beuk

vervoeging van
	beuken

Nederlands

Uitspraak

Geluid: beuk (hulp, bestand)
IPA: / bøk / (1 lettergreep)

Woordafbreking

beuk

Woordherkomst en -opbouw

In de betekenis van ‘boomsoort’ voor het eerst aangetroffen in 806.^[1]^[2]
[1] erfwoord: Oostelijke nevenvorm met i-umlaut van verdwenen regelmatig boek (nog in boekweit, boekvink), uit Middelnederlands boeke, bōke, uit Oudnederlands buoka, ontwikkeld uit Oergermaans *bōkō, bij Indo-Europees *bʰeh₂ǵos, waartoe ook Latijn fāgus ‘beuk’, Oudgrieks phēgós ‘soort eik’ en Albanees bung ‘wintereik’ behoren.^[3] Evenals Nederduits Böök, Duits Buche en Fries bûk.

Zelfstandig naamwoord

beuk m

(bloemplanten) bepaald soort loofboom Fagus sylvatica , een Europese hardhoutboom die inheems is in de Benelux en tot 46 meter hoog kan worden
Wordt ook gebruikt als (deel van de) aanduiding voor andere bomen uit het geslacht Fagus .
- Een beuk heeft een gladde stam een eik heeft een ruwe bast.
een bekisting als hulpmiddel bij tunnelbouw
(bouwkunde) (religie) middelste en grootste ruimte in de lengterichting van een kruiskerk die zich uitstrekt van de narthex tot het koor en wordt geflankeerd door zijbeuken
- De beuk van de kerk bestond uit een middenschip en twee zijbeuken.
een stevige duw, oplawaai, opdoffer (-> ww. beuken)
- Ik kreeg verschillende beuken van mijn tegenstander te verduren.
het rammen van een poort
- Ik gaf een flinke beuk tegen de gesloten deur zodat die openvloog.
- De beuk erin!

Synoniemen

[1] beukenboom
[3] schip, middenschip

Hyponiemen

Verwante begrippen

[1] namen van loofbomen in de Benelux:

Afgeleide begrippen

gebeuk

samenstelling met "beuk" als eerste deel

samenstelling met "beuk" als laatste deel

Vertalingen

1. boomsoort

3. lange smalle centrale hal van een kruiskerk

Arabisch: صَحْن ^(ar) (ṣaḥn) m
Chinees: 中殿 ^(zh) (zhōngdiàn)
Duits: Schiff ^(de) o
Engels: nave ^(en)
Frans: nef ^(fr) v
Grieks: ναυς ^(el) (nafs) v

Werkwoord

beuk

eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van beuken
- Ik beuk.
gebiedende wijs van beuken
- Beuk!
(bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van beuken
- Beuk je?

Gangbaarheid

Het woord beuk staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "beuk" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
98 %	van de Vlamingen.^[4]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.
[1] beuk in het Nederlands Soortenregister N
[1] beuk op Wikidata
[1] beuk op "Wilde planten in Nederland en België" ♣

Verwijzingen

[1] Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).

[p{{{1}}}-2] "beuk" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3

[qbeuk1-3] beuk op website: Etymologiebank.nl

[4] Weblink bron Gearchiveerde versie “Word Prevalence Values” op ugent.be

[1]

[2]

[3]

[4]