luisteren

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  luisteren    (hulp, bestand)
• IPA: /'lœstərə(n)/

Woordafbreking

• luis·te·ren

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘horen’ voor het eerst aangetroffen in 1357

Vaste voorzetsels

• luisteren naar

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
luisteren /'lœstərə(n)/	luisterde /'lœstərdə/	geluisterd /ɣə'lœstərt/
zwak -d	volledig

Werkwoord

luisteren

1. inergatief ~ naar gericht waarnemen met het oor

   • Luister naar wat ik zeg! 

2. inergatief een bevel opvolgen

   • De hond luistert meteen naar zijn baasje. 

   ▸ Maar ik begrijp nu waarom de vorige eigenaar van ze af wilde, ze luisteren totaal niet, superkoppig, net ezels.

3. glans geven aan, tot luister brengen

Synoniemen

• 1. toehoren
• 2. gehoorzamen

Verwante begrippen

• horen

Antoniemen

• [3] ontluisteren

Hyponiemen

• afluisteren, beluisteren, inluisteren, meeluisteren, omluisteren, ontluisteren, opluisteren, terugluisteren, toeluisteren

Afgeleide begrippen

   

geluister luisteraar luisterboek luistercijfers luisterdichtheid luisterlied luisterlijn luistermuziek luisteroefening luisteronderzoek luisteropdracht luisterpop luisterpost luisterspel luistertaal luistertekst luistertoets luistervaardigheid luistervink luistervol luisterzitting

Uitdrukkingen en gezegden

• [1]: naar de naam ... luisteren

... heten

• [1]: nauw luisteren

nauwkeurigheid vereisen

Vertalingen

    1. gericht waarnemen met het oor   

Catalaans: escoltar (ca) Drehu: shamatin Duits: zuhören (de) Engels: listen (en) Esperanto: aŭskulti (eo) Fins: kuunnella (fi) Frans: écouter (fr) Grieks: ακούω (el) Hongaars: hallgat (hu) Ido: askoltar (io)

Indonesisch: mendengar (id) Italiaans: ascoltare (it) Oudnoords: heyra Occitaans: escotar (oc) Pools: słuchać (pl) Portugees: escutar (pt) Russisch: слушать (ru) Spaans: escuchar (es) Vietnamees: nghe (vi), nghe thấy (vi), lắng nghe (vi) Zweeds: lyssna (sv)

    2. een bevel opvolgen   

Duits: hören auf (de), gehorchen (de) Engels: listen (en) Frans: écouter (fr), obéir à (fr)

Oudnoords: hlýða Spaans: escuchar (es), obedecer (es)

Gangbaarheid

• Het woord luisteren staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "luisteren" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.