peer

Niet te verwarren met: Peer

Nederlands

Uitspraak

(heteroniem)

• [A], [B], [C] Geluid:  peer    (hulp, bestand)
  • IPA: / per / (1 lettergreep)
• [C] Geluid:  peer    (hulp, bestand)
  • IPA: / pɪːr / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• peer

Woordherkomst en -opbouw

• [A] via Middelnederlands pere van Latijn pira mv / pirum enk, in de betekenis van ‘vrucht’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1240
  • [3] omdat de vorm van lamp lijkt op die van de vrucht van de perenboom
• [B] van Frans père, in de betekenis van ‘vader’ aangetroffen vanaf 1682
• [C] van Engels peer, in de betekenis van ‘lid van het Hogerhuis’ aangetroffen vanaf 1847

[A]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	peer	peren
verkleinwoord	peertje	peertjes

Zelfstandig naamwoord

[A] de peer v / m

1. (fruit) vrucht van de perenboom, Pyrus communis 
2. (bloemplanten) een plantengeslacht Pyrus  uit de rozenfamilie (Rosaceae ) dat de voornoemde vruchten produceert (vooral Pyrus communis ) en vooral voorkomt op het noordelijk halfrond
3. (figuurlijk) gloeilamp in de vorm van een glazen bol met een uiteinde dat overgaat in een metalen fitting

• 
  1. Twee peren aan een perenboom.
• 
  2. Een peer, Pyrus communis.
• 
  3. Een peer (gloeilamp).

Hyperoniemen

• rozenfamilie, zaadplanten, fabiden, 'nieuwe' tweezaadlobbigen, bedektzadigen, landplanten, planten

Hyponiemen (in taxonomische zin)

• beurré hardy, Bonne Louise d'Avranches, Clapp's favourite, conference, chinapeer, doyenné du comice, dubbel flip, Gieser wildeman, nashipeer, Queen's forelle, suikerpeer, wilde peer, winterjan

Verwante begrippen

• aardpeer, kweepeer

Hyponiemen

• advocaatpeer, agaatpeer, alsempeer, alligatorpeer, appelpeer, avocadopeer, balsempeer, bergamotpeer, bessemerpeer, bloedpeer, bospeer, boterpeer, citroenpeer, christuspeer, dennenpeer, diamantpeer, dievenpeer, dirkjespeer, druippeer, eetpeer, gaspeer, glanspeer, gloeipeer, godenpeer, goudpeer, grampeer, handpeer, herenpeer, herfstpeer, juttepeer, kalebaspeer, kaneelpeer, klaasjespeer, koekepeer, koningspeer, kookpeer, kraaipeer, kraakpeer, kriekpeer, kruidenierspeer, kruidpeer, ledpeer, leipeer, lichtpeer, maagdenpeer, maatjespeer, mannapeer, meelpeer, meloenpeer, mispeer, monsterpeer, muilpeer, muskaatpeer, muskadelpeer, muskuspeer, oogstpeer, oranjepeer, parelpeer, peer-to-peer, pondspeer, pronkpeer, rietpeer, saffraanpeer, schijfpeer, schoopeer, sierpeer, slapeer, smeltpeer, smoutpeer, steenpeer, stoofpeer, tafelpeer, vijgenpeer, waspeer, waterpeer, wijnpeer, wilgpeer, winterpeer, zandpeer, zeikpeer, zomerpeer

