haar

Nederlands

	enkelvoud		meervoud
	bijvoeglijk	zelfstandig	bijvoeglijk	zelfstandig
1e persoon	mijn m'n	mijne	ons, onze	onze
2e persoon (informeel)	jouw je	jouwe	jullie je	-
2e persoon (formeel) (regionaal)	uw	uwe	uw	uwe
3e persoon (mannelijk)	zijn z'n	zijne	hun	hunne
3e persoon (vrouwelijk)	haar d'r, 'r	hare
3e persoon (onzijdig)	zijn z'n (ervan)	zijne
	Boven: benadrukte vorm. Onder: onbenadrukte vorm

Uitspraak

• Geluid:  haar    (hulp, bestand)
• IPA: / har / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• haar

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘hoogte in het veld’ voor het eerst aangetroffen in 797
• [voornaamwoord] van Middelnederlands hare
• [zelfstandig naamwoord] van Middelnederlands haer

Bezittelijk voornaamwoord

haar

1. bezit aanduidend door een derde persoon vrouwelijk enkelvoud

   • Zij heet Anna. Haar man heet Jan. 

   ▸ Met haar metalen golfplaten dak leek deze plek me niet geschikt om bescherming te bieden, eerder een uitnodiging aan de bliksem om in te slaan.

2. (verouderd) bezit aanduidend door derde persoon vrouwelijk meervoud

   • De vrouwen en haar gevoelens. 

Synoniemen

• [2] hun

Vertalingen

    1. bezit aanduidend door een 3e persoon vrouwelijk enkelvoud   

Duits: ihr (de) Engels: her (en) Pools: jej (pl)

Russisch: её (ru), свой (ru) Zweeds: henne (sv)

	enkelvoud		meervoud
	onderwerp	voorwerp	onderwerp	voorwerp
1e persoon	ik 'k	mij me	wij we	ons
2e persoon (informeel)	jij je	jou je	jullie	jullie
2e persoon (formeel)	u	u	u	u
2e persoon (regionaal)	gij ge	u	gij ge	u
3e persoon (mannelijk)	hij ie	hem 'm	zij ze	(dat.) hun (acc.) hen ze
3e persoon (vrouwelijk)	zij ze	haar 'r, d'r
3e persoon (onzijdig)	het 't	het 't
	Boven: benadrukte vorm. Onder: onbenadrukte vorm

Persoonlijk voornaamwoord

haar

1. accusatief van zij, derde persoon enkelvoud

   • Ik heb haar gisteren nog gezien. 

2. datief van zij, derde persoon enkelvoud

   • Ik heb haar gisteren nog dat boek gegeven. 

3. (verouderd) datief of accusatief van derde persoon meervoud

Afgeleide begrippen

• haarzelf, harer

Uitdrukkingen en gezegden

• Al is de leugen nog zo snel, de waarheid achterhaalt haar wel

liegen keert zich tegen je, altijd! - met een leugen schiet iemand niets op omdat de waarheid altijd vroeg of laat naar buiten komt

• tot in de toppen van zijn (haar) vingers

door en door, helemaal, geheel en al

Vertalingen

    1. accusatief van zij, derde persoon enkelvoud   

Duits: sie (de) Engels: her (en)

Pools: ją (pl) Turks: onu (tr)

    2. datief van zij, derde persoon enkelvoud   

Duits: ihr (de) Engels: her (en)

Pools: jej (pl) Turks: ona (tr)

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	haar	haren
verkleinwoord	haartje	haartjes

Zelfstandig naamwoord

haar o

1. (anatomie) hoofdhaar, uitgroeisel van het epidermis dat delen van het hoofd bedekt
2. (anatomie) haren, uitgroeiselen van het epidermis bij zoogdieren die delen van of het gehele lichaam bedekken
3. v/m (anatomie) een enkele uitgroeisel van het epidermis bij zoogdieren
4. (plantkunde) plantenhaar, uitgroeisel op de opperhuid van planten

Hyponiemen

   

apenhaar baardhaar bebophaar bokkenhaar borstelhaar borsthaar brandhaar dassenhaar dierenhaar engelenhaar geitenhaar gezichtshaar hazenhaar hoofdhaar kameelhaar kemelshaar klierhaar koehaar kroeshaar krulhaar lichaamshaar melkhaar mensenhaar nekhaar nesthaar neushaar okselhaar onderhaar ooghaar peenhaar piekhaar pinkhaar plantenhaar pluishaar polkahaar ponyhaar roshaar salamanderhaar schaamhaar schachthaar snorhaar stekelhaar stoppelhaar trilhaar vanghaar varkenshaar venushaar vlashaar vrouwenhaar wolhaar wortelhaar zilverhaar zweephaar

