schip

Nederlands

Clipper Stad Amsterdam

Uitspraak

• Geluid:  schip    (hulp, bestand)
• IPA: / sxɪp / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• schip

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘groot zeewaardig vaartuig’ voor het eerst aangetroffen in 1076.
• (erfwoord): Middelnederlands sc(h)ip, scep (verbogen sceep), uit Oudnederlands skip, ontwikkeld uit Oergermaans *skipan ‘korjaal; vaatwerk, beker’, hetzij een leenwoord uit Latijn scyphus ‘beker, bokaal’, hetzij de nultrap van Proto-Indo-Europees *skeib-, labiaal-afleiding van de wortel *skei- ‘snijden, splijten’, waartoe ook Lets šk̨ibît ‘houwen, snijden’ behoren. Evenals Nederduits Schipp, Duits Schiff en Fries skip.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	schip	schepen
verkleinwoord	scheepje	scheepjes

Zelfstandig naamwoord

schip o

1. (scheepvaart) groot zeevarend vaartuig voor het vervoer van passagiers of goederen, meestal voortbewogen door zeilen of motoren

   • Tussen de duinen door kan je het schip nog net zien varen. 

2. (bouwkunde) (religie) middelste en grootste ruimte in de lengterichting van een kruiskerk die zich uitstrekt van de narthex tot het koor en wordt geflankeerd door zijbeuken

Synoniemen

• [1] boot, schuit, vaartuig
• [2] beuk, kerkschip

Hyponiemen

   

Europaschip NAVO-schip VOC-schip Vikingschip aanvalsschip abortusschip achterschip actieschip admiraalsschip afvalschip antischip asbestschip atoomschip autoschip baggerschip barkschip behoefteschip bergingsschip beunschip beurtschip bevoorradingsschip bierschip binnenschip binnenvaartschip bokschip bolschip boorschip bovenschip brugschip bulkschip charterschip commandoschip containerschip cruiseschip dodenschip dokschip drakenschip drogeladingschip drugsschip duikschip dumpschip dwarsscheeps dwarsschip expeditieschip fabrieksschip fluitschip fregatschip geleischip gevangenisschip gifschip graanschip grootscheeps handelsschip haringschip hospitaalschip hotelschip illegalenschip immigrantenschip kaapschip kangoeroeschip kantoorschip kaperschip katschip kegelschip kerkschip kielschip koelschip kofferdekschip kofschip kolenschip koningsschip konvooischip koolschip koopvaardijschip kraanschip kustschip kustwachtschip laboratoriumschip landingsschip langschip langsscheeps lash-schip lazaretschip lichtschip lijnschip linieschip luchtschip maasschip marineschip marktschip meerrompschip meetschip middenschip midscheeps moederschip motorschip narrenschip olieschip onderschip onderwaterschip onderzoekschip onderzoeksschip oorlogsschip opleidingsschip oppervlakteschip oudeschip palletschip pantserschip partyschip passagiersschip patrouilleschip piratenschip platbodemschip pleitschip plutoniumschip poolschip pronkschip proviandschip radioschip raketschip rampschip ramschip raschip reactorschip restaurantschip retourschip reuzenschip rij-op-rij-afschip rijnschip rivierschip robbenschip roll-on-roll-offschip roofschip roroschip ruimteschip schoolschip schoonschip schutdekschip seinschip seksschip shelterdekschip slagschip slavenschip sleepschip smalschip smokkelschip smuigschip snauwschip sociëteitsschip spiegelschip spionageschip spookschip stationsschip sterrenschip stoomschip superschip tankschip transportschip troepenschip troepentransportschip turfschip vangschip veerschip verbrandingsschip vissersschip vlaggenschip vliegdekschip vliegkampschip volschip voorschip vrachtschip vuilverbrandingsschip vuurschip wachtschip waterschip wedstrijdschip weerschip werkschip wijdschip woonschip zeeschip zeilschip zelfmoordschip zendschip zijschip zonnezeilschip zorgschip zusterschip

Afgeleide begrippen

   

