hol

Niet te verwarren met: hohl, hole, hòl, hól

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  hol    (hulp, bestand)
• IPA: / hɔl / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• hol

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	hol	holler	holst
verbogen	holle	hollere	holste
partitief	hols	hollers	-

Woordherkomst en -opbouw

• bn in de betekenis van ‘leeg’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 918
• zn in de betekenis van ‘grot’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1240
• zn in de betekenis van ‘rennen’: uit het Middelnederlands

Bijvoeglijk naamwoord

hol

1. zonder inhoud, zonder betekenis, leeg
2. wat een lege ruimte of voorwerp in zich heeft
3. alsof het uit een lege ruimte komt, niet vol van klank
4. naar binnen of naar beneden gebogen
5. met hoge golfslag

Antoniemen

• bol

Uitdrukkingen en gezegden

• [1]: holle woorden, een holle blik
• [2]: een holle boom
• [3]: holle klanken
• [4]: holle wangen, holle ogen, een holle weg
• [5]: een holle zee

Hyponiemen

• bolhol, bothol, dubbelhol, plathol

Afgeleide begrippen

   

holbank holbeitel holbol holbollig holen holgat holglas holheid holhoornig holijzer holkeel holklinkend holleblok hollen hollig hollijst holmunt holniet hologig holpasser holpenning holpijp holrond holrug holsblok holschaaf holschaven holset holsloot holspaat holstaand holte holvast holvoet holwangig holwortel

Vertalingen

    1. zonder inhoud, zonder betekenis, leeg   

Duits: hohl (de) Engels: hollow (de)

Noors: hol (no) Nynorsk: hol (nn)

Bijwoord

hol

1. verdiept, concaaf

Vertalingen

    1. verdiept, concaaf   

Duits: hohl (de)

Engels: hollowly (de), concavely (de)

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	hol	holen
verkleinwoord	holletje	holletjes

Zelfstandig naamwoord

hol o

1. grot, spelonk

   ▸ `Sinterklaas,' zei het nieuwe Pietje, 'in een hol, hoog in de bergen, woont een heks die toverdranken maakt. Zal ik u de weg wijzen?'

2. ondergrondse woning of schuilplaats van een dier

Hyponiemen

   

berenhol bolhol bothol dubbelhol gokhol konijnenhol muizenhol plathol rookhol rotshol rovershol speelhol vossenhol waterhol

Afgeleide begrippen

   

holbewoner holbroeder holduif holenbeer holenbroeder holenduif holengebroed holenkunde holenkunst holenleeuw holenmens holkruiper holmaat holtor

Vertalingen

    1. grot, spelonk   

Baskisch: koba (eu), kobazulo (eu), harpe (eu) Bulgaars: пещера (bg) Deens: hule (da) Duits: Höhle (de), v; Grotte (de), v Engels: cave (en) Estisch: koobas (et) Fins: luola (fi) Frans: grotte (fr), v; caverne (fr), v Grieks: σπήλαιο (el) Hongaars: barlang (hu) Italiaans: caverna (it) Koerdisch: zang (ku)

Noors: hule (no), m/v; grotte (no), g Nynorsk: hole (no), m/v; grotte (no), v Papiamento: hòl Pools: jaskinia (pl) Portugees: gruta (pt) Russisch: пещера (ru) Sloveens: jama (sl) Slowaaks: jaskyňa (sk) Spaans: cueva (es), v Tsjechisch: jeskyně (cs) Zweeds: håla (sv)

    2. ondergrondse woning of schuilplaats van een dier   

Duits: Bau (de) m, Höhle (de) v Engels: den (en)

Noors: hi (no), m/v; hule (no), m/v Nynorsk: hi (no), v; hole (no), v

Werkwoord

vervoeging van
hollen

hol

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van hollen
   

   • Ik hol. 

2. gebiedende wijs van hollen
   

   • Hol! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van hollen
   

   • Hol je? 

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	hol	-
verkleinwoord	holletje	-

Zelfstandig naamwoord

hol m

1. onbeheerst rennen van een mens of dier

Hyperoniemen

• gehol

Uitdrukkingen en gezegden

• op hol slaan
  onbeheerst wegrennen
• op een holletje
  gehaast

Gangbaarheid

• Het woord hol staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "hol" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Afrikaans

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	hol	holle

Uitspraak

• IPA: /ɦɔl/

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Nederlands

Zelfstandig naamwoord

hol

1. hol

Bijvoeglijk naamwoord

hol

1. hol

Alemannisch

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Oudhoogduitse hol

Bijvoeglijk naamwoord

hol

1. hol

Angelsaksisch

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Proto-Germaanse *hulą

Zelfstandig naamwoord

hol

1. hol

Schrijfwijzen

• hola

Verwante begrippen

• holian

Hongaars

Uitspraak

• IPA: /ˈhol/

Bijwoord

hol

1. waar

Nedersaksisch

Werkwoord

hol

1. eerste persoon enkelvoud verleden tijd van halen
2. derde persoon enkelvoud verleden tijd van halen

Noors

• 

  [1]: Et hol.
  Een gat (in een muziekinstrument).

