tuin

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  tuin    (hulp, bestand)
• IPA: /tœy̯n/

Woordafbreking

• tuin

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘omheining’ voor het eerst aangetroffen in 901.
• (erfwoord): Middelnederlands tuun ‘vlechtwerk van teen; omheining, omheinde ruimte’, uit Oudnederlands tūn ‘omheining’, ontwikkeld uit Oergermaans *tūnan ‘omheining, omheinde ruimte’, ontleend aan Gallisch dūnon ‘versterking, versterkte stad’ (vgl. Oudiers dún ‘burcht, omwalde stad’, Welsh vero. din ‘vesting’). Evenals Nederduits Tuun ‘hek; tuin’, Duits Zaun ‘hek’, Engels town ‘kleine stad, dorp’ en Nynorsk tun ‘hoeve; erf’.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	tuin	tuinen
verkleinwoord	tuintje	tuintjes

Zelfstandig naamwoord

tuin m

1. (tuinbouw), (tuinieren) een omheind stuk grond waar bloemen gekweekt of groenten geteeld worden

   • Zijn al die bloemen voor je tuin bedoeld? 

2. (Zuid-Nederlands, westelijk Noord-Brabants) heg, tenen omheining rond een hof

   • Een tuin is gemaekt van staken van wilgen hout in den grond gestoken, en met dunner takken van het zelve hout dicht doorvlochten. 

3. stuk onbebouwd terrein rond een huis

   ▸ Die nacht had ik in de tuin van Trail Angels Scout & Frodo gelogeerd, in een buitenwijk van San Diego.

4. (waterbeheer) eigenlijk 'vlechttuin', opstaande rij palen op een zinkstuk met daardoorheen gevlochten rijshout, ter voorkoming van het afrollen van ballaststeen

   ▸ In de rijshoofden aldaar werk 300 ellen tuin vernield en 105 vierk. ellen beslagwerk opgebroken

Synoniemen

• gaard, gaarde
• hof

Hyponiemen

   

achtertuin apentuin baroktuin beeldentuin beleeftuin belevingstuin beweegtuin binnentuin bloementuin bomentuin bostuin buurttuin cultuurtuin daktuin demonstratietuin dierentuin dodentuin dwaaltuin emotietuin ervaringstuin flextuin gedenktuin geveltuin graftuin groentetuin heemtuin heidetuin houttuin kantoortuin kasteeltuin kerktuin kersentuin kieltuin kijktuin kinderspeeltuin kindertuin klappertuin kleutertuin kloostertuin knollentuin kruidentuin kruidtuin kweektuin landschapstuin landtuin ledentuin lentetuin lusttuin moestuin museumtuin natuurtuin objectentuin overtuin paleistuin palmentuin parktuin patiotuin pepertuin peutertuin plantentuin pleziertuin privétuin proeftuin rotstuin rozentuin schooltuin siertuin slaaptuin slingertuin snoezeltuin speeltuin stadstuin suikertuin taaltuin tegeltuin theetuin torteltuin tovertuin tulpenpluktuin urnentuin verkeerstuin vlechttuin vlindertuin volkstuin voortuin vredestuin watertuin wildtuin wintertuin zentuin zijtuin zintuigentuin zuidtuin

Afgeleide begrippen

   