Schipbeek Schipborg Schiphol Schipluiden antischipraket drieschepig scheepmaker scheepsaandeel scheepsaffuit scheepsafval scheepsagent scheepsagentuur scheepsanker scheepsantenne scheepsarcheologie scheepsartillerie scheepsarts scheepsbel scheepsbemanning scheepsbericht scheepsbeschuit scheepsbevrachter scheepsbeweging scheepsbewijs scheepsblok scheepsboord scheepsbottelier scheepsbouw scheepsbouwer scheepsbouwmeester scheepsbuik scheepsclassificatie scheepsconstructie scheepsdek scheepsdiesel scheepsdokter scheepseigenaar scheepsgaren scheepsgelegenheid scheepsgeschut scheepsgezel scheepsgolf scheepshelling scheepshoorn scheepshuid scheepshut scheepsjagen scheepsjager scheepsjongen scheepsjournaal scheepskameel scheepskapitein scheepskeuken scheepskiel scheepskist scheepsklasse scheepsklerk scheepskoffer scheepskok scheepskompas scheepskost scheepslading scheepslast scheepslengte scheepsleverancier scheepslieden scheepslift scheepsluik scheepsmaat scheepsmaatje scheepsmacht scheepsmagnaat scheepsmakelaar scheepsmaker scheepsmanoeuvre scheepsmast scheepsmodel scheepsmotor scheepsnieuwbouw scheepsofficier scheepsolie scheepsontvanger scheepspapieren scheepsproviand scheepsraad scheepsradio scheepsramp scheepsrecht scheepsregister scheepsreis scheepsreparatie scheepsroeper scheepsroer scheepsrol scheepsromp scheepsruim scheepsruimte scheepsschroef scheepssloop scheepstelefoon scheepstelegraaf scheepstijd scheepstijding scheepstimmerman scheepstimmerwerf scheepstoeter scheepston scheepstype scheepsvaart scheepsverkeer scheepsverklaring scheepsvolk scheepsvracht scheepswand scheepswerf scheepswerktuigbouwkundige scheepswerktuigkundige scheepswrak scheepszender scheepvaart scheepvormig schepeling schepenlift scheperij schipbreuk schipbrug schipdeur schiphorst schipkapel schipmolen schipper verschepen

Verwante begrippen

• boot, inschepen, jacht, vervoermiddel

Uitdrukkingen en gezegden

   

Als het schip lek is, gaan de ratten van boord. als het verkeerd loopt, laten valse vrienden je in de steek De schepen achter zich verbranden een beslissing nemen en niet meer terug kunnen De ratten verlaten het zinkende schip. als de omstandigheden verslechteren denken sommigen alleen aan zichzelf en vertrekken De wal keert het schip. door beperkingen enigerlei niet verder kunnen Een schip met zure appels zijn/komen iemand begint bijna met huilen ofwel: het naderen van een zware bui Een schip op het strand is een baken in zee. van de fouten die anderen hebben gemaakt kun je zelf veel leren Schoon schip maken schulden betalen ofwel: de boel opruimen ofwel: na ruzie/problemen samen er uit komen en het verleden laten rusten Tussen wal en schip geraken iets raakt per ongeluk verloren of zoek Zijn schip voert te grote zeilen. te veel geld uitgeven

Vertalingen

    1. groot zeewaardig vaartuig   

Arabisch: سَفِينَة (ar) (safīna) v Chinees: 船 (zh) (chuán) Duits: Schiff (de) o Engels: ship (en) Fins: laiva (fi) Frans: navire (fr) m Fries: skip (fy) o Grieks: σκάφος (el) (skáfos) o, πλοίο (el) (ploío) o Indonesisch: kapal (id) Italiaans: nave (it) v Koreaans: 배 (ko) (bae) Latijn: navis (la) Litouws: laivas (lt) Luxemburgs: Schëff (lb) o

Nederduits: Schipp (nds) o Oekraïens: корабель (uk) Perzisch: كشتی (fa) (keshti) Pools: statek (pl) m, okręt (pl) m Portugees: navio (pt) m Russisch: корабль (ru) m Sloveens: ladja (sl) v Spaans: nave (es) v, navío (es) m Thai: เรือ (th) (rʉʉa), กำปั่น (th) (gam-bpàn) Tobiaans: wawe Vietnamees: tàu (vi), tàu thủy (vi) Zweeds: skepp (sv)

    2. grootste ruimte in de lengterichting van een kruiskerk   

Arabisch: صَحْن (ar) (ṣaḥn) m Chinees: 中殿 (zh) (zhōngdiàn) Duits: Schiff (de) o Engels: nave (en) Frans: nef (fr) v Grieks: ναυς (el) (nafs) v

Italiaans: navata (it) v Japans: 身廊 (ja) (shinrō) Koreaans: 신랑 (ko) (sillang) Pools: nawa (pl) v, nawa główna (pl) v Spaans: nave (es) v

Gangbaarheid

• Het woord schip staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "schip" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.