mis

Niet te verwarren met: mis-

Nederlands

Een katholieke mis

Uitspraak

• Geluid:  mis    (hulp, bestand)
• IPA: / mɪs / (1 lettergreep)

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Latijn, in de betekenis van ‘rooms-katholieke kerkdienst’ voor het eerst aangetroffen in 1236
• Van Latijn missa (heenzending), afgeleid van het Latijnse mittere (zenden). Vermoedelijk afgeleid van de laatste woorden van de mis Ite, missa est (ga, het is de heenzending).

Woordafbreking

• mis

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	mis	missen
verkleinwoord	misje	misjes

Zelfstandig naamwoord

mis v/m

1. (religie) een eucharistieviering, de katholieke eredienst waarin het sacrament van de eucharistie wordt gevierd

   • De mis is zojuist begonnen. 

   ▸ De Tridentijnse ritus, de traditionele mis die het Vaticaan in de jaren zestig in de ban deed, is weer toegestaan.

Hyponiemen

   

Kerstmis Koempelmis aalmis carnavalsmis chrismamis dageraadsmis dagmis dodenmis engelenmis eremis hoogmis huwelijksmis jaarmis jutmis juttemis kerkmis kerstmis kerstnachtmis koemis laatmis lichtmis lijkmis middernachtmis middernachtsmis nachtmis openluchtmis paasmis requiemmis rouwmis uitvaartmis votiefmis vroegmis zielenmis zielmis

Afgeleide begrippen

• misboek, misdienaar, misdienen, misgewaad, miskelk, miskleed, misoffer, mispaap, miswijn

Uitdrukkingen en gezegden

• Parijs is wel een mis waard.

om een voordeel te behalen bij tegenstanders aansluiten

Vertalingen

    1. een godsdienstoefening in de katholieke kerk, een eucharistieviering   

Deens: messe (da) g Duits: Messe (de) v Engels: mass (en) Frans: messe (fr)

Papiaments: mis Spaans: misa (es) v

Werkwoord

vervoeging van
missen

mis

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van missen
   

   • Ik mis. 

2. gebiedende wijs van missen
   

   • Mis! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van missen
   

   • Mis je? 

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	mis	misser	mist
verbogen	misse	missere	miste
partitief	mis	missers	-

Bijvoeglijk naamwoord

mis

1. (vooral als naamwoordelijk deel van het gezegde) fout, verkeerd

   • Het is nu goed mis! 

Uitdrukkingen en gezegden

• niet mis zijn

zeker zo goed zijn als verwacht mag worden

Bijwoord

mis

1. niet raak, verkeerd, helemaal niet aan de verwachting voldoend

   • Hij sloeg de bal mis. 

   ▸ En wat was er nou mis met een beetje liften? Niks, maar het zat me toch dwars dat deze mensen na afloop claimden dat ze de PCT hadden gelopen, terwijl ze in werkelijkheid meer dan 20 procent hadden overgeslagen.

Afgeleide begrippen

   

misachten misbaksel misbeuren misbillijken misbouwen misbruik misbruiken miscalculatie miscommunicatie misconceptie misdaad misdoen misdracht misdragen misdrijf misdrijven misdruk misduiden misfit misgaan misgeboorte misgelden misgewas misgokken misgooien misgrijpen misgunnen mishagen mishandel mishandelen mishoren misinterpretatie miskennen miskijken miskleunen miskleur miskleurig miskomen miskoop miskraam miskrediet miskuiken misleggen misleiden mislezen mislopen mislukken mismaakt mismaken mismanagement mismatch mismeesteren misnaaien misnoegen misoogst mispakken mispas mispeer mispeuteren mispraten misprijzen mispruim mispunt misraden misrekenen misrijden misschieten misschot misschrijven misselijk missen misslaan misslag misspreken misspringen misstaan misstand misstap misstappen missteken misstelling mistasten mistekenen mistekening mistellen mistoestand mistreden mistroostig mistrouwen misvallen misvalling misvaren misvatten misverstaan misverstand misvormen misvormig miswas miswassen miswerpen miswijzen miszeggen miszeilen miszet miszien miszitten

Anagrammen

• i.s.m., sim

Uitdrukkingen en gezegden

• het mis hebben

het bij het verkeerde eind hebben, zich vergissen

• mis zijn

• Niet geschoten, altijd mis.

als je het niet probeert, komt er ook niks van

Vertalingen

    het mis hebben   

Duits: sich irren (de)

    mis zijn   

Duits: nicht in Ordnung sein

Gangbaarheid

• Het woord mis staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "mis" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Afrikaans

Uitspraak

• IPA: /məs/

Woordherkomst en -opbouw

• [A] Afgeleid van het Nederlandse missen
• [B] Afgeleid van het Nederlandse mist
• [C] Afgeleid van het Nederlandse mis

Werkwoord

mis [A]

1. missen

Zelfstandig naamwoord

mis [B]

1. (meteorologie) mist; laaghangende bewolking die het zicht belemmert

Afgeleide begrippen

• mistig

Zelfstandig naamwoord

mis [C]

1. (religie) mis

Frans

Uitspraak

• IPA: /mi/

Werkwoord

mis

1. voltooid deelwoord van mettre

Anagrammen

• SMI, S.M.I.

Gotisch

	enkelvoud	tweevoud	meervoud
nominatief	ik	wit	weis
accusatief	mik	ugkis	uns/unsis
genitief	meina	ugkis	unsara
datief	mis	*ugkara	uns/unsis

Persoonlijk voornaamwoord

mis

1. (aan/voor) mij (datief van de eerste persoon enkelvoud)

Schrijfwijzen

• 𐌼𐌹𐍃

Limburgs

Zelfstandig naamwoord

mis

1. (meteorologie) mist; laaghangende bewolking die het zicht belemmert

Pools

Uitspraak

• IPA: /mʲis/

Zelfstandig naamwoord

mis

1. genitief meervoud van misa

Spaans

	enkelvoud		meervoud
	onbeklemtoond	beklemtoond	onbeklemtoond	beklemtoond
	bijvoeglijk	bijvoeglijk of zelfstandig	bijvoeglijk	bijvoeglijk of zelfstandig
1e persoon	mi enk mis mv	mío m enk mía v enk míos m mv mías v mv	nuestro m enk nuestra v enk nuestros m mv nuestras v mv
2e persoon	tu enk tus mv	tuyo m enk tuya v enk tuyos m mv tuyas v mv	vuestro m enk vuestra v enk vuestros m mv vuestras v mv
3e persoon	su enk sus mv	suyo m enk suya v enk suyos m mv suyas v mv	su enk sus mv	suyo m enk suya v enk suyos m mv suyas v mv

Bezittelijk voornaamwoord

mis mv

1. mijn

   «No me gustan mis ojos.»

   Ik vind mijn ogen niet mooi.

Verwante begrippen

• mi
• míos
• mías

Anagrammen

• SMI

Tsjechisch

Uitspraak

• IPA: /mɪs/

Woordafbreking

• mis

Zelfstandig naamwoord

mis

1. genitief meervoud van mísa

Synoniemen

• mís

Gelijkklinkende woorden

• miss
• miz
• mys

Zelfstandig naamwoord

mis

1. genitief meervoud van miso

Werkwoord

mis

1. informeel tweede persoon enkelvoud gebiedende wijs van het imperfectieve werkwoord mísit

Welsh

enkelvoud	meervoud
mis	misoedd

Zelfstandig naamwoord

mis m

1. (tijdrekening) maand