Afgeleide begrippen

• bleek peermos
• minuscule perenmineermot, peer-to-peer, peer-to-peergebruiker, peer-to-peernetwerk, peer-to-peerprogramma, peer-to-peertechnologie, peer-to-peerverkeer, peerassessment, peerballon, peerconfiture, peerconfituur, peerdrop, peerdrops, peerfie, peerfiguur, peergelei, peergroep, peergroup, peerknoop, peerkop, peerkraal, peerleader, peerlijsterbes, peermoes, peermos, peerparel, peerpasta, peerprofiel, peerrenet, peerreview, peersmaak, peersneeuwbal, peerspier, peervorm, peervormig, peervrucht, peerzebramot, perelaar, perenazijn, perenblad, perenbloesem, perenboom, perenboomgaard, perenbrandewijn, perencider, perencompote, perendikkop, perendrup, perenessence, perengalmug, perengebakje, perengelei, perenhout, perenhouten, perenijs, perenjaar, perenjam, perenketel, perenknop, perenlikeur, perenmineermot, perenmoes, perenmost, perenoogst, perenpluk, perenplukker, perenpok, perenringworm, perenrood, perensap, perenschil, perensiroop, perensmaak, perenspinsel, perensteel, perenstroop, perentaart, perentak, perentijd, perenvouwmot, perenvuur, perenwijn, perenzaagwesp, perenzuur, perepit

Uitdrukkingen en gezegden

• Appels met peren vergelijken

twee totaal verschillende dingen vergelijken alsof ze eender zijn, waardoor de vergelijking onzinnig is

• Met de gebakken peren (blijven) zitten

voor de moeilijkheden opdraaien

Vertalingen

    1. vrucht   

Afrikaans: peer (af) Albanees: dardhë (sq) Bulgaars: круша (bg) v Catalaans: pera (ca) Deens: pære (da) Duits: Birne (de) v Engels: pear (en) Esperanto: piro (eo) Faeröers: pera (fo) Fins: päärynä (fi) Frans: poire (fr) Fries: par (fy) Friulisch: par Galicisch: pera (gl) v Hongaars: körte (hu) Ido: piro (io) Italiaans: pera (it) v

Koerdisch: hirmî (ku) v, karçîn (ku) v Kroatisch: kruška (hr) Noors: pære (no) Papiaments: per, pera Pools: gruszka (pl) v Portugees: pêra (pt) Roemeens: pară (ro) v Russisch: груща (ru) (gruša) v Servisch: kruška (sr) Sloveens: hruška (sl) Slowaaks: hruška (sk) Spaans: pera (es) v Tsjechisch: hruška (cs) Turks: armut (tr) Waals: poere (wa) Welsh: gellyg (cy) Zweeds: päron (sv)

    2. gloeilamp   

Engels: bulb (en)

Pools: żarówka (pl) v Spaans: ampolla (es) v, bombilla (es) v

Werkwoord

vervoeging van
peren

[A] peer

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van peren
   

   • Ik peer. 

2. gebiedende wijs van peren
   

   • Peer! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van peren
   

   • Peer je? 

[B]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	peer	peren
verkleinwoord	peertje (peerke)	peertjes (peerkes)

Zelfstandig naamwoord

[B] de peer m

1. (informeel) mannelijke ouder
2. soms (pejoratief) oude man

Synoniemen

• [1] vader

[C]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	peer	peers
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

[C] de peer m

1. (politiek) (VK) lid van het Britse Hogerhuis (het onderdeel van het parlement waarvan de leden niet via verkiezingen worden aangewezen)

   ▸ Onlangs heeft nog een peer, die door de dood van zijn vader, Lord Stansgate, in de adelstand en in het Hogerhuis moest worden opgenomen, met veel misbaar te kennen gegeven, dat hij niets voor de eer voelde.

Gangbaarheid

• Het woord peer staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "peer" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

• [A 2] peer op Wikidata
• [A 2] peer op "Wilde planten in Nederland en België" ♣

Engels

Uitspraak

• Geluid:  peer (VS)    (hulp, bestand)

enkelvoud	meervoud
peer	peers

Zelfstandig naamwoord

peer

1. evenknie, gelijke
2. (maatschappij) edelman

vervoeging
onbepaalde wijs	to  peer
he/she/it	peers
verleden tijd	peered
voltooid deelwoord	peered
onvoltooid deelwoord	peering
gebiedende wijs	peer

Werkwoord

peer

1. onovergankelijk staren, turen
2. overgankelijk evenaren

Wolof

Uitspraak

• IPA: /pɛːr/

Werkwoord

peer

1. leeglopen

   «Bal bi peer na.»

   De ballon liep leeg.

Zelfstandig naamwoord

peer

1. stam (van een boom)
2. paar