man

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  man    (hulp, bestand)
• IPA: / mɑn / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• man

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘mens van mannelijk geslacht’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 901

afkomstig van: Middelnederlands: man Oudnederlands: man Germaans: *mann- Indo-Europees: *man- of *men-

Verwant in Germaans: West: Engels: man (Angelsaksisch: mann, man), Duits: Mann, (Oudhoogduits: man), Fries: man (Oudfries: man, mon) Noord: Zweeds: man, Deens: mand, Noors: mann, (Oudnoords: maðr), IJslands/Faeröers: maður Oost: Gotisch: manna

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	man	mannen
verkleinwoord	mannetje manneke(n)	mannetjes manneke(n)s

Zelfstandig naamwoord

man m

1. (biologie) persoon van het mannelijk geslacht

   • Elke man houdt van voetbal. 

2. echtgenoot, getrouwde man

   • John is de man van Elly. 

3. volwassene van het mannelijk geslacht, vaak als tweede deel van een samenstelling waarbij het eerste deel een kenmerkend gebied aanduid

   ▸ Nu moet blijken of de aanstormende knapen mannen zijn geworden en de grote mannen grote mannen zijn gebleven.

4. mens, volwassen persoon

   • Een man heeft voedsel nodig. 

Synoniemen

• [3] kerel
• [4] mens

Antoniemen

• [1-3]: vrouw
• [1]: (pejoratief) mens

Hyperoniemen

• [1-2]: mens

Opmerkingen

• De samenstellingen met "man" als tweede deel kennen soms een meervoud met  lui zn  of  lieden zn . Als het om beroepen gaat, heeft de wens om mannen en vrouwen gelijk te behandelen vaak vormen opgeleverd met -vrouw en -mens in plaats van -man

Hyponiemen

   

Alverman Engelsman Fransman Geldersman Kerstman Noorman Voerman Waterman Weidman aardman achterman akkerman alderman alfaman alleman alverman ambachtsman ambtman anchorman anderman ankerman appelman arbeidersman arbeidsman asman baardman baggerman bakelman barman batman batsman bedelman behoudsman beleidsman belichtingsman beurtman bewindsman bladenman blakaman blindeman boekman boeman boerman bolman bootsman bosman bouwman brandweerman brillenman broekenman buisman buitenman burgerman buurman calmans cameraman clergyman clubman deleman dienstman discman dodeman doelman dolleman dolman donkeyman dressman dronkenman edelman ex-man fransman frontman geluidsman gemeensman gentleman godsman goedheiligman goeman granman grietman groenteman haaiman haarman handelsman handwerksman hangman hanneman haringman harnasman he-man heiligman henneman hetman hitman hoekman hofman homan honderdman honkman hoofdman hopman huisman ijscoman jongeman jongman jonkman jurkman karakterman karman karrenman kerstman keurman kielenman kielman kiesman kikvorsman klapperman klepperman klusjesman koopman kopman krantenman krijgsman landman landsman leeman leenman leidsman lichtman lierenman liman linesman loerman loodsman lorrenman maatman machoman mannetjesman marsman materiaalman medicijnman meerderman meerman melkman metroman middelman middenman minderman mosselman muzelman olieman ombudsman onderhoudsman onderkoopman onderstuurman opperman orgelman ottoman overbuurman pacman partijman peterman pieterman politieman pontman postman pr-man pullman raadsman rastaman riesman rijkman sandwichman scheidsman schieman showman sideman sjouwerman slagman sneeuwman somberman sombermans speelman sportman sportsman staatsman stadsman steigerman stielman stroman stuntman stuurman superman taalman targetman televisieman tijman timmerman toetsenman topman transman tuinman twaalfman vakman varensman veenman veerman veiligheidsman vertrouwensman verzetsman visserman vlaggenman vleugelman voddenman voerman voorman vrijman vrouwenman vuilnisman vuurman waardsman waarsman walkman weerman weidman weiman werkman wijsman wildeman wonderman wouterman zageman zakenman zandman zeeman zegsman

