speelman

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  speelman    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈspelmɑn / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• speel·man

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  speel ww  en  man 

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	speelman	speellui speellieden
verkleinwoord	speelmannetje	speelmannetjes

Zelfstandig naamwoord

de speelman m

1. (middeleeuwen), (cultuur), (muziek), (verouderd) (beroep) een in het Zuid-Frankrijk van weleer, langs kastelen en vorstenhoven rondreizend kunstenaar, musicus, zanger van liederen en voordrager van gedichten, balladen e.d.

   • De onbekende speelman maakte met z'n voordracht een diepe indruk op de gasten. 

2. (cultuur), (muziek), (verouderd) een langs herbergen, jaarmarkten rondtrekkend artiest, muzikant, zanger van liedjes en komediant

   • Met z'n grappen en vrolijke wijsjes bracht de speelman het publiek in een uitgelaten stemming. 

• 
  1. Een ouderwetse speelman, nagebootst in 2003.
• 
  2. Een moderne speelman.

Synoniemen

• [1] bard, fili, jongleur, minstreel, rapsode, skald, troubadour, trouvère
• [2] straatmuzikant

Hyperoniemen

• [1] kunstenaar
• [2] beroep

Afgeleide begrippen

• [2] speelmanslied, speelmanpoëzie

Verwante begrippen

• [1] ballade, dichtkunst, hof, hoofsheid, muziek, verhaal, vertelling, voordracht
• [2] amusement, clown, goochelaar, jongleur, nar, draaiorgelman, vermaak, vertier

Uitdrukkingen en gezegden

• [2]: De speelman zit er op het dak

Het is er een vrolijke boel

• [2]: De speelman zit bij hen nog op het dak

Zij zijn nog in hun wittebroodsweken

Vertalingen

    1. rondreizend kunstenaar   

Duits: Spielmann (de) m Minstrel (de) m Engels: minstrel (en) troubadour (en)

Frans: ménestrel (fr) m jongleur (fr) m

    2. rondreizend artiest   

Duits: Spielmann (de) m Engels: minstrel (en) troubadour (en)

Frans: ménestrel (fr) m jongleur (fr) m

Gangbaarheid

• Het woord speelman staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "speelman" herkend door:

89 %	van de Nederlanders;
84 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.