ruit

Ruitjes [1,2]

Schotse ruiten [2]

Wapenschild [4]

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  ruit    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• ruit

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘vensterruit’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1573
• In de betekenis van ‘scheef vierkant’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1447
• Leenwoord uit het Latijn, in de betekenis van ‘plantengeslacht’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1253

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	ruit	ruiten
verkleinwoord	ruitje	ruitjes

Zelfstandig naamwoord

ruit v/m

1. (techniek), (bouwkunde) een lucht- en waterdichte, maar lichtdoorlatende glasplaat als afsluiting van een venster

   • De ruit van dubbelglas, heeft een betere warmte-isolatie. 

2. (wiskunde) een vierhoek waarvan de zijden gelijk in lengte zijn

   • Een vierkant is een bijzondere vorm van een ruit. 

3. (weverij) een kraanoog of kraanoogkeper
4. (heraldiek) een van de vormen van een wapenschild
5. (spel) een van de figuren uit een kaartspel, ♦

Hyperoniemen

• [2] parallellogram

Hyponiemen

• [2] vierkant

Hyponiemen

   

achterruit (1) adderruit akeleiruit alpenruit averuit glasruit montageruit poelruit spiegelruit (1) vensterruit (1) voorruit (1) wijnruit winkelruit (1) zijruit (1)

Afgeleide begrippen

   

geruit ruitachtig ruitdak ruiten ruitenaas ruitenlood ruitensproeier ruitenstelsel ruitenveen ruitenwasser ruitenwisser (1) ruiter ruitijd ruitjesbroek ruitkever ruitmicrometer ruitsgewijze ruitverwarmer ruitvormig ruitwagen ruitzalf

Verwante begrippen

• [1] glas, kunstglas, lamp, perspex, raam, raamkozijn, venster
• [2] rombus, tartan, veelhoek, vierhoek, vierkant, vlieger
• [4] blazoen, wapenschild
• [5] hart, klaver, schop

Vertalingen

    1. een glazen plaat in een venster   

Duits: Fensterscheibe (de) v Engels: windowpane (en) Frans: carreau (fr) m, vitre (fr) v IJslands: ruða (is) v

Noors: glasrute (no) m/v Nynorsk: glasrute (nn) v Papiaments: rampi Spaans: vidrio (es) m, cristal (es) m

    2. een vierhoek waarvan de zijden gelijk in lengte zijn   

Duits: Raute (de) v, Rhombus (de) m Engels: rhombus (en), lozenge (en) Frans: losange (fr) m

Pools: romb (pl) m Spaans: rombo (es) m

    3. kraanoog   

    4. wapenschild   

    5. figuur uit een kaartspel   

Duits: Karo (de) o Engels: diamond (en) Frans: carreau (fr) m

Werkwoord

vervoeging van
ruien

ruit

1. tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van ruien
   

   • Jij ruit. 

2. derde persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van ruien
   

   • Hij ruit. 

3. (verouderd) gebiedende wijs meervoud van ruien
   

   • Ruit! 

vervoeging van
ruiten

ruit

1. enkelvoud tegenwoordige tijd van ruiten
2. gebiedende wijs van ruiten

Gangbaarheid

• Het woord ruit staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "ruit" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.