mond

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  mond    (hulp, bestand)
• IPA: /mɔnt/

Woordafbreking

• mond

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘holte achter de lippen’ voor het eerst aangetroffen in 698
• Afkomstig van het Middelnederlandse mont, verwant met het Oudnederfrankische munt, Oudhoogduitse mund, Oudfriese mūth, Oudengelse mūð, Gotische munþs.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	mond	monden
verkleinwoord	mondje	mondjes

Zelfstandig naamwoord

mond m

1. (anatomie) ingang van het spijsverteringskanaal; zowel voor de ingang zelf als de achterliggende holte gebruikt

   • Voedsel dat we eten, gaat via de mond en de slokdarm naar de maag. 

2. (figuurlijk) opening of ingang van iets
3. (figuurlijk) een soort watergang

Meroniemen

• [1] mondaandoening, mondbodem, mondholte, mondzorg

Hyponiemen

   

Eemsmond Egmond Helmond IJmond Maasmond Rijnmond Roermond baarmoedermond (2) binnensmonds bovenmond brandermond (2) doelmond goudmond guldenmond havenmond (2) hazenmond kindermond kleinmond maagmond (2) mummelmond pruilmond pruimenmond riviermond (2) scheurmond slamond spuitmond trechtermond verbalemond volksmond vuurmond zoelmond

Afgeleide begrippen

   

balmondig mond-en-klauwzeer mond-op-mondbeademing mond-op-mondreclame mond-tot-mondreclame mondademen mondbacterie mondbeademing mondbodem monddood monddoods monddouche mondelijk monden mondgevoel mondharmonica mondharp mondheelkunde mondhoek mondholte mondhygiëne mondhygiënist mondig mondkanker mondkap mondklem mondkost mondmasker mondorgel mondreclame mondschilder mondspatel mondspiegel mondspoeling mondspray mondstuk mondverzorging mondvol mondvolletje mondvoorraad mondwater uitmonden (2) volmondig

Verwante begrippen

• [1] bek, muil, monding

Uitdrukkingen en gezegden

   

geen blad voor de mond nemen Doe dan je mond open! Zeg dan iets! Een mond als een schuurdeur hebben. Een bijzonder grote mond hebben. Iemand de mond snoeren. Voorkomen dat iemand verder praat. Iemand een grote mond geven. Iemand onbeschoft toespreken. Iemand naar de mond praten. Zeggen wat iemand graag hoort. Iedereen heeft er de mond vol van. Iedereen praat er over. Iemand iets in de mond leggen. Tegen diens wil in voor iemand anders spreken. Je hebt toch een Hollandse mond! Je kunt toch praten! Met de mond vol tanden staan. Beteuterd zijn, geen antwoord weten te geven. Met open mond naar iets kijken. Volledig verbaasd of met veel facinatie naar iets kijken. Niet op zijn mondje gevallen zijn. Goed kunnen praten. Uit één mond. eenstemmig, unaniem Bij monde van... Namens iemand. Waar het hart vol van is, loopt de mond van over. Men spreekt over datgeen waaraan men denkt. (Matth. 12:34) Woorden in de mond nemen. Iets zeggen. De ogen zijn groter dan de mond. Gezegd als iemand meer eet dan hij op kan.

Vertalingen

    1. ingang van het spijsverteringskanaal   

Afrikaans: mond (af) Akkadisch: pû Angelsaksisch: muð (ang) m Bretons: genoù (br) m Catalaans: boca (ca) v Chinees: 嘴 (zh), 口 (zh) Duits: Mund (de) m Engels: mouth (en) Estisch: suu (et) Fins: suu (fi) Frans: bouche (fr) v Fries: mûle (fy) Georgisch: p'iri (ka) Grieks: στόμα (el) o (stóma) Guarani: juru (gn) Hongaars: száj (hu) Indonesisch: mulut (id) Interlingua: bucca (ia) Italiaans: bocca (it) v

Japans: 口 (ja) (くち, kuchi) Latijn: os (la) v Perzisch: دهان (fa) Pools: usta (pl) v Portugees: boca (pt) v Quechua: simi (qu) Russisch: рoт (ru) m Siraya: mutus Sloveens: usta (sl) o mv Slowaaks: ústa (sk) mv Spaans: boca (es) v Tagalog: bibig (tl), bunganga (tl) Taroko: koak Tsjechisch: ústa (cs) mv Tupinambá: îuru Turks: ağız (tr) Oeigoers: ئېغىز، (uig) (éghiz) Vietnamees: mồm (vi) Zweeds: mun (sv)

    1.   

Engels: aperture (en), opening (en)

Spaans: desembocadura (es) v

Gangbaarheid

• Het woord mond staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd 'mond' herkend door

100 %	van de Nederlanders
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Afrikaans

Uitspraak

• IPA: /mont/

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	mond	monde

Zelfstandig naamwoord

mond

1. mond

Hongaars

Werkwoord

mond

1. zeggen