rug

[1] Een rug.

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  rug    (hulp, bestand)
• IPA: / rʏx / (1 lettergreep); /rɵx/

Woordafbreking

• rug

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘achterzijde’ voor het eerst aangetroffen in 901

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	rug	ruggen
verkleinwoord	rugje ruggetje	rugjes ruggetjes

Zelfstandig naamwoord

de rug m

1. (anatomie) zijde van de romp tegenover de buik en borst gelegen; bij mensen aan de achterzijde en bij andere dieren aan de bovenzijde gelegen

   ▸ Ik wilde met mijn hele hebben en houden op mijn rug in de overweldigende wildernis van Amerika slapen onder de sterren, nieuwe mensen ontmoeten, alleen met mijn gedachten door de bossen lopen en de vrijheid hebben om te gaan en te staan waar ik wilde.

   ▸ "VU, hef niet je aardwetenschappen-afdeling op!", schrijft hoofdgeoloog van de Geologische Dienst Nederland, Michiel van der Meulen van TNO, in een oproep op LinkedIn. "Als ze dit besluit doorzetten, keren ze hun rug naar de samenleving en de toekomst", gaat hij verder. "Of het nou voor een beter milieu is, meer welvaart of grotere autonomie - voor Nederland, Europa of de wereld: aardwetenschappers leveren een essentiële bijdrage."

2. achterkant
3. dat gedeelte van een boek waar de bladen bij elkaar komen
4. rode ~: biljet van 1000 gulden
5. achterkant van een bankbiljet
6. (geologie) hoger liggend, lang gerekte landsvorm (ook onder water)
7. (meteorologie), een langgerekt gebied met hoge luchtdruk

Synoniemen

• achterkant

Antoniemen

• [1] buik
• [6] dal, trog
• [7] trog

Hyponiemen

   

Filipijnse blauwrug Indische blauwrug Walvisrug bergrug biggenrug blauwrug boekenrug boekrug bovenrug brandingsrug bruinrug bultrug dekzandrug donkere rimpelrug ezelsrug gameboyrug grijsrug grijze rimpelrug groenrug handrug hazenrug hertenrug heuvelrug hinderug holrug kamelenrug kattenrug konijnenrug landrug neusrug onderrug paardenrug reerug roodrug rug-aan-rug stroomrug varkensrug vrouwenrug zadelrug zandrug zilverrug

Afgeleide begrippen

   

Rugveld lagerugpijn rug-aan-rug rug-aan-ruglening rugaandoening rugblessure rugcrawl rugdecolleté rugdekking rugdrager ruggelings ruggenbeen ruggengraat ruggenkrabber ruggenmerg ruggenprik ruggensteun ruggensteunen ruggenstreng ruggenstuk ruggenwervel ruggespraak ruggordel rughaar rughernia rugkant rugklacht rugklachten rugkleed rugkorf rugkrabber rugkwetsuur rugletsel rugleuning rugligging rugmassage rugnummer rugoperatie rugpand rugpijn rugpositief rugprik rugprobleem rugridder rugschelp rugschild rugschool rugschot rugslag rugspier rugsproeier rugspuit rugsteun rugstreeppad rugstrekker rugstuk rugtas rugtitel rugvin rugvliegen rugwaarts rugwering rugwervel rugwind rugzak rugzakker rugzenuw rugzijde rugzitje rugzwemmer

Verwante begrippen

• 5. kop(voorkant)

Uitdrukkingen en gezegden

• Een brede rug hebben

Veel kunnen verdragen

• Men moet een paard de rug niet stuk rijden.

Men moet niet te veel eisen van een ander

• Achter de rug

Voorbij

∗ Ze zouden te zijner tijd allebei met een Bergse zijn getrouwd en er vandaag nog hebben gewoond met een heel ander leven achter de rug dan dat het geworden was.

• Achter iemands rug om

Buiten iemands weten om

• Dat zal mij aan mijn rug roesten!

Dat kan mij niets schelen!

• De rillingen lopen mij over de rug. / Het loopt mij koud over de rug.

Ik huiver bij de gedachte hieraan.

• Door zijn rug gaan

Door een ongelukkige beweging letsel aan de ruggengraat oplopen.

• Een rode rug

1000 gulden

• Een hoge rug opzetten (van katten)

De rug erg bol maken met de haren recht overeind, als teken van waarschuwing of boosheid"

• Het geld groeit niet op de rug

Geld is geen vanzelfsprekendheid, er moet hard voor gewerkt worden

• Iemand de rug toekeren

Achting of afkeur jegens iemand anders tonen

• Met de rug tegen de muur staan

Geen kant op kunnen

• Open rug

(medisch) Lichamelijke afwijking waarbij het ruggenmerg bloot ligt

• Ze kunnen mijn rug op!

Dat ben ik niet van plan!

• Zij verdient het geld op haar rug.

Zij is een prostituee.

• de rug recht houden

niet toegeven aan een bedreiging

∗ "Op mijn leeftijd telt nog maar één ding: peace of mind", zei Buikhuisen over de verzoening. "Carel Stolker heeft mij die peace of mind gegeven." Stolker zelf zei te hopen dat de universiteit en de faculteit in de toekomst bij controversieel onderzoek de rug recht houden.

Vertalingen

    1. zijde van de romp tegenover de buik en borst gelegen   

Deens: ryg (da) Duits: Rücken (de) m Engels: back (en) Erzja: каряз Frans: dos (fr) m Fries: rêch (fy) Grieks: πλάτη (el) v (pláti) Ido: dorso (io) Italiaans: (van een mens) schiena (it) v, (van een dier) dorso (it), schiena (it) v Latijn: dorsum (la) o Moksja: каряз

Noors: rygg (no) Oekraïens: спина (uk) Papiaments: lomba Pools: plecy (pl) mv Portugees: (van een mens) costas (pt) v mv, (van een dier) lombo (pt) m Russisch: спина (ru) Spaans: espalda (es) v Turks: sırt (tr), bel (tr), arka (tr) Tyap: a̱ma (kcg) Vietnamees: sống (vi), lưng (vi) Xhosa: umqalo Zweeds: rygg (sv)

    6. hoger liggend, lang gerekte landsvorm   

Engels: mountain ridge (en)

Spaans: lomo (es) m

Gangbaarheid

• Het woord rug staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "rug" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie de doorverwijspagina op Wikipedia voor meer informatie.

Engels

enkelvoud	meervoud
rug	rugs

Zelfstandig naamwoord

rug

1. (textiel) tapijt, vloerkleed
2. (textiel) deken