit stand-byknop stand-bymodus stand-bystrook stand-in stand-up stand-upcomedian stand-upcomedy stand-upcomedywedstrijd standaard standairco standbeeld standbeen standbouw standcatalogus standenbouw standengeest standenmaatschappij standenstaat standenvertegenwoordiging standetje standgeld standgenoot standhoek standhouden standhouder standig standlicht standmatig standnummer standolie standpenning standpijp standplaats standproef standpunt standrecht standruimte standsafwijking standsbesef standsbewustzijn standsgeheim standsorganisatie standstill standsuitgave standsverschil standtijd standvast standvink standvis standvizier standvlak standvlinder standvogel standweiden standwerker standwild standyoghurt tot stand brengen tot stand komen volstandig wandstandig weerstander wortelstandig zelfstandig

Uitdrukkingen en gezegden

• tot stand brengen

• tot stand komen

Vertalingen

    1.   

Engels: position (en)

Spaans: posición (es) v

    2. sociale positie in de maatschappij   

Engels: class (en), grade (en), position (en), rank (en)

Spaans: clase (es) v, estamento (es) m, estatus (es) m, rango (es) m

    6. plaats op een tentoonstelling   

Engels: stand (en)

Spaans: puesto (es) m

Gangbaarheid

• Het woord stand staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "stand" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.