oor

Nederlands

Niet te verwarren met: oor-

[1] Een oor.

Uitspraak

• Geluid:  oor    (hulp, bestand)
• IPA: /oːr/

Woordafbreking

• oor

Woordherkomst en -opbouw

afkomstig van: Middelnederlands: ore Oudnederlands: ōra Germaans: *ausô Indo-Europees: *h₂ous-

Verwant in Germaans: West: Engels: ear (Angelsaksisch: ēare), Duits: Ohr, (Oudhoogduits: ora), Fries: ear (Oudfries: āre) Noord: Zweeds: öra, Deens/Noors: øre, (Nynorsk: øyra, øyre, Oudnoords: eyra), IJslands: eyra, Faeröers: oyra Oost: Gotisch: auso

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	oor	oren
verkleinwoord	oortje	oortjes

Zelfstandig naamwoord

oor o

1. (anatomie) het lichaamsdeel waarmee geluiden kunnen worden gehoord
2. (numismatiek) een oude Nederlandse munt
3. handvat waaraan je een stuk servies kunt optillen

Hyponiemen

   

akkermuizenoor berenoor binnenoor bloemkooloor boksoor butoor dikoor domoor druiloor dwarsoor ezelsoor flapoor grootoor hangeloor hangoor hartoor hazenoor judasoor klesoor kletsoor kniesoor knopoor kunstoor lamsoor langoor lapoor lijmoor linkeroor loboor loopoor mansoor middenoor muizenoor neetoor puntoor rechteroor rozenoor steiloor varkensoor zeeoor zeiloor

Afgeleide begrippen

   

grootoorvleermuis grootoorvos keel-neus-oorarts neus-keel-oorarts oorarts oorband oorbel oorbiecht oorblazer oorblazerij oorblazing oorbloedzweer oorclip oordop oordopje oordruppel oorflap oorgat oorgebrek oorgeruis oorgetuige oorgezwel oorgier oorhanger oorheelkunde oorijzer oorklep oorklier oorknop oorkoter oorkrab oorkruiper oorkussen oorlam oorlap oorlel oorlepelzwam oorlijder oorling oormerk oormerken oormijt oorontsteking oorpijn oorpluim oorpoliep oorprop oorraam oorrand oorring oorrob oorschelp oorsieraad oorslinger oorsmeer oorspeekselklier oorspiegel oorspier oorsteen oorsteentje oorstokje oorstrelend oorsuizen oorsuizing oortelefoon oortrechter ooruil oorveeg oorverdovend oorverscheurend oorvijg oorvlies oorvormig oorwarmer oorwassing oorwater oorworm oorziekte oorzwammetje orenmaffia steilorig

Verwante begrippen

• gehoor, gehoorapparaat, neus-, keel- en oorheelkunde
• luisteren, horen, oog

Uitdrukkingen en gezegden

   

de oren spitsen heel goed luisteren Toen, plotseling, hoorden zij allen tegelijk het geschreeuw van de menigte, die verzameld was voor het Raadhuis. Zij spitsten de oren en hieven de Penselen op. De muren hebben oren let op wat je zegt, iedereen kan het horen Een snee(tje) in het oor hebben dronken zijn Het ene oor in, het andere weer uit iets (een raad e.d.) wel horen maar het vervolgens meteen weer vergeten; gezegd van hardleerse personen aan wie hetzelfde steeds weer opnieuw moet worden verteld Iemand de oren van het hoofd eten Verschrikkelijk veel eten (bij iemand). Iemand de oren wassen iemand zeggen wat die fout gedaan heeft Iemand een oor aannaaien iets wijs laten maken Iemand het vel over de oren halen iemand te veel laten betalen Iets in het oor knopen iets goed onthouden Kleine potjes/kopjes hebben grote oren je moet uitkijken met wat je zegt als er kinderen bij zijn Nog niet droog achter de oren zijn nog niet volwassen zijn Op een oor gevild bijna klaar zijn een oor te luisteren leggen onderzoeken wat een ander van iets vindt

Vertalingen

    1. het lichaamsdeel waarmee geluiden kunnen worden gehoord   

Afrikaans: oor (af) Angelsaksisch: ēare (ang) Atayal: papak Avestisch: gaoša (ae), usi (ae) Azeri: qulaq (az) Baskisch: belarri (eu) Bretons: skouarn (br) Catalaans: orella (ca) v Deens: øre (da) Duits: Ohr (de) o Engels: ear (en) o Esperanto: orelo (eo) Fins: korva (fi) Frans: oreille (fr) v Fries: ear (fy) o Grieks: αυτί (el) o (aftí) Hettitisch: istamana Hongaars: fül (hu) IJslands: eyra (is) o Indonesisch: telinga (id), kuping (id) Interlingua: aure (ia) Italiaans: orecchio (it) m Japans: 耳 (ja) Kalmuks: чикн Kazachs: қулақ‎ (kk), qulaq (kk) Kirgizisch: кулак (ky) Koptisch: ⲙⲁⲁϫⲉ

Latijn: auris (la) v Mari: пылыш Minangkabaus: talingo Minnan: hīⁿ-á (zh-min-nan) Nauruaans: iyungen (na) Noordelijk Sami: beallji Noors: øre (no) Oudegyptisch: MSJR Oudgrieks: οὖς (oũs) Oudhoogduits: ōra Oudnederlands: ōre Oudnoords: eyra Pools: ucho (pl) o Portugees: orelha (pt) v Roemeens: aure (ro) v Sanskriet: उसि (sa) Sloveens: uho (sl) Slowaaks: ucho (sk) Spaans: oreja (es) v, oído (es) m Taroko: bírat, birut Tataars: колак‎ (tt), qolaq (tt) Turkmeens: gulak (tk) Turks: kulak (tr) Vietnamees: tai (vi) Zweeds: öra (sv) o Oeigoers: قۇلاق‎ (ug), qulaq (ug), қулақ‎ (ug) Oezbeeks: quloq (uz), қулоқ‎ (uz)

    3. handvat waaraan je een stuk servies kunt optillen   

Duits: Henkel (de) m Zweeds: öra (sv) o

Oudnoords: hadda

Werkwoord

vervoeging van
oren

oor

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van oren
   

   • Ik oor. 

2. gebiedende wijs van oren
   

   • Oor! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van oren
   

   • Oor je? 

Gangbaarheid

• Het woord oor staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd 'oor' herkend door

100 %	van de Nederlanders
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Afrikaans

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	oor	ore

Zelfstandig naamwoord

oor

1. (anatomie) oor

Voorzetsel

oor

1. over
2. Herzen, Frank De zoon van de woordbouwer 1970 ISBN 9062805450 pagina 94