kiel

Niet te verwarren met: Kiel

Nederlands

Niet te verwarren met: Kiel

Uitspraak

• Geluid:  kiel    (hulp, bestand)
• IPA: / kil / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• kiel

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘boezeroen’ voor het eerst aangetroffen in 1370

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	kiel	kielen
verkleinwoord	kieltje	kieltjes

Zelfstandig naamwoord

de kiel

1. m (scheepvaart) verlenging van de onderzijde van een (zeil)schip die dient om het verlijeren tegen te gaan en het schip een grotere stabiliteit te geven

   ▸ Iets meer dan 10 jaar geleden vond de eeuwenoude ceremonie voor het laatst plaats. Het plaatsen van een munt bij de kiel van een te bouwen marineschip. Hiermee wordt geluk en voorspoed voor het vaartuig en de bemanning afgedwongen.

2. v/m (kleding) kledingstuk zonder voorsluiting dat het bovenlichaam bedekt en onder landbouwers populair was
3. m (muziekinstrument) wigvormig pennetje waarmee in toetsinstrumenten zoals een klavecimbel, een snaar wordt getokkeld

   • De kiel of plectrum werd vroeger van een ravenpen gemaakt. 

• 
  1. Een schip met kiel (G).
• 
  2. Een blauwe kiel.
• 
  3. Werking van een klavecimbelmechaniek met kiel.

Synoniemen

• [3] plectrum

Verwante begrippen

• [1] midzwaard, scheepsromp, zeilschip, zijzwaard, zwaard
• [3] dok, toetsinstrument, tokkelinstrument, spinet

Hyponiemen

• achterkiel, blauwkiel, boerenkiel, kimkiel (1), plaatkiel, witkiel

Afgeleide begrippen

   

kielboot kielen kielenman kielgang kielhalen kieling kieljacht kielkeper kiellichter kielman kielschip kielspeling kielspit kielsponde kielsponning kieltuin kielvlak kielvlieger kielwater (1) kielzog

Vertalingen

    1. verlenging van de onderzijde van een (zeil)schip die dient om het verlijeren...   

Afrikaans: kiel (af) Catalaans: quilla (ca) Deens: køl (da) Duits: Kiel (de) m Engels: keel (en) Faeröers: kjølur (fo)

Fins: köli (fi) Frans: quille (fr) v Italiaans: chiglia (it) Papiaments: kil Spaans: quilla (es) v Zweeds: köl (sv) g

    2. kledingstuk   

Engels: blouse (en), overalls (en)

Spaans: blusa (es) v

    3. plectrum   

Duits: Kiel (de) m Engels: plectum (en)

Frans: plectr (fr) m, bec (fr) m

Werkwoord

vervoeging van
kielen

kiel

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van kielen
   

   • Ik kiel. 

2. gebiedende wijs van kielen
   

   • Kiel! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van kielen
   

   • Kiel je? 

Gangbaarheid

• Het woord kiel staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "kiel" herkend door:

97 %	van de Nederlanders;
96 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.