stof

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  stof    (hulp, bestand)
• IPA: /stɔf/

Woordafbreking

• stof

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘fijne deeltjes’ voor het eerst aangetroffen in 1240
• [A]: Via het Middelnederlandse stoffe afgeleid van het Oudfranse estophe, wat weer een leenwoord uit het Frankisch is (stopfon)
• [B]: Afgeleid van de stam van stuiven

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	stof	stoffen
verkleinwoord	stofje	stofjes

Zelfstandig naamwoord

[A] stof m/v

1. materiaal, chemische verbinding
2. weefsel, textiel

   ▸ Terwijl ik goedkeurend met mijn vinger langs de vergulde lambrisering streek, de dikte voelde van de stof van de zware, oker overgordijnen en de stoel wegschoof om de openslaande deuren te openen naar het terras, dat uitzicht bood op de rozentuin, of wat daarvan over was, en de vijver met de defecte fontein, bedacht ik dat ik nog tijd genoeg zou hebben om deze kamer en detail te beschrijven.

Hyponiemen

   

afvalstof afweerstof antistof badstof ballaststof beenstof bitterstof bouwstof brandstof celstof contraststof delfstof diwaterstof entstof examenstof gespreksstof geurstof gifstof goudstof groeistof grondstof halfstof handweefstof hoofdstof hoornstof houtstof huisstof hulpstof immuunstof kaasstof kleefstof kleurstof koepokstof koolstof kunstmeststof kunststof kurkstof leerstof leesstof lesstof lijmstof lokstof looistof maanstof meststof meubelstof middenstof modestof natuurstof oefenstof oerstof onderstof overstof pisstof plantenvezelstof pokstof remstof reststof reukstof ribstof ruwstof schildstof slijmstof slijpstof smaakstof smetstof spijkerstof splijtstof springstof sterrenstof stikstof stremstof stuwstof tegenstof uitgangsstof verbandstof verfstof vetstof vezelstof vloeistof voedingsstof voedingstof vulstof wafelstof waterstof ziektestof zilverstof zoetstof zuurstof

Afgeleide begrippen

   

stofafzuiging stofboel stofbril stofdeeltje stofdicht stofdoek stofdorpel stofduivel stofeigenschap stofexplosie stoffage stoffelijk stoffeloos stoffenwinkel stoffer stoffig stofgoud stofgrijs stofhoes stofhoeveelheid stofhoos stofjas stofkam stofkap stofknoop stoflong stofloos stofluis stofmasker stofmolen stofnaam stofnest stofomslag stofoorzaak stofregen stofschijf stofstorm stofuitdrukking stofvlok stofvod stofvormig stofvrij stofwisseling stofwolk stofzaad stofzuigen

Uitdrukkingen en gezegden

• veel stof doen opwaaien

veel indruk maken op mensen

Vertalingen

    1. materiaal, chemische verbinding   

Afrikaans: stof (af) Deens: stof (da) o Engels: material (en), component (en), compound (en), stuff (en)

Limburgs: staofdink (li) o Russisch: вещество (ru) o Spaans: materia (es) v, sustancia (es) v

    2. weefsel, textiel   

Deens: stof (da) o Duits: Stoff (de) m Engels: fabric (en) Frans: étoffe (fr) v, tissu (fr) m

Limburgs: stóf (li) m Russisch: ткань (ru) v Spaans: tela (es) v, tejido (es) m

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	stof
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

[B] stof o

1. heel kleine deeltjes

   ▸ Nadat ik wat gedronken had sprong ik het meer in met al mijn kleren om het zweet en het stof van me af te wassen.

Afgeleide begrippen

• stofhoos, stofduivel

Vertalingen

    1. heel kleine deeltjes   

Deens: støv (da) o Duits: Staub (de) m Engels: dust (en) Erzja: пуль Frans: poussière (fr) v Italiaans: polvere (it) v

Limburgs: staof (li) o Oudnoords: ryk o Pools: kurz (pl) m Russisch: пыль (ru) v Spaans: polvo (es) m Turks: toz (tr)

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Werkwoord

vervoeging van
stoffen

stof

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van stoffen
   

   • Ik stof. 

2. gebiedende wijs van stoffen
   

   • Stof! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van stoffen
   

   • Stof je? 

Gangbaarheid

• Het woord stof staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "stof" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Afrikaans

Uitspraak

• geluid

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	stof	stowwe

Zelfstandig naamwoord

stof

1. stof