seconde

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  seconde    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• se·con·de

Woordherkomst en -opbouw

Van het Latijnse secundus": 'tweede'

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	seconde	seconden secondes
verkleinwoord	secondje secondetje	secondjes secondetjes

Zelfstandig naamwoord

seconde v / m

1. (tijdrekening), (natuurkunde), (eenheid) SI-grondeenheid van tijd, weergegeven met symbool s

   • Een minuut bestaat uit 60 seconden. 

2. (wiskunde), (eenheid) eenheid voor hoeken

   • Een seconde is het 1/3600ste deel van een graad. 

3. (tijdrekening) een korte hoeveelheid tijd

   • Heb je een seconde'?' 

4. (muziek) de tweede trap van een diatonische toonladder
5. (muziek) een interval met een toonafstand zoals die van de eerste naar de tweede toon van een diatonische toonladder

Synoniemen

• [2]: boogseconde
• [3]: ogenblik
• [4,5]: secunde

Hyperoniemen

• [5] interval, tweeklank

Hyponiemen

• [5] toon

Hyponiemen

ampèreseconde atoomseconde attoseconde

bonificatieseconde boogseconde bovenseconde centimeter-gram-seconde

femtoseconde lichtseconde lumenseconde microseconde

milliseconde nanoseconde picoseconde schrikkelseconde

schrikseconde slotseconde strafseconde wattseconde

Afgeleide begrippen

secondeakkoord secondefragment secondegrens secondehorloge

secondelang secondelijm seconderad secondering

secondeslinger secondespel secondestoot secondeteken

secondetik seconde-uurwerk secondewerk secondewijzer

Verwante begrippen

• [1,3] minuut, uur
• [4] prime, terts, kwart, kwint, sext, septime, (septiem), octaaf,
• [5] toonladder, akkoord, prime, terts, kwart, kwint, sext, septime, (septiem), octaaf, none, decime, undecime, duo-decime, terts-decime

eenheden van tijd in het Nederlands (nld)
yoctoseconde • zeptoseconde • attoseconde • femtoseconde • picoseconde • nanoseconde • microseconde • milliseconde • centiseconde • deciseconde • seconde • decaseconde • hectoseconde • kiloseconde • megaseconde • gigaseconde • teraseconde • petaseconde • exaseconde • zettaseconde • yottaseconde
seconde • minuut • kwartier • uur • dag / etmaal / nychthemeron • week • decade • maand / maanmaand • kwartaal / trimester / jaargetijde / seizoen • tertaal • semester • jaar / annum • lustrum • decennium • generatie • eeuw / hectoannum • millennium / kiloannum • mega-annum • giga-annum

Vertalingen

    1.   

Afrikaans: sekonde (af) Catalaans: segon (ca) m Deens: [1–4] sekund (da) Duits: Sekunde (de) v Engels: second (en) Fins: sekuntti (fi) (1-3), kulmasekuntti (fi) Frans: seconde (fr) v Hongaars: másodperc (hu) Iers: soicind (ga) IJslands: sekúnda (is) Italiaans: secondo (it) m

Litouws: sekundė (lt) Manx: tullagh (gv) Novial: sekunde Occitaans: segonda (oc) v Pools: sekunda (pl) v Portugees: segundo (pt) Russisch: секунда (ru) v Sloveens: sekunda (sl) v Spaans: segundo (es) m Vietnamees: giây (vi), giây góc (vi) Zweeds: sekund (sv)

Gangbaarheid

• Het woord seconde staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd 'seconde' herkend door

100 %	van de Nederlanders
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Frans

enkelvoud		meervoud
zonder lidwoord	met lidwoord	zonder lidwoord	met lidwoord
seconde	la seconde	secondes	les secondes

Zelfstandig naamwoord

seconde v

1. (tijdrekening) seconde
2. (muziek) seconde