borrel

Nederlands

[1] man met borrel

[2] borrel

Uitspraak

• Geluid:  borrel    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• bor·rel

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘glas sterkedrank’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1692

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	borrel	borrels
verkleinwoord	borreltje	borreltjes

Zelfstandig naamwoord

borrel m

1. klein glaasje met sterke drank, gedistilleerd

   • Jenever is een bekende borrel in Nederland. 
   • aap, actie, afzakkertje, afzettertje, akwaviva, amsterdammertje, artevelde, bak, batschen hond (een), baviaan, bees, beetje, bijterke, billenbijter, bitter, bittertje, bobbel, bobijntje, bom, bonekamp, bonekampje, boonschoofje, borlebob, borlesoes, bram champet(t)er, chasse-café, commissarisje, diendertje, dikkop, doorspoelinge, dreupel, drie centjes (voor -), drop, drupje in 't glaasje (een), druppel, druppie, drupje, dum, dun, een, eentje, ei, fixe en avant, flep, foezel, gaai, gans, garde, garde-champetter, gendarm, gezondmakertje, glas, glaasje van de assurantie, glazen boterham (een), gloria, goele, golfstillende olie, goutte, graanbouillon, graantje, grooten (een), haarwater, halfelfje, halfje, halve scheut, hap(je), happie, hard ei, harde, hartsterkertje, hartsterking, hartversterking, hassebassie, hertepijne, hessenpikker, hooivet, huppelwater, huydecopertje, indianenwater, inkommertje, jajem, jajempie, jajem zorem, jan, Jan Evert, Jan Glas, jan(n)ever, jandoedel, Janevers, Jan Evers, jen, jonge angst, jonge, jongetje, jonkie, kamelenrug, kapitein-luitenant*, kaptein, kegel, keil, keiltje, keile(r)tje, kelkje, kelkske, kerelleke, kermisbier, keulenaar, kèwe, kieper, kiepertje, kijletje, kikker(tje), kikvorsch, kilo, kinabitter, kissebis, kladdertje, klamot, klare, kleintje, klodder, klok, kluitje, knapperd, knuizer, ko, koele, koetsiertje, kolendrager, kooldrager, kopje troost, koppeltje*, kopstoot*, kort nat, korte knik, kortedrank, koude, kouwe jan, krakertje, kriek,kriekske, krik, kringetje, kwak, kwakske, kwakkel, kwek, kwiatus, lampie, lampioentje, lampke, lanteernke, lantje, lappetsanne, lefwater, lek, lel, lepel, lijpie, lik, loeze, maagje (het), maagzetterke, maatje, mamme, martiko, metserscognac, mondjevol, motor met zijspan*, muskietennetje, muskietenvest (een - aantrekken), mussenverschrikker, mussie (vgl. slaapmutsje), natte deken, nen hoorebeke, neurie, nörie, neut, neutje, nijperke, noorman*, norretje, oksine, oliepille, oogje, oorlam, opfrissertje, opkikkertje, opsodemieter, oranjeslokje, oude, oudje, ouwe taaie, over-het-ij-kijkertje, paard-en-wagen, pait, pakkebier, pannetje, papegaaiensoep, papiermakertje, paternoster, peer, pekel, pekelharing van 3 cens, peper-en-zoutstelletje*, petroleum, peuzeltje, pierenkul, pierenverlakker, pierenverschrikkertje, pieterjanus, pikketanis, pikketanussie, pit, poereloere, pop, prop, proppie, puut, ramenast, ratakwak, recht-op-en-neer(tje), réséda, rotterdammertje, sampampel, sas, sassepril, schaapmannetje, schalkenwater, scheepsgaren (een hap -), scheerweg, scherreweg, schemerkelkie, scheut, schiedam, schiedammer, schiedammertje, schiet-uit, schnaps, schootaan, schrapnel, schrobber, sedentaire, sjakkel, sjap, slaapmutsje, slaapmussie (vgl. mussie), slaper, slijmsnijer, slingerolie, slobber, slokje, slot, smeerlap, smeerolie, snap, snaps, snapsje, sneeuwballetje, snep, snert (hap - of lap -), snip, soopje, sopie, spaan, spanjool, spannetje*, spatje, stelletje*, sterks (iets -), stokersmastelle, stumpertje, taaie, teut, tiet, tijns, tikje, tikkertje, tit, tong, toot, traan, trap, tsille, turfdrager, twistdrijver, uitlooperke, uitlopertje, uitsmijtertje, uper, uperken, vaderlander, verbaalnomen, verheuging, versterking, vertroosting, vicaris, vijf (een van -), viseerwater, viterke, vivre, voorburgje, voormiddag, wachtmeester, wauwelaar, weggevertje, werkeloze, wieg, wijwater, wippertje, wit, witje, wittenbuik, witvissie, wormtikkertje, zakkertje, zangzaad, zeewater, zes (een van -), zeupe, zielverkopertje, zierke, zoopje, zopie, zuivere, zuurtje, zwarte kat (een glaasje van de -).De met * gemarkeerde woorden staan voor een borrel met een glas bier ernaast. 

   ▸ Het was heerlijk om weer eens met anderen een borrel te drinken.

2. (metonymisch) gezellige samenkomst waar ook alcoholische dranken worden geschonken, meestal vergezeld van een hapje

   • Na het werk is er vrijdagmiddag een borrel van de zaak. 

Hyponiemen

• advocatenborrel, haasborrel, kerstborrel, marktborrel, nieuwjaarsborrel, zeeborrel

Afgeleide begrippen

• borrelbuis, borrelbus, borrelen, borrelfles, borrelgarnituur, borrelglas, borrelhapje, borrelnoot, borrelpraat, borreltafel, borreltijd

Uitdrukkingen en gezegden

• een slok op een borrel

een aanzienlijk verschil

Vertalingen

    1. drankje   

Duits: (sterke drank:) Schnaps (de) m; (klein glaasje daarvoor:) Pinnchen (de) o; Schnapsglas (de) o Engels: drink (en)

Frans: apéro (fr) m Spaans: copa (es) v

    2. gezellige samenkomst met een drankje en een hapje   

Duits: (Zwitserland) Apero (de), Apéro (de) m (evt. o) Engels: meetup (en)

Frans: apéro (fr) m

Werkwoord

vervoeging van
borrelen

borrel

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van borrelen
   

   • Ik borrel. 

2. gebiedende wijs van borrelen
   

   • Borrel! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van borrelen
   

   • Borrel je? 

Gangbaarheid

• Het woord borrel staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "borrel" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
98 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.