• 

  [3]: Et hol.
  Een gat (in de wegdek).

• 

  [5]: Et hol.
  Een gevangenisruimte.

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Woordafbreking

• hol

Woordherkomst en -opbouw

• Bijvoeglijk naamwoord: Afkomstig van het Oudnoorse woord holr
• Zelfstandig naamwoord [A]: Afkomstig van de Oudnoorse woord hóll.
• Zelfstandig naamwoord [B]: Afkomstig van de Oudnoorse woord hól.

		stellend	vergrotend	overtreffend
onbepaald (sterk)	m/v enkelvoud	hol	holere	holest
	o enkelvoud	holt
	meervoud	hole
bepaald (zwak)	enkelvoud en meervoud	hole	holere	holeste

Bijvoeglijk naamwoord

hol

1. hol (zonder inhoud)
2. hol (binnenin leeg)
3. hol (klank)
4. hol (gebogen)
5. hol (golfslag)

Schrijfwijzen

• hul

Afgeleide begrippen

• [2]: holdodre

Uitdrukkingen en gezegden

• [1]: hole fraser

holle frazen

• [1]: Mye av det han sier, virker holt.

Veel van wat hij zegt, werkt hol.

• [2]: en hol trestamme

een holle boomstam

• [3]: en holle stemme

een holle stem

• [3]: en hol hoste

een holle hoest

• [4]: Veggen var hol.

De muur was hol.

• [4]: Trappetrinnene var slitt hole.

De trapptreden waren versleten en hol.

• [4]: ha hole kinn

holle wangen hebben

• [4]: ha noe i sin hole hånd

iets in de holte van de hand hebben

• [4]: hol sjø

bewogen zee

[A]	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	hol	holen	holer	holene
genitief	hols	holens	holers	holenes

Zelfstandig naamwoord

[A] hol m

1. een kleine vlakke hoop

Synoniemen

• (op een muur of oppervlak) een lav haug

[B]	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	hol	holet	hol	hola holene
genitief	hols	holets	hols	holas holenes

Zelfstandig naamwoord

[B] hol o

1. gat, opening
2. (figuurlijk) toegang
3. gat, kuil, kom, laagte, put, verdieping
4. hiaat, lacune, leemte
5. gevangenisruimte
6. dakkamer, zijkamer, zolderkamer (een kleine donkere afgelegen kamer)

   «Hybelen var et trangt hol.»

   Het hok was een smalle zijkamer.

7. negorij, achtergeblieven gehucht, gat

Synoniemen

• [1]: opning
• [1]: rivne
• [3]: fordypning
• [3]: grop
• [4]: lakune
• [4]: tomrom
• [5]: fangerom
• [6]: avkrok
• [1-6]: Nynorsk: hòl

Afgeleide begrippen

• [1]: borehol
• [1]: dørhol
• [1]: hole
• [1]: kikhol
• [1]: knapphol
• [1]: kulehol
• [1]: musehol
• [1]: nøkkelhol
• [1]: smotthol
• [3]: smilehol

Uitdrukkingen en gezegden

• [1]: krype gjennom et hol i gjerdet

door een gat in het hek kruipen

• [1]: slå et hol i muren

een gat in de muur slaan

• [1]: slite hol på strømpene

de gaten in de kousen sluiten

• [1]: rive hol i buksebaken

een gat in de broek rijten

• [1]: ha hol i ørene (for ørepynt)

gaatjes in je oren hebben (for het oorsieraat)

• [1]: spenne inn beltet et hol

(figuurlijk) de buikriem aanhalen / versoberen

• [3]: veien var full av hol

de weg was vol gaten

• [4]: ha store hol i kunnskapene

een hiaat in de kennis van iets hebben

• [5]: putte en i holet

iemand in een gevangeniscel stoppen

• [5]: et avsidesliggende hol

een achtergebleven gehucht

Nynorsk

Woordafbreking

• hol

Woordherkomst en -opbouw

Afkomstig van het Oudnoorse woord holr

		stellend	vergrotend	overtreffend
onbepaald (sterk)	m/v enkelvoud	hol	holare	holast
	o enkelvoud	hole
	meervoud	hole
bepaald (zwak)	enkelvoud en meervoud	hole	holare	holaste

Bijvoeglijk naamwoord

hol

1. hol (zonder inhoud)
2. hol (binnenin leeg)
3. hol (klank)
4. hol (gebogen)
5. hol (golfslag)

Afgeleide begrippen

• [2]: holdodre

Uitdrukkingen en gezegden

• [1]: berre hole frasar

holle frazen

• [2]: ein hol trestomn

een holle boomstam

• [4]: eit holt kinn

een holle wang

• [4]: ei hol hand

een holle hand

Oudhoogduits

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Proto-Germaanse *hulaz

Bijvoeglijk naamwoord

hol

1. hol

Saterfries

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Oudfriese hol

Bijvoeglijk naamwoord

hol

1. hol

Tsjechisch

Uitspraak

• IPA: /ɦɔl/

Woordafbreking

• hol

Werkwoord

hol

1. informeel tweede persoon enkelvoud gebiedende wijs van het imperfectieve werkwoord holit