zin

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  zin    (hulp, bestand)
• IPA: /zɪn/

Woordafbreking

• zin

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘zintuig, begrip’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1100

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	zin	zinnen
verkleinwoord	zinnetje	zinnetjes

Zelfstandig naamwoord

zin m

1. (taalkunde) een serie woorden die gezamenlijk in syntactisch verband een afgerond geheel vormen

   • De meeste zinnen bevatten een gezegde en een onderwerp, vaak aangevuld met voorwerpen en bepalingen. 

2. een verlangen om iets te doen

   • Ik heb zin in een lekkere bak koffie. 

   ▸ Net als de mogelijkheid om tijdelijk afstand te nemen van de constante druk in Amsterdam en even helemaal te doen waar ik zelf zin in had.

3. dat wat iets betekent, waar iets voor staat

   • Bedoel je het woord vertrek in de zin van ‘kamer’ of in de zin van ‘weggaan’? 

4. een reden voor bestaan, bestaansreden, betekenis

   • Het reilen en zeilen van van kleinkinderen gaf zijn leven ondanks alle ongemak toch zin. 

5. mogelijkheid om waar te nemen m.b.v. een zintuig bijv. evenwichtszin, reukzin, kleurenzin etc.

Synoniemen

• [1] frase
• [2] lust, goesting, animo, trek
• [3] betekenis
• [4] bestaansreden, nut

Antoniemen

• [3] onzin

Hyponiemen

   

A-zin Bedzin alleszins anderszins beginzin bestaanszin bijzin burgerzin deelzin dolzinnig draaizin drukzin evenwichtszin familiezin geenszins gemeenschapszin gevoelszin godsdienstzin hoofdzin kernzin kettingzin kinderzin kleurenzin kleurzin kunstzin levenszin metazin nazin objectzin ondernemerszin ondernemingszin onderwerpszin onzinzin openingszin pijnzin plaatszin positiezin realiteitszin reukzin schoonheidszin slagzin sleutelzin slingerzin slotzin smaakzin spaarzin speurzin standaardzin struikelzin studiezin subjectszin tastzin tegenzin temperatuurzin tussenzin tweewoordzin veelszins verantwoordelijkheidszin vibratiezin volzin voorbeeldzin voorwerpszin vraagzin vrijheidszin waanzin waarheidszin warmtezin weerzin werkelijkheidszin wijzerzin woordzin

Afgeleide begrippen

   

botzinnig diepzinnig dolzinnig dubbelzinnig eigenzinnig fijnzinnig geheimzinnig kloekzinnig koelzinnig krankzinnig kunstzinnig kwaadzinnig lichtzinnig loszinnig rechtzinnig scherpzinnig stijfzinnig stompzinnig uitzinnig vrijzinnig waanzinnig weerzinnig zachtzinnig zindeel zindictee zingenot zingevend zingever zingeving zinledig zinlijk zinloos zinnebeeld zinnelijk zinneloos zinnendictee zinnenprikkelend zinnenstrelend zinnenwereld zinneprent zinnespel zinnig zinniveau zinrijk zinsaccent zinsbedrog zinsbeeld zinsbegoochelend zinsbegoocheling zinsbouw zinsconstructie zinsdeel zinsdictee zinsgedeelte zinskern zinsleer zinsmelodie zinsnede zinsniveau zinsontleding zinsopbouw zinspelen zinspeling zinspreuk zinsritme zinsstructuur zinstructuur zinstype zinsverband zinsverbijstering zinsvervoering zinsvolgorde zinsvorming zinswending zinteken zintuig zinverwant zinvol zinvolgorde zwakzinnig

Uitdrukkingen en gezegden

• Iemand z'n zin geven.

Doen wat iemand wenst.

• zich aanbevolen houden voor

zin hebben in iets

• Een mens zijn zin, is een mens zijn leven

als men datgene doet, wat men aangenaam vindt, heeft men genoegen in het leven

• Gekruld haar, gekrulde zinnen

iemand die gekruld haar heeft, zou wispelturig zijn

• Nakaarten heeft geen zin

men moet niet doorgaan met doorzeuren over iets wat al geweest is

• Slot noch zin hebben

geen betekenis hebben

• Zoveel hoofden, zoveel zinnen

iedereen heeft een eigen mening waarbij men moeilijk samen tot een oplossing kan komen

• bij zinnen komen

weer bij bewustzijn komen, weer rustig worden

∗ Toen er zich iets verroerde in de stapel wasgoed had ik eigenlijk weer bij zinnen moeten komen, maar in plaats daarvan raakte ik in paniek en viel ik achterover in het bassin.

Vertalingen

    1. een serie woorden die gezamenlijk in syntactisch verband een afgerond geheel vormen   

Bulgaars: изречение (bg) o Chinees: 句子 (zh) Duits: Satz (de) m Engels: sentence (en) Esperanto: frazo (eo) Estisch: lause (et) Fins: lause (fi) Frans: phrase (fr) v Indonesisch: kalimat (id)

Interlingua: phrase (ia) Italiaans: frase (it) v Japans: 文 (ja) Laotiaans: ປະໂຫຍກ (lo) Pools: zdanie (pl) o Portugees: frase (pt) v Spaans: frase (es) v Zweeds: mening (sv), fras (sv)

    2. een verlangen om iets te doen   

Engels: desire (en), pleasure (en), want (en), will (en), wish (en)

Spaans: deseo (es) m, placer (es) m

    3 betekenis   

Duits: Sinn (de)

    4. een bestaansreden   

Engels: meaning (en)

Spaans: significación (es) v, significado (es) m

    5. mogelijkheid om waar te nemen   

Spaans: sentido (es) m, sentido corporal (es) m,

Werkwoord

vervoeging van
zinnen

zin

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van zinnen
   

   • Ik zin. 

2. gebiedende wijs van zinnen
   

   • Zin! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van zinnen
   

   • Zin je? 

Gangbaarheid

• Het woord zin staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "zin" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.