kant

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  kant    (hulp, bestand)
• IPA: /kɑnt/

Woordafbreking

• kant

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans of Latijn, in de betekenis van ‘zijde, rand’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1248
• In de betekenis van ‘weefsel’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1617

2,3	enkelvoud	meervoud
naamwoord	kant	kanten
verkleinwoord	kantje	kantjes

Zelfstandig naamwoord

kant

1. o een vorm van vlechtwerk gemaakt van dunne linnen of katoenen draden

   • Het kant op de rok was netjes afgewerkt. 

2. m richting

   • De juiste kant werd aangegeven op het bord. 

3. m zijde

   • Een vel papier heeft twee kanten. 
   • Het is de vraag van welke kant je dat bekijkt. 

   ▸ `Van Sinterklaas tot Sintemaarten' is bestemd voor Nederland en Vlaanderen. Wij hopen van harte dat het boek, mede door de grote toewijding waarmee Otto Dicke het heeft geïllustreerd, met vreugde gebruikt zal worden. Niet alleen voor de jeugd, in gezin en school, maar ook door alleenstaanden en zieken. Kortom: allen die zich willen verdiepen in de 'feestelijke' kant van het leven.

4. o (kleur) de kleur van de stof kant hebbend

   • Heeft u die ook in het kant? 

Synoniemen

• [4] kantkleur, kantkleurig

Hyponiemen

   

A-kant B-kant Maaskant Zaankant aanbodkant achterkant achtkant alençonkant benedenkant binnenkant boskant bovenkant buitenkant chantillykant dagkant driekant driekants faliekant graskant havenkant heikant = houtkant huizenkant inkomstenkant inkoopkant kloskant kostenkant lijkant linkerkant meskant moederskant naaldkant nachtkant neerkant noordkant noordoostkant noordwestkant oeverkant ommekant onderkant onkant oostkant = overkant productiekant raamkant rechterkant rugkant schaduwkant slootkant snijkant spoelkant stootkant straatkant tegenkant tegenkanting tuinkant uitgavenkant vaderskant valekant valkant velkant vellingkant verkoopkant vierkant = vijfkant vleeskant voorkant vraagkant walkant wallenkant wankant waterkant weerkant wegkant werkgeverskant westkant windkant zeekant zelfkant zeskant zijkant zonkant zonnekant zuidkant zuidoostkant zuidwestkant

Afgeleide begrippen

   

kant-en-klaar kant-en-klaargerecht kant-en-klaargordijn kant-en-klaarmaaltijd kant-en-klaarpakket kant-en-klaarproduct kantappel kantbeitel kantboom kantbrief kanten = kantengrip kanterkaas kanterstok kanthaak kanthout kanthouwen kantiaan kantianisme kantianist kantig kantjagen = kantkleur kantkleurig kantklossen kantkoek kantkussen kantlaag kantlicht kantlijn kantrechten kantschool kantschrift = kantshaak kantsteek kantsteen kantstuk kanttekenaar kanttekening kantvisserij kantvrucht kantwerk kantwerken negenkantig van kant maken

Verwante begrippen

• boord, flank, marge, rand, zijde, zijkant, zoom

Uitdrukkingen en gezegden

• Aan de andere kant...

Een aanduiding om aan te geven dat men ook tegenovergesteld over iets kan denken.

• Aan de kant zetten

Iemand of iets niet meer raadplegen of gebruiken.

• Dat raakt kant nog wal.

Iets is volstrekt onbruikbaar.

• De liefde kan niet van één kant komen.

als je samen iets doet zal ieder moeten bijdragen

• Een dubbeltje op zijn kant zijn.

een gevaarlijke situatie zijn en maar net goed gaan

• Het gras aan de andere kant van de heuvel is altijd groener.

men denkt dat anderen geen problemen hebben

• Iemand van kant maken

Iemand doden

• Iets over z'n kant laten gaan

ergens niets van aantrekken

• de scherpste kantjes ergens vanaf halen

de meest pijnlijke aspecten van een maatregel verzachten

Anagrammen

• tank

Vertalingen

    1. een vorm van vlechtwerk   

Deens: blonde (da) g Duits: Spitze (de) v Engels: lace (en)

Frans: dentelle (fr) v Spaans: encaje (es) m Vietnamees: ren (vi)

    2. richting   

Deens: side (da) g Frans: côté (fr) m

Papiaments: kanchi Vietnamees: bên (vi)

    3. zijde   

Deens: side (da) g Duits: Seite (de) v

Engels: side (en) Spaans: lado (es) m

    aan de andere kant   

Deens: på den anden side (da)

Duits: andererseits (de)

    aan de kant zetten   

Deens: droppe nogen (da)

Duits: den Laufpass geben

    Het gras aan de andere kant   

Deens: græsset er altid grønnere på den anden side (da)

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	kant	kanter	kantst
verbogen	kante	kantere	kantste
partitief	kants	kanters	-

Bijvoeglijk naamwoord

kant

1. met goed haakse, rechte zijden

   ▸ Dit zijn rechte balken van eikenhout met daaraan kant gezaagde planken.

2. in orde
3. (spreektaal) (in het Noorden van Nederland, als extra bevestiging) echt, waarachtig

Uitdrukkingen en gezegden

• [2] kant en klaar
  geschikt om onmiddellijk te gebruiken

Werkwoord

vervoeging van
kanten

kant

1. enkelvoud tegenwoordige tijd van kanten
2. gebiedende wijs van kanten

Gangbaarheid

• Het woord kant staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "kant" herkend door:

98 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Kleuren in het Nederlands (nld) (de kleuren zijn slechts indicatief) (zie ook: RAL-kleuren)

Bretons

Telwoord (bre)
0
1	11	10	100	103
2	12	20	200	106
3	13	30	300	109
4	14	40	400
5	15	50	500
6	16	60	600
7	17	70	700
8	18	80	800
9	19	90	900

Hoofdtelwoord

kant

1. honderd