sol

Niet te verwarren met: sól, sòl, söl, şöl, søl

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  sol    (hulp, bestand)
• IPA: / sɔl / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• sol

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘muzieknoot’ voor het eerst aangetroffen in 1350
• [1] van Engels solution
• [2] van Middelnederlands sol (zie hieronder)
• [3] van Spaans sol "zon"

1	enkelvoud	meervoud
naamwoord	sol	solen, sols
verkleinwoord	solletje	solletjes

2	enkelvoud	meervoud
naamwoord	sol	sollen
verkleinwoord	solletje	solletjes

3	enkelvoud	meervoud
naamwoord	sol	sols
verkleinwoord	solletje	solletjes

Zelfstandig naamwoord

sol

1. o (scheikunde) colloïdale oplossing.

   • Een goudsol bevat gouddeeltjes ter grootte van enige nanometers. 

2. v/m (muziek) bepaalde muzieknoot tussen fa en la

   • De toon sol is de vijfde toon van een toonladder die begint met "do". 

3. m (financieel) munteenheid in Peru waarvan de Nieuwe Peruviaanse sol de ISO-code PEN heeft

Synoniemen

• so

Verwante begrippen

• [2] do, re, mi, fa, la, si

Hyponiemen

• [1] aerosol
• [3] Nieuwe Peruviaanse sol, Peruviaanse sol

Afgeleide begrippen

• [1] solair, [2] solsleutel

Vertalingen

    3. munteenheid in Peru   

Spaans: sol (es)

Werkwoord

vervoeging van
sollen

sol

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van sollen
   

   • Ik sol. 

2. gebiedende wijs van sollen
   

   • Sol! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van sollen
   

   • Sol je? 

Afgeleide begrippen

• gesol

Gangbaarheid

• Het woord sol staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "sol" herkend door:

60 %	van de Nederlanders;
75 %	van de Vlamingen.

Catalaans

enkelvoud	meervoud
sol	sols

Zelfstandig naamwoord

sol m

1. zon

Deens

Uitspraak

• IPA: /soːˀl/

Zelfstandig naamwoord

sol g

1. zon

Verwijzingen

• sol in:
  Det Danske Sprog- og Litteraturselskab
  Den Dankse Ordbog
  op website:ordnet.dk

Frans

Uitspraak

• IPA: /sɔl/

enkelvoud		meervoud
zonder lidwoord	met lidwoord	zonder lidwoord	met lidwoord
sol	le sol	sols	les sols

Zelfstandig naamwoord

[A]sol m

1. aarde, aardoppervlak, grond
2. bodem, vloer

enkelvoud		meervoud
zonder lidwoord	met lidwoord	zonder lidwoord	met lidwoord
sol	le sol	sol	les sol

Zelfstandig naamwoord

[B] sol m

1. (muziek): de muziektoon “g” ook “sol”

Afgeleide begrippen

• sol bémol, sol dièse, sol double bémol, sol double dièse

Verwante begrippen

• do, ré, mi, fa, la, si, ut

Latijn

Uitspraak

• IPA: /soːɫ/

Zelfstandig naamwoord

sōl m

1. zon
2. (metonymie) zonneschijn

Verbuiging

	enkelvoud	meervoud
nominatief	sōl	sōlēs
genitief	sōlis	sōlum
datief	sōlī	sōlibus
accusatief	sōlem	sōlēs
vocatief	sōl	sōlēs
ablatief	sōle	sōlibus

Middelnederlands

Ut queant laxis

Woordherkomst en -opbouw

• [zelfstandig naamwoord] Eerste lettergreep van Latijn solve "(verlos)".
  Guido van Arezzo
  maakte in de 11e eeuw een toonladder van van zes diatonisch opvolgende tonen ut, re, mi, fa, sol, la. Voor deze namen nam hij de eerste lettergreep van elke regel in een hymne gewijd aan
  Johannes de Doper
  omdat die op de betreffende toonhoogte wordt gezongen:
  Ut queant laxis
  resonare fibris,
  mira gestorum
  famuli tuorum,
  solve polluti
  labii reatum, Sancte Ioannes.
  (Opdat uw dienaren met zachte stem uw wonderdaden laten weerklinken: verlos hun bezoedelde lippen van schuld, Sint Johannes.)

Zelfstandig naamwoord

sol

1. (muziek) sol, vijfde toon van een hexachord

Verwante begrippen

• ut, re, mi, fa, sol, la

Overerving en ontlening

• Nederlands: sol

Portugees

Uitspraak

• IPA: /sɔl/

Woordafbreking

• sol

enkelvoud	meervoud
sol	sóis

Zelfstandig naamwoord

sol m

1. zon

Spaans

Uitspraak

• IPA: /sol/

enkelvoud	meervoud
sol	soles

Zelfstandig naamwoord

sol m

1. (astronomie) zon
2. (numismatiek) munteenheid in Peru, in gebruik tot 1985

Afkorting

• S/.

Turks

Woordafbreking

• sol

stellend	vergrotend	overtreffend
sol	daha sol	en sol

Bijvoeglijk naamwoord

sol

1. links
2. (politiek) links, progressief

Antoniemen

• [1-2] sağ

	enkelvoud	meervoud
nominatief	sol	sollar
genitief	solun	solların
datief	sola	sollara
accusatief	solu	solları
locatief	solda	sollarda
ablatief	soldan	sollardan

Zelfstandig naamwoord

sol

1. links, linkerkant
2. (politiek) links
3. (sport) (boksen) linkse

Antoniemen

• [1-3] sağ

Zweeds

Uitspraak

• Geluid:  sol    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• sol

Zelfstandig naamwoord

sol g

1. (astronomie) zon

Verbuiging

	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	sol	solen	solar	solarna
genitief	sols	solens	solars	solarnas