pot

Niet te verwarren met: poť

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  pot    (hulp, bestand)
• IPA: / pɔt / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• pot

Woordherkomst en -opbouw

• m: Leenwoord uit het Volkslatijn pottus (= literair Latijn potus “beker, bokaal”), in de betekenis van ‘vaatwerk’ voor het eerst aangetroffen in 1250
• v: Verkorte vorm van lollepot.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	pot	potten
verkleinwoord	potje	potjes

Zelfstandig naamwoord

pot m

1. cilindervormig voorwerp van glas of aardewerk dat meestal dient om iets te bewaren (verpakking)

   • Kun je mij de pot met jam aangeven? 

   ▸ Het potje met mijn favoriete zwarte inkt plaatste ik binnen handbereik.

pot v

1. (seksualiteit) vrouw die zich seksueel aangetrokken voelt tot vrouwen

   • De buurvrouw is een pot, maar daar merk je verder niets van. 

Synoniemen

• v: lesbienne

Hyponiemen

   

airpot appelpot aspot belastingpot bloempot boterpot brijpot brompot burgerpot cache-pot closetpot condensaatpot condenspot doofpot draagpot geldpot gleipot grompot honeypot hutsepot hutspot inktpot jackpot jampot jankepot kamerpot kampot kandeelpot kandijpot kanenpot keuspot kijk-in-de-pot knalpot knikkerpot knoeipot knorrepot koffiepot konkelpot kookpot koolpot kwijlpot lijmpot likkepot lollepot lullepot meltingpot mopperpot mosterdpot pappot peperpot perspot pierenpot piespot pikpot pispot plakselpot prijzenpot rochelpot roekepot rommelpot rookpot sierpot smeerpot smoorpot spaarpot spreeuwenpot stamppot statiepot stekkerspot steriliseerpot stoofpot strooppot stroppenpot subsidiepot suikerpot taatspot tabakspot theepot toiletpot trekpot tuitpot verfpot vetpot vleespot vuurpot waterpot wc-pot weckpot wierpot zalfpot zanikpot zwermpot

Afgeleide begrippen

   

gepot pot-au-feu potaarde potas potcultuur potdeksel potdicht potdikkie potdomme potdommeke potdoof potdorie potdosie poteten potgat potgeld potgewas potgieter potgrond pothelm pothoed pothoer pothoofd pothuis potjandorie potjandosie potjandrie potkachel potkijker potklei potlam potlatch potlepel potlood potmeter potnat potplant potpolder potpourri potscherf potspel potspeler potstal pottenbakken pottenbakker pottenbakkerij pottenbank pottengoed pottenkijker pottenlikker pottentrien potter potterie potteus potverdikke potverdikkeme potverdikkie potverdomme potverdorie potverdrie potverteren potvis potvormig

Verwante begrippen

• bak, blik, bus, doos, emmer, etui, fles, foedraal, kan, kist, koker, kom, korf, krat, kruik, pan, pul, schaal, schrijn, urn, vaas, vat

Uitdrukkingen en gezegden

• Eten wat de pot schaft.

Eten wat er is

•  Zittend op een steen aten we wat de pot schafte.  

•  Noem mij een ouderwets moedertje, maar mijn zoon eet wat de pot schaft. En waarom ook niet? Ik bereid geen stront. Zelfs toen hij net leerde eten, als dreumes, heb ik hem gewoon alles voorgeschoteld. Hij kon zijn lieve oogjes rood huilen, maar iets anders kreeg hij niet. Het zal wel harteloos van me zijn. Maar nu verorbert hij zonder moeite spruitjes, witlof met roquefort of een salade van bietjes met haring.  

• Ze kunnen allemaal de pot op.

ze kunnen allemaal oprotten; ik heb er genoeg van

• De pot verwijt de ketel.

De een verwijt de ander iets wat voor beiden evenzeer geldt.

Anagrammen

• top

Vertalingen

    m: cilindervormig voorwerp van glas of aardewerk   

Duits: Topf (de) m Noors: potte (no) m v Nynorsk: potte (nn) v

Oudnoords: fat o Papiaments: wea Spaans: tarro (es) m

    v: een vrouw die op vrouwen valt   

Duits: Lesbe (de) v Engels: dike (en), dyke (en) Frans: gouine (fr), gousse (fr)

Spaans: bollera (es), (Mexico) tortillera (es), (Venezuela) cachapera (es) Zweeds: flata (sv) Waals: cougnote (wa)

    eten wat de pot schaft   

Duits: essen, was da ist nehmen, was kommt

Engels: to take pot luck to take potluck (VS)

Werkwoord

vervoeging van
potten

pot

1. enkelvoud tegenwoordige tijd van potten
2. gebiedende wijs van potten

Gangbaarheid

• Het woord pot staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "pot" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Afrikaans

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	pot	potte

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Nederlandse pot

Zelfstandig naamwoord

pot

1. pot

Anagrammen

• top

Engels

Uitspraak

• Geluid:  pot (VS)    (hulp, bestand)
• IPA: /pɔt/

vervoeging
onbepaalde wijs	to  pot
he/she/it	pots
verleden tijd	potted
voltooid deelwoord	potted
onvoltooid deelwoord	potting
gebiedende wijs	pot

Werkwoord

pot

1. overgankelijk potten
2. overgankelijk inmaken

Naar frequentie	2741 (naamwoord)

enkelvoud	meervoud
pot	pots

Zelfstandig naamwoord

pot

1. pan, pot (in betekenis 1)
2. bloempot
3. (kookkunst) kookpan, kookpot

   «Bring a large pot of water to a boil.»