Afgeleide begrippen

   

Haren Harenaar Harens Harense haarachtig haarbal haarband haarboom haarborstel haarbos haarbreed haarbreedte haarbuis haarcel haarcilinder haarcrème haardos haardracht haardroger haardroogkap haarextensie haarfijn haarfollikel haarföhn haargel haargezwel haargras haargrens haargroei haarhamer haarhygrometer haarijzer haarinplant haarkam haarkapper haarkiem haarkikker haarkleed haarklein haarkleur haarkleuring haarklieven haarkloven haarknippen haarknipper haarkoord haarkrans haarkroon haarkruid haarkrul haarkruller haarlak haarlijn haarlint haarlok haarloos haarlotion haarman haarmiddel haarmos haarmug haarnaald haarnet haarnetje haarolie haarpapil haarpasser haarpijn haarpluis haarplukken haarpoeder haarroller haarrook haarscheerder haarscheiding haarscherp haarschimmel haarschroef haarschuier haarsnijden haarsnijder haarsnit haarsnoer haarspeld haarspijker haarspit haarspleet haarspray haarspriet haarsteng haarster haarstilist haarstreng haarstudio haarstukje haartest haartong haartooi haaruitval haarvat haarvatenstelsel haarverf haarverlies haarversteviger haarvezel haarvlecht haarvleugelig haarwater haarwerk haarwerker haarwervel haarworm haarwortel haarwrong haarzak haarzeef haarziekte haarzijde haarzwam haren harig

Uitdrukkingen en gezegden

   

Grijze haren van iets krijgen. Haar op de tanden hebben erg moedig zijn in het geven van een mening/ Bazig zijn Alles op haren en snaren zetten de uiterste best voor iets doen De haren ten berge rijzen ergens erg van schrikken Een haar van de hond Een vos verliest wel zijn haren maar niet zijn streken als iemand van uiterlijk is veranderd, maar niet van karakter; ook wanneer een mens ouder wordt, heeft die nog steeds dezelfde karaktertrekken Elkaar in de haren zitten erge ruzie hebben Geen haar op mijn hoofd die daar aan denkt ergens helemaal niets voor voelen Grijze haren zijn kerkhofsbloemen als je grijze haren krijgt, ben je niet zo ver meer van het kerkhof (ofwel de dood); oude mensen zijn dicht bij de dood Hij heeft een luizenpaadje in zijn haar Een scheiding. Met de handen in het haar zitten niet weten wat je moet doen/Niet weten wat je er mee aan moet vangen Van hot naar haar Zijn wilde haren verliezen minder gekke dingen gaan doen zijn haren gingen (recht) overeind staan zich de haren uit het hoofd trekken uiten van groot verdriet, angst of spijt •  Ze had gebruld, zich de haren uit het hoofd getrokken, maar dat was allemaal al vlug weer over.

Vertalingen

    1. hoofdhaar, uitgroeisel van het epidermis dat delen van het hoofd bedekt   

Duits: Haar (de) o Engels: hair (en) Frans: cheveu (fr) Papiaments: kabei

Pools: włosy (pl) Spaans: pelo (es) m, cabello (es) m, vello (es) m Turks: saç (tr), kıl (tr)

    zijn haren gingen (recht) overeind staan   

Duits: Ihm sträubten sich die Haare.

Werkwoord

vervoeging van
haren

haar

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van haren
   

   • Ik haar. 

2. gebiedende wijs van haren
   

   • Haar! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van haren
   

   • Haar je? 

Gangbaarheid

• Het woord haar staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "haar" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Afrikaans

Uitspraak

• geluid

	enkelvoud		meervoud
	onderwerp	voorwerp	onderwerp	voorwerp
1e persoon	ek	my	ons	ons
2e persoon (informeel)	jy	jou	julle	julle
2e persoon (formeel)	u	u	u	u
3e persoon (mannelijk)	hy	hom	hulle	hulle
3e persoon (vrouwelijk)	sy	haar
3e persoon (onzijdig)	dit	dit

Uitspraak

• IPA: /ɦɑːr/

Persoonlijk voornaamwoord

haar

1. haar

Noors

Zelfstandig naamwoord

haar

1. verouderde spelling of vorm van hår tot 1917

onbepaalde onzijdige vorm nominatief enkelvoud

Nynorsk

Zelfstandig naamwoord

haar

1. verouderde spelling of vorm van hår tot 1917

onbepaalde onzijdige vorm nominatief enkelvoud