grens

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  grens    (hulp, bestand)
• IPA: /ɣrɛns/

Woordafbreking

• grens

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Nederduits, in de betekenis van ‘scheidingslijn’ voor het eerst aangetroffen in 1573
• Via het Duitse Grenze van het Poolse granica.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	grens	grenzen
verkleinwoord	grensje	grensjes

Zelfstandig naamwoord

grens v/m

1. een al dan niet denkbeeldige scheidingslijn

   • . De grens tussen twee stroomgebieden. 

2. (aardrijkskunde) (politiek) de raaklijn tussen twee landen

   • Als we geluk hebben kunnen we morgen de Poolse grens bereiken. 

   ▸ Het was nog donker toen Jack arriveerde om mij met zijn auto naar de Mexicaanse grens brengen.

3. (figuurlijk) uiterste mate (bijv. waarin men zich iets kan veroorloven)

   • Met deze acties is wat mij betreft de grens bereikt. 

   ▸ Zijn er dan toch grenzen aan het sadisme? Wie het haalt tot de laatste bocht naar links, weet het antwoord. Daar ligt weliswaar weer wat asfalt, maar het is een onvervalste muur: 24 procent. Het is hier dat la belle fille op haar fiets om hulp van boven smeekt.

Synoniemen

• [3] limiet, schreef

Antoniemen

• grenzeloos

Hyponiemen

   

aanslaggrens armoedegrens benedengrens binnengrens boomgrens bovengrens buitengrens datumgrens dooigrens elasticiteitsgrens explosiegrens fatsoensgrens gehoorgrens gemeentegrens haargrens inkomensgrens irritatiegrens knikgrens komgrens landgrens landsgrens leeftijdsgrens loongrens milieugrens nulgrens Oder-Neissegrens ondergrens pijngrens plaatgrens premiegrens prijsgrens proportionaliteitsgrens provinciegrens rekgrens rentabiliteitsgrens rijksgrens sneeuwgrens stadsgrens systeemgrens taalgrens tijdgrens tolerantiegrens twaalfmijlsgrens vloeigrens vorstgrens welstandsgrens woordgrens zeegrens ziekenfondsgrens zuidgrens

Afgeleide begrippen

   

grensarbeider grensbedrijf grensbepaling grensbewaker grensbewaking grensbewoner grensboom grensconflict grenscontrole grenscorrectie grensdocument grensdorp grensexpeditie grensganger grensgebied grensgemeente grensgeval grenshandel grenshoek grenshospitium grensincident grenskantoor grenslaag grensland grenslijn grenslinie grensmuur grensoorlog grensovergang grensoverschrijdend grenspaal grensplaats grenspolitie grenspost grenspunt grensrechter grensregeling grensrivier grensscheiding grensstad grensstation grenssteen grensstreek grenstraktaat grensverandering grensverleggend grensvesting grensvlak grensvlakte grensvolk grenswaarde grenswacht grenswachter grensweer grenswetenschap grenswisselkantoor grenzeloos

Vertalingen

    1. een al dan niet denkbeeldige scheidingslijn   

Duits: Grenze (de) v Engels: border (en), frontier (en), limit (en)

Frans: frontière (fr), limite (fr), bord (fr) m Spaans: frontera (es) v, límite (es) m

    2. de raaklijn tussen twee landen   

Arabisch: حدود (ar) m Aragonees: muga (an) v Armeens: սահման (hy) Baskisch: muga (eu) Bosnisch: granica (bs) v Bulgaars: Граница (bg) Chinees: 国境 (zh) Deens: grænse (da) g Duits: Grenze (de) v, Gemerke (de) o Engels: border (en) Estisch: piir (et) Fins: raja (fi) Frans: frontière (fr) v Grieks: ανάχωμα (el), άκρο (el), παρυφή (el), μεθόριος (el) Hebreeuws: גבול (he) m Hongaars: határ (hu) IJslands: landamæri (is) Indonesisch: perbatasan (id) Italiaans: frontiera (it), confine (it) v

Japans: 国境 (ja) Jiddisch: גרענעץ (yi) v Koreaans: 국경 (ko) Latijn: finis (la) m Noors: grense (no) m Papiaments: frontera Pools: brzeg (pl), granica (pl) v Portugees: fronteiras (pt), fronteira (pt) v Roemeens: graniță (ro) v Russisch: граница (ru) v Servisch: granica (sr) v Sloveens: meja (sl) Slowaaks: hranica (sk) Spaans: frontera (es) v Thai: ชายแดน (th) Tsjechisch: hranice (cs) v Vietnamees: biên giới (vi) Zweeds: gräns (sv)

    3. uiterste mate (bijv. waarin men zich iets kan veroorloven)   

Engels: limit (en) Frans: limite (fr) v, frontière (fr) v

Werkwoord

vervoeging van
grenzen

grens

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van grenzen
   

   • Ik grens. 

2. gebiedende wijs van grenzen
   

   • Grens! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van grenzen
   

   • Grens je? 

Gangbaarheid

• Het woord grens staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "grens" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.