rijk

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  rijk    (hulp, bestand)
• IPA:
  • (Noord-Nederland): /rɛɪ̯k/, /ræɪ̯k/
  • (Vlaanderen, Brabant): /rɛːk/
  • (Limburg): /rɛɪ̯k/

Woordafbreking

• rijk

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	rijk	rijker	rijkst
verbogen	rijke	rijkere	rijkste
partitief	rijks	rijkers	-

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘vermogend’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 901
• Leenwoord uit het Keltisch, in de betekenis van ‘staat’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 901

Bijvoeglijk naamwoord

rijk

1. (persoon) veel geld en/of eigendommen hebbend
2. overvloedig
3. uitgebreid, veelomvattend
4. waardevol

   ▸ Als ik de volle maan zie sla ik vreemd genoeg altijd een kruis, kus mijn duim en wijs naar de maan als gebaar van dankbaarheid voor de rijke ervaringen in mijn leven en de mensen om mij heen.

Antoniemen

• [1] arm
• [2] karig
• [3] summier

Hyponiemen

   

aderrijk beeldrijk belangrijk beleidsrijk bloedrijk bloemrijk boomrijk bosrijk calorierijk eiwitrijk florarijk geestrijk genotrijk glansrijk glorierijk goudrijk graanrijk grasrijk gunstrijk heilrijk hemelrijk initiatiefrijk invloedrijk kalkrijk kansrijk kinderrijk klankrijk klaverrijk kleurrijk kroostrijk leerrijk liefderijk lommerrijk loofrijk luisterrijk melkrijk omvangrijk rederijk regenrijk roemrijk saprijk schaduwrijk schathemeltjerijk schatrijk steenrijk superrijk talrijk troostrijk vetrijk vezelrijk vindingrijk visrijk vochtrijk volkrijk vrederijk vredesrijk waterrijk zaakrijk zegenrijk zegerijk zilverrijk zinrijk zuurstofrijk

Afgeleide begrippen

• rijkaard, rijkbegaafd, rijkdom, rijke, rijkelijk, rijkgeschakeerd, rijkheid, rijkmaker, rijkman, verrijken

Vertalingen

    1. veel geld en/of eigendommen hebbend   

Duits: reich (de) Engels: rich (en), wealthy (en) Esperanto: riĉa (eo) Fins: rikas (fi) Frans: riche (fr) v m/ Hongaars: gazdag (hu) Ido: richa (io) Indonesisch: kaya (id) Italiaans: ricco (it) m, ricca (it) v

Latijn: dives (la) Minangkabaus: kayo Noors: rik (no) Papiaments: ricu Russisch: богатый (ru) Slowaaks: bohatý (sk) Spaans: rico (es) m, rica (es) v, riquísimo (es) Tsjechisch: bohatý (cs) Zweeds: rik (sv)

Uitdrukkingen en gezegden

• jezelf rijk rekenen

denken dat je rijker bent dan je eigenlijk bent

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	rijk	rijken
verkleinwoord	rijkje	rijkjes

Zelfstandig naamwoord

rijk o

1. een staat of natie onder een vorst of heerser
2. (biologie) een taxon dat bestaat uit een of meer stammen en dat deel uitmaakt van een domein

Hyponiemen

   

Frankrijk Kortrijk Oostenrijk aardrijk christenrijk dierenrijk dodenrijk fantasierijk geestenrijk keizerrijk koninkrijk plantenrijk schimmenrijk tienstammenrijk vrankrijk wereldrijk

Afgeleide begrippen

   

rijksacademie rijksadvocaat rijksambt rijksambtenaar rijksappel rijksarbeidsbureau rijksarchief rijksarchivaris rijksasiel rijksbanier rijksbegroting rijksbelasting rijksbemiddelaar rijksbestuur rijksbestuurder rijksbijdrage rijksbouwmeester rijksbureau rijkscommissariaat rijkscommissaris rijksdaalder rijksdag rijksdeel rijksdienst rijksgebied rijksgebouw rijksgenoot rijksgouw rijksgraaf rijksgrens rijkshalve rijksherbarium rijksinstelling rijkskaasmerk rijkskanselarij rijkskanselier rijkskas rijkskosten rijkskroon rijkskweekschool rijksleen rijksmaarschalk rijksmark rijksmiddelen rijksmonument rijksmonumentenlijst rijksmunt rijksmuseum rijksnijverheidsdienst rijksonderwijs rijksontvanger rijksopvoedingsgesticht rijksoverheid rijkspensioen rijkspolitie rijkspresident rijksraad rijksrecherche rijksregeling rijksregering rijksregister rijksridder rijksschool rijkssieraad rijksstad rijksstaf rijksstand rijksstandaard rijksstraatweg rijksuniversiteit rijksveldwacht rijksveldwachter rijksverkeersinspectie rijksvorst rijksvrij rijkswacht rijkswachter rijkswapen rijksweg rijkswege rijkswerf rijkswet rijkszwaard

Vertalingen

    1. een staat of natie onder een vorst of heerser   

Deens: rige (da) o Duits: Reich (de) o Engels: empire (en), realm (en) Esperanto: imperio (eo) Fins: valtakunta (fi) Frans: empire (fr) m, règne (fr) m

Ido: imperio (io) IJslands: ríki (is) o Luxemburgs: Räich (lb) Portugees: reino (pt) m Spaans: estado (es) m Zweeds: rike (sv) o

Gangbaarheid

• Het woord rijk staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "rijk" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.