Tuinwijk huis-tuin-en-keukengebruik huis-tuin-en-keukenmiddel huis-tuin-en-keukenoplossing paratuinkers toetuinen tuinaanleg tuinaap tuinaarde tuinafval tuinameublement tuinanjer tuinarchitect tuinarchitectuur tuinartikel tuinbaas tuinbalsemien tuinbank tuinbed tuinbedrijf tuinbeeld tuinbeurs tuinbezitter tuinbingelkruid tuinboek tuinboon tuinbouw tuinbouwer tuinbroek tuincentrum tuinclub tuincultuur tuindag tuindecoratie tuindeur tuindier tuindorp tuineiland tuinekster tuinen tuinensupermarkt tuinfair tuinfeest tuinfilosoof tuinfluiter tuingat tuingeld tuingeranium tuingereedschap tuingerei tuingericht tuingewas tuingoudsbloem tuingrond tuinhamer tuinhek tuinhok tuinhommel tuinhout tuinhuis tuinhuisje tuinier tuinkabouter tuinkamer tuinkamperfoelie tuinkant tuinkas tuinkat tuinkers tuinkever tuinklomp tuinknecht tuinkoepel tuinkruid tuinkunst tuinleasebedrijf tuinliefhebber tuinloopkever tuinman tuinmelde tuinmest tuinmeubel tuinmeubilair tuinmuur tuinnetje tuinonderhoud tuinontwerp tuinontwerper tuinpad tuinpeterselie tuinplant tuinpoort tuinproduct tuinschaar tuinseizoen tuinset tuinsieraad tuinslak tuinslang tuinslaper tuinspitsmuis tuinsproeier tuinstaak tuinstad tuinstadwijk tuinstoel tuintafel tuinterras tuintherapie tuintoerisme tuintrampoline tuinturf tuinverlichting tuinvijver tuinvrouw tuinvrucht tuinwerk tuinwijk tuinwolfsmelk tuinzaad tuinzaal tuinzijde

Uitdrukkingen en gezegden

• De kap op de tuin hangen

• Iemand om de tuin leiden

iemand beetnemen of bedriegen

Vertalingen

    1. begrensd stuk grond waarop gewassen worden geplant of verbouwd   

Albanees: kopsht (sq) m Catalaans: jardí (ca) m Deens: have (da) Duits: Garten (de) m Engels: garden (en) Esperanto: ĝardeno (eo) Estisch: aed (et) Fins: puutarha (fi) Frans: jardin (fr) m Fries: tún (fy) Galicisch: xardín (gl) m Grieks: κήπος (el) m Hebreeuws: גנתא (he) v Hongaars: kert (hu) Iers: gairdín (ga) Italiaans: giardino (it) m Japans: 庭園 (ja) Jiddisch: גארטן (yi) Kasjoebisch: ògród (csb) Koerdisch: gulistan (ku) v

Kroatisch: vrt (hr) m Limburgs: tuin (li), gaard (li), haof (li) Luxemburgs: Gaart (lb) Nedersaksisch: gaarden (nds), gaarn (nds), goarden (nds), goarn (nds), hof (nds), teun (nds), tuin (nds), toen (nds), toene (nds), tune (nds), tuun (nds), Goârn (nds), Goorn (nds), Hoff (nds) Noors: hage (no) m Nynorsk: hage (nn) m Pools: ogród (pl) m Portugees: jardim (pt) m Roemeens: grădină (ro) v Russisch: сад (ru) m Servisch: vrtnjak (sr), povrtnjak (sr) Sloveens: vrt (sl) m Slowaaks: záhrada (sk) v Spaans: jardín (es) m Telugu: తోట (te) Tsjechisch: zahrada (cs) v Turks: bahçe (tr) West-Vlaams: hof (vls) Zweeds: trädgård (sv) g

Werkwoord

vervoeging van
tuinen

tuin

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van tuinen
   

   • Ik tuin. 

2. gebiedende wijs van tuinen
   

   • Tuin! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van tuinen
   

   • Tuin je? 

Gangbaarheid

• Het woord tuin staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "tuin" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Limburgs

Zelfstandig naamwoord

tuin

1. tuin

Synoniemen

• gaard
• hoaf

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Nedersaksisch

Zelfstandig naamwoord

tuin

1. tuin

Schrijfwijzen

• teun
• toen
• toene
• tune
• tuun

Synoniemen

gaarden gaarn goarden goarn

Goârn Goorn hof Hoff

Afgeleide begrippen

• moestuin
• tuinieren
• tuinman

Meer informatie

• tuin
• tuin

Twents

Zelfstandig naamwoord

tuin

1. tuin

Schrijfwijzen

• Oude schrijfwijze: toen

Synoniemen

• gaarden
• gaarn
• goarden
• goarn
• hof

Veluws

Zelfstandig naamwoord

tuin

1. tuin

Schrijfwijzen

• tune
• tuun

Synoniemen

• hof

Afgeleide begrippen

• moestuin
• tuinieren
• tuinman

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.