Afgeleide begrippen

   

achtmannig andermans dodemansduim dodemansknop dovemansoren driemanschap eenmansactie eenmansband eenmansbedrijf eenmanscel eenmansfractie eenmansjury eenmansoorlog eenmansorkest eenmansruimtecapsule eenmanszaak man-tegen-mangevecht man-tot-mangevecht manbaar mandag mandekker mandekking mangat manhaftig manisme manjaar mankracht manlief manlijk manloos manmoedig mannelijk mannenarbeid mannenbesnijdenis mannenbeweging mannenbroeder mannenbroeders mannengek mannenhaat mannenhaatster mannenkiesrecht mannenkoor mannenkraambed mannenkracht mannenlijn mannenmoed mannenpil mannenstem mannentaal mannentoilet mannentrouw mannenverslinder mannenverslindster mannenwereld mannenwerk manning mans mans-start manschap mansdik manshoofd manshoog manskerel manslag manslengte mansoor manspersoon mansvolk manuur manvolk manwijf manziek manzieke onemanshow oudemannenhuis oudemannenkwaal veelmannerij vermannen

Uitdrukkingen en gezegden

• anderhalve man en een paardenkop
  bijna niemand
• de juiste man op de juiste plaats
  zeer geschikt voor het werk dat gedaan moet worden
• een man een man, een woord een woord
  je hoort een belofte na te komen
• een man van de klok zijn
  iemand die steeds precies op tijd is
• geen man over boord zijn
  niet zo erg zijn, veel minder erg zijn dan mogelijk was
• aan de man brengen
  een koper vinden
• man en paard noemen
  eerlijk zeggen wie het is
• met man en macht
  met ieders daadwerkelijke medewerking
• met man en muis vergaan
  zinken van een schip, zonder overlevenden

Spreekwoorden

• als de wijn is in de man, dan is de wijsheid in de kan
• de kleren maken de man
  met nette kleding en een goed verzorgd uiterlijk zal je veel sterker staan in het (zaken)leven

Vertalingen

    1. persoon van het mannelijk geslacht   

Afrikaans: man (af) Boeginees: ᨓᨚᨑᨚᨓᨙᨊ Catalaans: home (ca) m Duits: Mann (de) m Engels: man (en) Esperanto: viro (eo) Evenks: бэе Faeröers: maður (fo) m Frans: homme (fr) m Grieks: άντρας, άνδρας (el) (andras) Hopi: taaqa Ido: viro (io) Iers: fear (ga) m Igbo: nwoke (ig) Inupiak: angun (ik) Italiaans: uomo (it) m Japans: 男 (ja) Kituba: bakala

Latijn: vir (la) Lets: vīrs (lv) Nauruaans: eman (na) Noors: mann (no) m Nynorsk: mann (nn) m Occitaans: òme (oc) m Oekraïens: чоловік (uk) m (čolowik) Pennsylvania-Duits: Mann (pdc) m Russisch: мужчина (ru) m (mužčína) Sonsorolees: man Spaans: hombre (es) m Swahili: mtu (sw) 1 Tobiaans: amare Turks: adam (tr) Twi: bɛrema (tw) Vietnamees: đàn ông (vi) Xhosa: indoda 9 Zweeds: man (sv) m

    2. een echtgenoot, een getrouwde man   

Afrikaans: man (af), eggenoot (af), gade (af) Duits: Ehemann (de) m Engels: husband (en) Faeröers: maður (fo) m, ektamaður (fo) m, maki (fo) m Frans: mari (fr) m Grieks: σύζυγος (el) (sizigos) Iers: fear céile (ga) m Italiaans: marito (it) m Japans: ご主人 (ja), 夫 (ja) Latijn: maritus (la) m