   Breng een grote pan water aan de kook.

4. (gereedschap) po
5. (gereedschap) toilet
6. pot, prijs (een cumulatief bedrag)
7. (spreektaal) pens, buik
8. (spreektaal) marihuana, weed, wiet

Synoniemen

• [4]: chamber pot
• [5]: toilet
• [6]: jackpot
• [7]: paunch

Afgeleide begrippen

• [2]: container, flowerpot, planter
• [7]: pot-bellied

Uitdrukkingen en gezegden

• [3]: to take pot luck

eten wat de pot schaft

• [3]: to take potluck (VS)

eten wat de pot schaft

• [8]: to smoke pot

blowen

Frans

Uitspraak

• Geluid:  pot    (hulp, bestand)
• [A] IPA: /poː/
• [B] /pɔt/

Woordherkomst en -opbouw

• [A] Uit Oudfrans pot, ontleend aan Oudfrankisch *potta-, uit Volkslatijn pottus (= literair Latijn potus “beker, bokaal”)
• [B] Uit Engels pot “cannabis”.

Zelfstandig naamwoord

[A] pot m

1. pot (voor verschillende doeleinden)
2. (spreektaal) hapje & drankje, borrel (vergezeld van een lichte maaltijd of hapjes)

   «Si on allait prendre un pot?»

   Als we eens een borrel gingen drinken?

3. (spreektaal) mazzel

   «Yann a toujours du pot avec les gonzesses.»

   Yann heeft altijd mazzel bij de vrouwtjes.

4. (spreektaal) (vulgair) kont, achterwerk
5. (spreektaal) (kindertaal) pispot, po, potje, plee

   «La cérémonie familiale du pot, organisée par ma tante et ma mère en l’honneur du petit cousin, était toujours suivie d’un examen, d’où résultaient des propos de connaisseurs : propos parfois inquiets, mais le plus souvent flatteurs. Écœuré , je quittais discrètement la place sans reprendre haleine.»

   De familiebijeenkomst van het "potje" die mijn tante en mijn moeder ter ere van het neefje hadden georganiseerd, werd altijd gevolgd door een onderzoekje, wat opmerkingen van kenners ontlokte: soms bezorgd, maar meestal toch wel vleiend. Met walging verliet ik discreet de plaats zonder dat opnieuw in te ademen.

Afgeleide begrippen

• [4] popotin

Overerving en ontlening

• [5] Nederlands: po

Zelfstandig naamwoord

[B] pot m

1. (spreektaal) (Canada) cannabis

   «Une centaine de personnes attendent patiemment en file indienne à l’extérieur du magasin pour acheter ce cannabis que les Québécois appellent «pot». «J’achète ici, parce que c’est le fun», assure une jeune fille.»

   Ongeveer honderd mensen wachten geduldig in een lange rij buiten de winkel om deze cannabis, die de bevolking van Quebec “pot” noemt. „Ik koop hier, omdat het leuk is.”, sprak een jong meisje vol vertrouwen.

Limburgs

Zelfstandig naamwoord

pot

1. pot

Middelengels

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Angelsaksische pott

Zelfstandig naamwoord

pot

1. pot

Schrijfwijzen

• pote
• poot
• pott
• potte

Verwante begrippen

potage potager potell poteller

potful pot stik pottere pyssepotte

Middelnederlands

Zelfstandig naamwoord

pot m

1. pot

Nedersaksisch

Zelfstandig naamwoord

pot

1. pot

Pools

Uitspraak

• IPA: /pɔt/
• Geluid:  pot    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• pot

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Proto-Slavische *potъ

Zelfstandig naamwoord

pot m

1. zweet; transpiratie, transpiratievocht

Afgeleide begrippen

• pocić się
• potny

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Slowaaks

Uitspraak

• IPA: /pɔt/

Woordafbreking

• pot

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Proto-Slavische *potъ

Zelfstandig naamwoord

pot m

1. zweet; transpiratie, transpiratievocht

Synoniemen

• znoj

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Tsjechisch

Uitspraak

• IPA: /pɔt/

Woordafbreking

• pot

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Proto-Slavische *potъ

Zelfstandig naamwoord

pot monbezield

1. zweet; transpiratie, transpiratievocht

Verbuiging

	enkelvoud	meervoud
nominatief	pot	poty
genitief	potu	potů
datief	potu	potům
accusatief	pot	poty
vocatief	pote	poty
locatief	potu	potech
instrumentalis	potem	poty

Synoniemen

• znoj

Gelijkklinkende woorden

• pod

Anagrammen

• top

Afgeleide begrippen

• potit se
• potní

Verwante begrippen

• pocení o
• potnička v

Paroniemen

• poť
• bod monbezield
• bot mbezield
• bot monbezield

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

• Internetová jazyková příručka - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)
• Slovník spisovného jazyka českého - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)
• Příruční slovník jazyka českého - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)

Veluws

Zelfstandig naamwoord

pot

1. pot

Wymysoojs

Zelfstandig naamwoord

pot m

1. peetoom

Zelfstandig naamwoord

pot v

1. peettante