schip

Nederlands

Clipper Stad Amsterdam

Uitspraak

• Geluid:  schip    (hulp, bestand)
• IPA: / sxɪp / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• schip

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘groot zeewaardig vaartuig’ voor het eerst aangetroffen in 1076.
• erfwoord: Middelnederlands sc(h)ip, scep (verbogen sceep), uit Oudnederlands skip, ontwikkeld uit Oergermaans *skipan ‘korjaal; vaatwerk, beker’, hetzij een leenwoord uit Latijn scyphus ‘beker, bokaal’, hetzij de nultrap van Indo-Europees *skeib-, labiaal-afleiding van de wortel *skei- ‘snijden, splijten’, waartoe ook Lets šk̨ibît ‘houwen, snijden’ behoort. Evenals Nederduits Schipp, Duits Schiff en Fries skip.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	schip	schepen
verkleinwoord	scheepje	scheepjes

Zelfstandig naamwoord

het schip o

1. (scheepvaart) groot zeevarend vaartuig voor het vervoer van passagiers of goederen, meestal voortbewogen door zeilen of motoren

   • Tussen de duinen door kan je het schip nog net zien varen. 

2. (bouwkunde) (religie) middelste en grootste ruimte in de lengterichting van een kruiskerk die zich uitstrekt van de narthex tot het koor en wordt geflankeerd door zijbeuken

   ▸ In het schip van de kerk hoort ze de organist spelen, en er worden toortsen aangestoken voor de avonddienst.

   ▸ Zou Maren een plek in de hoek prettig vinden? Ze heeft haar hele leven in een hoekje doorgebracht, dus misschien ligt ze liever in het schip.

Synoniemen

• [1] boot, schuit, vaartuig
• [2] beuk, kerkschip

Hyponiemen

   

Greenpeaceschip NAVO-schip Noordzeeschip VOC-schip Vikingschip aanvalsschip abortusschip achterschip actieschip admiraalsschip afvalschip antischip asbestschip atoomschip autoschip baggerschip barkschip behoefteschip bergingsschip beunschip beurtschip bevoorradingsschip bierschip binnenschip binnenvaartschip blokschip bokschip bolschip boorschip bovenschip brugschip bulkschip bunkerschip cargoschip charterschip commandoschip containerschip cruiseschip dodenschip dokschip drakenschip droge-ladingschip drogeladingschip drugsschip duikschip dumpschip dwarsscheeps dwarsschip europaschip expeditieschip fabrieksschip fluitschip fregatschip geleischip gevangenisschip gifschip graanschip grootscheeps handelsschip haringschip hospitaalschip hotelschip illegalenschip immigrantenschip kaapschip kabelschip kangoeroeschip kantoorschip kaperschip katschip kegelschip kerkschip kielschip koelschip kofferdekschip kofschip kolenschip koningsschip konvooischip koolschip koopvaardijschip kraanschip kustschip kustwachtschip laadkistenschip laboratoriumschip landingsschip langschip langsscheeps lashschip lazaretschip lichtschip lijnschip linieschip luchtschip maasschip marineschip marktschip meerrompschip meetschip middenschip midscheeps moederschip motorschip museumschip narrenschip olieschip onderschip onderwaterschip onderzoekschip onderzoeksschip oorlogsschip opleidingsschip oppervlakteschip oudeschip palletschip pantserdekschip pantserschip partyschip passagiersschip patrouilleschip piratenschip platbodemschip pleitschip plutoniumschip poolschip pronkschip proviandschip radioschip raketschip rampschip ramschip raschip reactorschip reddingsschip restaurantschip retourschip reuzenschip rij-op-rij-afschip rijnschip rivierschip robbenschip roll-on-roll-offschip roofschip roroschip ruimteschip schoolschip schoonschip schutdekschip seinschip seksschip shelterdekschip slagschip slavenschip sleepschip smalschip smokkelschip smuigschip snauwschip sociëteitsschip spiegelschip spionageschip spookschip stationsschip steenschip sterrenschip stoomschip superschip tankschip transportschip troepenschip troepentransportschip turfschip vangschip veerschip verbrandingsschip vissersschip vlaggenschip vliegdekschip vliegkampschip volschip voorschip vrachtschip vuilverbrandingsschip vuurschip wachtschip wasschip waterschip wedstrijdschip weerschip werkschip wijdschip woonschip zandschip zeeschip zeilschip zelfmoordschip zendschip zijschip zonnezeilschip zorgschip zusterschip

Afgeleide begrippen

   