Noors: ektemann (no) m, mann (no) m Nynorsk: ektemann (nn) m, mann (nn) m Oekraïens: чоловік (uk) m (čolowik) Pennsylvania-Duits: Mann (pdc) m Russisch: муж (ru) m (muž) Spaans: marido (es) m Turks: koca (tr); (genderneutraal:) eş (tr); (volkstaal:) adam (tr) Vietnamees: chồng (vi) Zweeds: man (sv) m, make (sv) m

    3. een mens   

Afrikaans: man (af) Duits: Mensch (de) m Engels: human (en) Faeröers: menniskja (fo) v Frans: homme (fr) m Grieks: άνθρωπος (el) (anthropos) Iers: duine daonna (ga) m Italiaans: uomo (it) m Japans: 人 (ja), 人間 (ja) Noors: menneske (no) o

Nynorsk: menneske (nn) o Oekraïens: людина (uk) v (l'udyna) Oudgrieks: ἄνθρωπος m Russisch: человек (ru) m (čelovék) Spaans: hombre (es) m; humano m Swahili: mtu (sw) 1 Turks: insan (tr) Vietnamees: người (vi) Xhosa: umntu 1 Zweeds: man (sv) m

Woordherkomst en -opbouw

• Herkomst: Hebreeuws

Zelfstandig naamwoord

man o

1. (Jiddisch-Hebreeuws) (voeding) voedsel dat uit de hemel komt voor de Israëlieten tijdens hun tocht uit Egypte naar Kanaän; het woord kan in Ex. 16:15 ook worden begrepen als 'wat?' (14×: Ex. 16:15, 16:31 +, Num. 11:6 +, Deut. 8:3 +, Joz. 5:12 +, Ps. 78:24, Neh. 9:20)

Verwante begrippen

• Grieks-Nederlands (gangbare versie): manna

Vertalingen

    1. voedsel dat uit de hemel komt   

Engels: manna (en)

Werkwoord

vervoeging van
mannen

man

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van mannen
   

   • Ik man. 

2. gebiedende wijs van mannen
   

   • Man! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van mannen
   

   • Man je? 

Gangbaarheid

• Het woord man staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd 'man' herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Afrikaans

Uitspraak

• geluid

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	man	manne
verkleinwoord	mannetjie	mannetjies

Zelfstandig naamwoord

man

1. man

Aragonees

enkelvoud	meervoud
man	mans

Zelfstandig naamwoord

man v

1. (anatomie) hand

Engels

Zelfstandig naamwoord

man

1. (biologie) man
2. persoon
3. mens
4. mensheid

Friulisch

Zelfstandig naamwoord

man

1. hand

Galicisch

enkelvoud	meervoud
man	mans

Zelfstandig naamwoord

man v

1. (anatomie) hand

   «A xente saúda dándose a man.»

   De mensen begroeten elkaar door elkaar een hand te geven.

Lets

1e persoon naamval	enkelvoud	meervoud
nominatief	es	mēs
genitief	manis	mūsu
datief	man	mums
accusatief	mani	mūs
instrumentalis	mani	mums
locatief	manī	mūsos

Persoonlijk voornaamwoord

man

1. datief aan mij, voor mij

{Clr}

Nedersaksisch

Zelfstandig naamwoord

man

1. man

Occitaans

Uitspraak

• IPA: /'ma/

Woordafbreking

• man

enkelvoud	meervoud
man	mans

Zelfstandig naamwoord

man v

1. hand

Veluws

Zelfstandig naamwoord

man

1. man

Zweeds

Uitspraak

• Geluid:  man    (hulp, bestand)
• IPA: / man /

Woordafbreking

• man

Naar frequentie	58

Onbepaald voornaamwoord

man

1. men

   «Man får inte äta eller dricka i det här rummet.»

   Men mag in deze kamer niet eten of drinken.

	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	man	mannen	män	männen
genitief	mans	mannens	mäns	männens

Zelfstandig naamwoord

man, g

1. (biologie) man

   «Där går två män och en kvinna.»

   Daar lopen twee mannen en een vrouw.

Afgeleide begrippen

• landsman
• mansyrke