ruimte

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  ruimte    (hulp, bestand)
• IPA: /ˈrœymtə/

Woordafbreking

• ruim·te

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘plaats om zich te bewegen’ voor het eerst aangetroffen in 1564
• Afgeleid van ruim met het achtervoegsel -te

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	ruimte	ruimten ruimtes
verkleinwoord	ruimtetje	ruimtetjes

Zelfstandig naamwoord

ruimte v

1. beschikbare uitgestrektheid, mate waarin iets ruim is

   • Hij heeft er de ruimte. 

   ▸ Er is daar ruimte en groen, het is geen massale mensenmassa waarin we ons begeven. We zien wel wat er daar nog open is. En dit weekend is belangrijk voor ons, er worden al zo veel leuke dingen afgelast.

2. vertrek, kamer

   • We kwamen in een ruimte die bedoeld was voor het houden van vergaderingen. 

   ▸ De abt vond het spotternij om die heilige ruimte te vullen met gezang voor zulk een wereldse geestelijke.

   ▸ Dit zou toch niet mijn laatste nacht op aarde worden? Met zeven andere hikers zou ik de nacht in deze piepkleine ruimte van drie bij drie meter moeten doorbrengen.

3. (natuurkunde) (astronomie) heelal, universum

   • De raket werd de ruimte ingeschoten. 

4. mogelijkheid om af te wijken van een regel of afspraak, speling, vrijheidsgraad, marge

Hyponiemen

   

Hausdorff-ruimte Kolmogorov-ruimte ademruimte advertentieruimte aircoruimte archiefruimte atelierruimte badruimte bagageruimte banachruimte bedrijfsruimte bedwelmingsruimte beenruimte begrotingsruimte behandelruimte beleidsruimte benedenruimte bergruimte beslisruimte beslissingsruimte bestedingsruimte beweegruimte bewegingsruimte bezoekersruimte binnenruimte buitenruimte bureauruimte celruimte compressieruimte computerruimte coronaruimte deelruimte depotruimte detentieruimte disse-ruimte doucheruimte eetruimte executieruimte experimenteerruimte expositieruimte fabrieksruimte faseruimte financieringsruimte fitnessruimte functieruimte galerieruimte gebedsruimte gebruikersruimte gebruiksruimte gedoogruimte geheugenruimte geldruimte geluidsruimte gemeenschapsruimte gevangenisruimte grafruimte groepsruimte handelsruimte hardeschijfruimte hilbertruimte hobbyruimte hoofdruimte hotelruimte hyperruimte interieurruimte isolatieruimte jaarruimte kantoorruimte kastruimte kelderruimte kerkruimte ketelruimte klasruimte kleedruimte kleurruimte knutselruimte koelruimte kofferruimte koffieruimte kolfruimte kopieerruimte kredietruimte kruipruimte kunstruimte laadruimte leefruimte lensruimte lesruimte levensruimte loonruimte loopruimte loungeruimte maatruimte manoeuvreerruimte museumruimte naamruimte oefenruimte omkleedruimte onderhandelingsruimte onderzoeksruimte ontbijtruimte onthaalruimte ontmoetingsruimte ontspanningsruimte ontvangstruimte opbaarruimte opbergruimte ophoudruimte opslagruimte opvangruimte overblijfruimte parkeerruimte passagiersruimte personeelsruimte persruimte plaatsruimte praktijkruimte presentatieruimte privéruimte probleemruimte productieruimte profileringsruimte puntenruimte raakruimte reclameruimte recreatieruimte redactieruimte relaxruimte repetitieruimte rokersruimte rookruimte rustruimte satellietruimte schapruimte scharrelruimte scheepsruimte schijfruimte screeningsruimte serverruimte slaapruimte snoezelruimte speelruimte spuitruimte stallingruimte stallingsruimte stalruimte standruimte staruimte stilteruimte stockageruimte stookruimte studieruimte studioruimte superruimte tentoonstellingsruimte tijdruimte tijdsruimte toiletruimte toneelruimte trainingsruimte transitruimte tussenruimte vacatureruimte vectorruimte verblijfruimte verblijfsruimte verbrandingsruimte vergaderruimte verkoopruimte verkoopsruimte verwenruimte vipruimte vrachtruimte vriesruimte wachtruimte wandruimte wanruimte wasruimte wellnessruimte wereldruimte werkruimte winkelruimte witruimte woonruimte zaalruimte zitruimte zolderruimte

Afgeleide begrippen

   

ruimte-experiment ruimte-ijs ruimte-indeling ruimte-installatie ruimte-tijd ruimteaardappel ruimteadvertentie ruimteafval ruimteauto ruimtebehoefte ruimtebeslag ruimtebesparend ruimtebesparing ruimtebiologie ruimtecapsule ruimtecomplex ruimtedefensie ruimtedefensieschild ruimtedekking ruimtefabriek ruimtefiguur ruimtefitness ruimtegebrek ruimtegebruik ruimtegecentreerd ruimtegevoel ruimtegroep ruimtehaven ruimtehoek ruimtehotel ruimtekei ruimtekolonist ruimtekromme ruimtelaboratorium ruimtelift ruimtelijk ruimtemaat ruimtemeetkunde ruimtemissie ruimtemodel ruimtenood ruimteonderzoek ruimteoorlog ruimtepak ruimtependel ruimteplant ruimteplatform ruimteprobleem ruimteprogramma ruimtepuin ruimterace ruimteraket ruimterecht ruimtereis ruimtereiziger ruimterooster ruimteschild ruimteschip ruimteschroot ruimtesonde ruimtespiegel ruimtestation ruimtestofzuiger ruimtetechnologie ruimtetekort ruimtetelescoop ruimtetijd ruimtetoerisme ruimtetoerist ruimtetralie ruimtetrip ruimtetuig ruimtevaarder ruimtevaart ruimtevaartuig ruimtevarend ruimteveer ruimteverdediging ruimteverdeling ruimteverkenner ruimteverwarming ruimteveteraan ruimtevliegtuig ruimtevlucht ruimtevoertuig ruimtevorm ruimtevraag ruimtevrees ruimtevretend ruimtewagen ruimtewandeling ruimtewapen ruimtewedloop ruimteweegschaal ruimtewerking ruimtewetenschap ruimtewezen ruimtewinst ruimteziekte

Verwante begrippen

• [1] capaciteit, inhoud, inhoudsgrootte, laadvermogen, vermogen
• [2] lokaal, lokaliteit, oord, plaats

Uitdrukkingen en gezegden

• [1]: de openbare ruimte / de publieke ruimte

de ruimte die voor iedereen toegankelijk is

• Zich op ( of in) de ruimte houden

Vertalingen

    1. beschikbare uitgestrektheid   

Engels: room (en) Duits: Platz (de) m Spaans: espacio (es) m

Zweeds: rymd (sv)

    2. vertrek, kamer   

Duits: Raum (de) m, Zimmer (de) o Engels: location (en), place (en), room (en), spot (en) Noors: rom (no) o [A]

Nynorsk: rom (nn) o [A] Spaans: local (es) m, localidad (es) v, lugar (es) m, sitio (es) m

    3. heelal   

Duits: Weltraum (de) m Engels: space (en) Koerdisch: valageh (ku) Nynorsk: verdsrom (nn) o

Noors: verdensrom (no) o Pools: przestrzeń (pl) o Spaans: espacio (es) m Zweeds: rymd (sv)

    de openbare ruimte / de publieke ruimte   

Duits: der öffentliche Raum

Gangbaarheid

• Het woord ruimte staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "ruimte" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.