Schip Argo Schipbeek Schipborg Schiphol Schipluiden antischipraket drieschepig scheepmaker scheepsaandeel scheepsaffuit scheepsafval scheepsagent scheepsagentuur scheepsanker scheepsantenne scheepsarcheologie scheepsartillerie scheepsarts scheepsbel scheepsbemanning scheepsbericht scheepsbeschuit scheepsbetimmering scheepsbevrachter scheepsbeweging scheepsbewijs scheepsblok scheepsboord scheepsbottelier scheepsbouw scheepsbouwer scheepsbouwmeester scheepsbrug scheepsbuik scheepsclassificatie scheepsconstructie scheepsdek scheepsdiesel scheepsdieselmotor scheepsdokter scheepseigenaar scheepsgaren scheepsgelegenheid scheepsgeschut scheepsgezel scheepsgolf scheepshelling scheepshond scheepshoorn scheepshuid scheepshut scheepsjagen scheepsjager scheepsjongen scheepsjournaal scheepskameel scheepskapitein scheepskeuken scheepskiel scheepskist scheepsklasse scheepsklerk scheepskoffer scheepskok scheepskompas scheepskost scheepslading scheepslast scheepslengte scheepsleverancier scheepslieden scheepslift scheepslui scheepsluik scheepsmaat scheepsmaatje scheepsmacht scheepsmagnaat scheepsmakelaar scheepsmaker scheepsmanoeuvre scheepsmast scheepsmodel scheepsmotor scheepsnieuwbouw scheepsofficier scheepsolie scheepsontvanger scheepspapieren scheepsproviand scheepsraad scheepsradio scheepsramp scheepsrecht scheepsregister scheepsreis scheepsreparatie scheepsroeper scheepsroer scheepsrol scheepsromp scheepsruim scheepsruimte scheepsschroef scheepssloop scheepstelefoon scheepstelegraaf scheepsterm scheepstijd scheepstijding scheepstimmerbedrijf scheepstimmerman scheepstimmerwerf scheepstoeter scheepston scheepstype scheepsvaart scheepsverf scheepsverkeer scheepsverklaring scheepsvolk scheepsvracht scheepswand scheepswerf scheepswerktuigbouwkundige scheepswerktuigkundige scheepsworm scheepswrak scheepszender scheepvaart scheepvormig schepeling schepenlift scheperij schieman schipbreuk schipbrug schipdeur schiphorst schipkapel schipmolen schipper verschepen

Verwante begrippen

• afschepen, boot, inschepen, jacht, kruiskerk, ontschepen, opschepen, overschepen, vervoermiddel

Uitdrukkingen en gezegden

   

Als het schip lek is, gaan de ratten van boord. als het verkeerd loopt, laten valse vrienden je in de steek De schepen achter zich verbranden een beslissing nemen en niet meer terug kunnen De ratten verlaten het zinkende schip. als de omstandigheden verslechteren denken sommigen alleen aan zichzelf en vertrekken De wal keert het schip. door beperkingen enigerlei niet verder kunnen Een schip met zure appels zijn/komen iemand begint bijna met huilen ofwel: het naderen van een zware bui Een schip op het strand is een baken in zee. van de fouten die anderen hebben gemaakt kun je zelf veel leren Schoon schip maken schulden betalen ofwel: de boel opruimen ofwel: na ruzie/problemen samen er uit komen en het verleden laten rusten Tussen wal en schip geraken iets raakt per ongeluk verloren of zoek Zijn schip voert te grote zeilen. te veel geld uitgeven

Vertalingen

    1. groot zeewaardig vaartuig   

Arabisch: سَفِينَة (ar) (safīna) v Chinees: 船 (zh) (chuán) Duits: Schiff (de) o Engels: ship (en) Fins: laiva (fi) Frans: navire (fr) m Fries: skip (fy) o Grieks: σκάφος (el) (skáfos) o, πλοίο (el) (ploío) o Indonesisch: kapal (id) Italiaans: nave (it) v Koreaans: 배 (ko) (bae) Latijn: navis (la) Litouws: laivas (lt) Luxemburgs: Schëff (lb) o

Nederduits: Schipp (nds) o Oekraïens: корабель (uk) Perzisch: كشتی (fa) (keshti) Pools: statek (pl) m, okręt (pl) m Portugees: navio (pt) m Russisch: корабль (ru) m Sloveens: ladja (sl) v Spaans: nave (es) v, navío (es) m Thai: เรือ (th) (rʉʉa), กำปั่น (th) (gam-bpàn) Tobiaans: wawe Vietnamees: tàu (vi), tàu thủy (vi) Zweeds: skepp (sv)

    2. grootste ruimte in de lengterichting van een kruiskerk   

Arabisch: صَحْن (ar) (ṣaḥn) m Chinees: 中殿 (zh) (zhōngdiàn) Duits: Schiff (de) o Engels: nave (en) Frans: nef (fr) v Grieks: ναυς (el) (nafs) v

Italiaans: navata (it) v Japans: 身廊 (ja) (shinrō) Koreaans: 신랑 (ko) (sillang) Pools: nawa (pl) v, nawa główna (pl) v Spaans: nave (es) v

Gangbaarheid

• Het woord schip staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "schip" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.