spiegel

[1] Obama kijkt in de spiegel.

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  spiegel    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• spie·gel

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het me Latijn, in de betekenis van ‘beelden terugkaatsend voorwerp’ voor het eerst aangetroffen in 1240
• Ontleend aan het Volkslatijnse *spęgọlọ, klassiek speculum ("spiegel")

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	spiegel	spiegels
verkleinwoord	spiegeltje	spiegeltjes

Zelfstandig naamwoord

spiegel m

1. (meubel), (natuurkunde), (optica) voorwerp dat licht (en andere soorten elektromagnetische straling) weerkaatst volgens de regel: "hoek van inval = hoek van terugkaatsing"

   • Hij zag in zijn spiegel een achteropkomende auto aankomen. 

   ▸ In de badkamer met een grote spiegel in een vergulde lijst was er met zichtbare tegenzin een moderne douchecabine aangebracht naast de antieke badkuip van email, die op vier bronzen pootjes in de vorm van leeuwenklauwen stond.

   ▸ Op een avond vond ik een kleine ronde spiegel in de struiken en besloot ik mijn haar te knippen.

2. (scheepvaart) vlakke achtersteven van een schip

   • De buitenboordmotor is aan de spiegel van het jacht bevestigd. 

3. (jachttaal) wit stukje vacht op het achterste van een ree
4. (biologie) (medisch) concentratie van bepaalde stoffen in het bloed
5. spiegelglad oppervlak (bijv. -> zeespiegel)
6. een overzicht bijv. beroepenspiegel, medaillespiegel etc.

Hyponiemen

   

aarsspiegel achteruitkijkspiegel autospiegel beroepenspiegel binnenspiegel bladspiegel bloedglucosespiegel bloedspiegel bloedsuikerspiegel boomspiegel bovenspiegel brandspiegel buitenspiegel confrontatiespiegel cholesterolspiegel dobli-spiegel doblispiegel doorkijkspiegel drukspiegel facettenspiegel glucosespiegel grondwaterspiegel handspiegel hoekspiegel hormoonspiegel kapspiegel keelspiegel kimspiegel koudlichtspiegel lachspiegel medaillespiegel melkspiegel mondspiegel nachtspiegel neusspiegel oogspiegel oorspiegel oppervlaktespiegel paraboolspiegel passpiegel penantspiegel plasmaspiegel ruimtespiegel scheerspiegel suikerspiegel tandspiegel tijdspiegel toiletspiegel toverspiegel tripelspiegel uilenspiegel venusspiegel waterspiegel wildspiegel zakspiegel zeespiegel zetspiegel zijspiegel zilverspiegel zonnespiegel

Afgeleide begrippen

   

spiegelbeeld (1) spiegelbol spiegeldeur spiegelei spiegelgalvanometer spiegelgevecht spiegelgewelf spiegelglad (1) spiegelglas (1) spiegelhars spiegelkast spiegelkat spiegelkijker spiegelklokje spiegelmicroscoop spiegelnet spiegelneuron spiegelnieuw spiegelobjectief spiegelopstand spiegeloptiek spiegelpaleis spiegelpauw spiegelperiscoop spiegelreflex spiegelruit spiegelschaal spiegelschip spiegelschrift spiegelsymmetrie spiegeltelescoop (1) spiegeltent spiegeltest spiegelvlak spiegelwand spiegelwoord spiegelzaal spiegelzoeker spiegelzonnewijzer spiegelzool spiegellamp

Verwante begrippen

• [1] reflector, weerkaatsing
• [2] achtersteven, hek, kont

Vertalingen

    1. voorwerp dat licht (en andere soorten elektromagnetische straling) weerkaatst.   

Afrikaans: spieël (af) Deens: spejl (da) Duits: Spiegel (de) m Engels: mirror (en), looking-glass (en) Frans: miroir (fr) m Fries: spegel (fy) Iers: scáthán (ga) m Galicisch: espello (gl) m Italiaans: specchio (it) Japans: 鏡 (ja)

Kituba: talatala Noors: speil (no) o Nynorsk: spegel (nn) m Papiaments: spil Pools: lustro (pl) v Portugees: espelho (pt) m Spaans: espejo (es) m Welsh: drych (cy) m Xhosa: isipili 7 Zweeds: spegel (sv) g

    2. de vlakke achtersteven van een schip   

Engels: poop (en) Galicisch: popa (gl) v

Portugees: popa (pt) v Spaans: popa (es) v

Werkwoord

vervoeging van
spiegelen

spiegel

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van spiegelen
   

   • Ik spiegel. 

2. gebiedende wijs van spiegelen
   

   • Spiegel! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van spiegelen
   

   • Spiegel je? 

Gangbaarheid

• Het woord spiegel staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "spiegel" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.