eten

Een perzik eten

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  eten    (hulp, bestand)
• IPA: /ˈetə(n)/

Woordafbreking

• eten

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘nuttigen’ voor het eerst aangetroffen in 901
• Afkomstig van het Middelnederlandse eten, Oudsaksiche etan, Oudfriese eta, ita

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
eten	at	gegeten
klasse 5	volledig

Werkwoord

eten

1. overgankelijk het nuttigen van voedsel

   • We gingen met de hele klas eten bij een pizzeria. 

   ▸ Met mijn 43 jaar was ik duidelijk de oudste van het stel, de rest leek ergens tussen de twintig en vijfentwintig. Sommigen gingen wat eten en anderen zaten zwijgend voor zich uit te staren.

   ▸ Geef elkander van je brood, maar eet niet van hetzelfde stuk.

2. meervoudige tegenwoordige tijd van eten

   • Jullie eten te veel. 

Hyponiemen

   

afeten avondeten binge-eten dooreten eiereneten eiereten hondeneten katteneten kraameten leegeten lievelingseten mee-eten middageten opeten overeten poteten tegeneten troosteten uit eten uiteten

Afgeleide begrippen

   

buiteneetsegment eetafspraak eetappel eetappelsien eetavond eetbaar eetbak eetboete eetbord eetbuddy eetbui eetcafé eetclub eetcounter eetcultuur eetfabriek eetfestijn eetgedeelte eetgedrag eetgelegenheid eetgerei eetgerief eetgestoord eetgewoonte eethen eethoek eethuis eetkamer eetketel eetkeuken eetlepel eetlezen eetlust eetlustig eetlustige eetmaal eetmaat eetmoment eetpapier eetpatroon eetpauze eetpeer eetpiraat eetpiraterij eetplaats eetprobleem eetruimte eetservies eetstal eetster eetstok eetstokje eetstoornis eettafel eettent eettest eettijd eetverslaving eetwaar eetzaal eetziekte etensbak etensblik etensgeur etenslucht etensproduct etensrest etenstijd etensuur etenswaar eter eterij woon-eetkamer

Uitdrukkingen en gezegden

   

De soep wordt nooit zo heet gegeten als ze wordt opgediend. de uitvoer van erg strenge maatregelen valt in de praktijk erg mee; de woorden van iemand worden minder zwaar opgepakt dan dat ze uitgesproken zijn Die niet werkt, zal niet eten. wie bewust niet wil werken heeft geen recht op geld Ergens geen kaas van gegeten hebben iets niet begrijpen of geen verstand van hebben Iemand de oren van het hoofd eten. Verschrikkelijk veel eten (bij iemand). Met grote heren is het kwaad kersen eten met hoge heren verlies je meestal Met lange tanden eten met tegenzin eten Met zijn tien geboden eten zonder bestek met de vingers eten Roet in het eten gooien de pret bederven of een plan laten mislukken Uit de pot van Egypte eten Nog thuis bij de ouders eten die voor je zorgen Van twee walletjes/wallen eten beide partijen te vriend proberen te houden om van beiden iets te krijgen Verandering van spijs doet eten. eens iets anders te doen doet de mens goed Wat de boer niet kent dat eet hij niet. onbekend maakt onbemind ofwel: als iets onbekend is eten sommige mensen dat niet Zich de kaas niet van het brood laten eten Voor het eigen belang opkomen

Vertalingen

    1. het nuttigen van voedsel   

Albanees: ha (sqi) Atayal: maniq Deens: spise (da), æde (da) Duits: essen (de) Engels: eat (en) Erzja: ярсамс‎ Fins: syödä (fi) Frans: manger (fr) Fries: ite (fy) Grieks: τρώω (el) (tróo) Indonesisch: makan (id) Italiaans: mangiare (it) Japans: Kanji: 食べる (ja) Hiragana: たべる (ja) Romaji: taberu (ja) Kalmuks: идх Kazachs: жеу‎ (kk) Latijn: edere (la)

Malagasy: hisakafo (mg) Nedersaksisch: eten (nds), èten (nds) Noors: spise (no) Nynorsk: spise (nn) Papiaments: kome Perzisch: غذا (fa) Pools: jeść (pl) Quechua: mikhuy (qu) Russisch: есть (ru) Siraya: kman Spaans: comer (es) Tsjechisch: jíst (cs) imperfectief Taroko: manakamakan Turkmeens: iýmek‎ (tk) Tyap: ya‎ (kcg) Veluws: eten Vietnamees: ăn (vi) Yucateeks: hanal Zweeds: spisa (sv), äta (sv)

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	eten	-
verkleinwoord	etentje	etentjes

Zelfstandig naamwoord

eten o

1. dat wat iemand tot zich neemt om diens metabolisme in werking te houden

   • Het eten was erg lekker. 

2. de maaltijd

   • Zij zorgt altijd voor het eten. 

Vertalingen

    1. dat wat iemand tot zich neemt om diens metabolisme in werking te houden   

Albanees: ushqim (sq) m Duits: Essen (de) o Engels: food (en) Fins: ruoka (fi), ravinto (fi), syödä (fi) Frans: nourriture (fr) v, manger (fr) m IJslands: matur (is) m

Noors: mat (no) m, spise (no) m Nynorsk: mat (nn) m Pennsylvania-Duits: Esse (pdc) o Pools: jedzenie (pl) o Spaans: comida (es) v, alimento (es) m Tsjechisch: jídlo (cs) o

Gangbaarheid

• Het woord eten staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "eten" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Middelengels

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Proto-West-Germaanse *etan, via Angelsaksische etan

Werkwoord

eten

1. eten

Schrijfwijzen

eete eeten ete etenn

ethe etin ette æten

Verwante begrippen

• ete
• freten

Overerving en ontlening

• Engels: eat
• Schots: aet, ait, eat, eit, ete
• Yola: at, ayth, eight

Middelnederduits

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Proto-West-Germaanse *etan, via het Oudsaksische etan

Werkwoord

eten

1. eten

Schrijfwijzen

• ēten

Overerving en ontlening

• Nedersaksisch: eten, èten, etten, iäten

Middelnederlands

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Proto-West-Germaanse *etan, via het Oudnederlandse etan

Werkwoord

eten

1. eten

Schrijfwijzen

• eeten
• eiten
• etten
• heeten
• heten

Overerving en ontlening

• Limburgs: aete
• Nederlands: eten
  • Afrikaans: eet

Verwijzingen

• Vroegmiddelnederlands woordenboek - Instituut voor de Nederlandse taal
• Middelnederlands woordenboek - Instituut voor de Nederlandse taal

Nedersaksisch

Uitspraak

• IPA: /eːtən/

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Oudsaksische etan, via het Middelnederduitse eten / ēten

Werkwoord

eten

1. eten

Schrijfwijzen

• èten
• etten
• iäten

Synoniemen

• spisen
• vötiggen

Afgeleide begrippen

• Eten
• opeten
• övereten

Oost-Fries

Werkwoord

eten

1. eten

Pools

Uitspraak

• IPA: /ɛtɛ̃n/

Zelfstandig naamwoord

eten m

1. (scheikunde) ethylen

Synoniemen

• etylen

Afgeleide begrippen

• etenowy

Tsjechisch

Uitspraak

• IPA: /ɛtɛn/

Zelfstandig naamwoord

eten

1. genitief meervoud van etno

Veluws

Werkwoord

eten

1. eten

Schrijfwijzen

• èten