pijp

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  pijp    (hulp, bestand)
• IPA: /pɛi̯p/

Woordafbreking

• pijp

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het middeleeuws Latijn, in de betekenis van ‘buis’ voor het eerst aangetroffen in 1240
• In de betekenis van ‘rookgerei’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1693

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	pijp	pijpen
verkleinwoord	pijpje	pijpjes

Zelfstandig naamwoord

de pijp v / m

1. buis
2. broekspijp
3. tabakspijp

   ▸ Pogue stak zijn pijp op en ging languit onder een boom een boek lezen.

4. orgelpijp

Hyponiemen

   

aanvoerpijp aardpijp afblaaspijp afvloeipijp afvoerpijp baarpijp basepijp baspijp beenpijp blaaspijp boorpijp broekspijp bruidegomspijp dathepijp ellepijp exhaustpijp expansiepijp fabriekspijp frontpijp gaspijp golfpijp gootpijp gorgelpijp hampijp hasjpijp holpijp horlepijp hornpijp kachelpijp kaneelpijp karstpijp knalpijp konijnenpijp kraterpijp labiaalpijp longpijp loospijp lozingspijp luchtpijp lullepijp mergpijp murgpijp nortonpijp onderpijp ontlastpijp ontluchtingspijp opiumpijp orgelpijp piekpijp regenpijp rietpijp rioolpijp schoorsteenpijp shishapijp smeerpijp snorrepijp soulpijp standpijp stoompijp straalpijp tabakspijp uitlaatpijp valpijp vlampijp vredespijp warmtepijp waterpijp weespijp wijnpijp zakpijp zespijper zuigpijp

Afgeleide begrippen

   

pijpaarde pijpachtig pijpajuin pijpbeen pijpbekleder pijpbekleding pijpbeurt pijpbloem pijpbloemig pijpbom pijpboor pijpbreuk pijpdrop pijpekop pijpen pijpenbakker pijpenbuiger pijpendop pijpendraaier pijpenfabriek pijpengaal pijpenkabinet pijpenkop pijpenkoter pijpenkrul pijpenla pijpenlade pijpenlegger pijpenmaker pijpenmakerij pijpenmand pijpenplank pijpenrager pijpenrek pijpensteel pijpenstopper pijpenstrootje pijpetui pijpfitter pijpgerookt pijpgezwel pijphout pijpkan pijpkaneel pijpketel pijpkraag pijpkruid pijpleider pijpleiding pijplijn pijpmanchet pijporgel pijpplooi pijpriet pijproken pijproker pijprook pijpsleutel pijpslot pijpsnijder pijptabak pijptang pijptorkruid pijptransport pijpvormig pijpwerk pijpzak pijpzwavel pijpzweer waterpijpketel

Uitdrukkingen en gezegden

• de pijp uit gaan

doodgaan

• de pijp aan Maarten geven
• [3]: De pijp aan Maarten geven

opgeven, doodgaan

• [3]: een lelijke/ zware pijp roken

door eigen schuld in moeilijkheden komen

• [3]: pijpenstelen regenen

heel hard regenen

Vertalingen

    1. buis   

Engels: pipe (en), tube (en) Grieks: πίπα (el) Oudnoords: trumba v

Papiaments: pipa Spaans: pipa (es) v, tubo (es) m

    2. broekspijp   

Spaans: pernera (es) v

Werkwoord

vervoeging van
pijpen

pijp

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van pijpen
   

   • Ik pijp. 

2. gebiedende wijs van pijpen
   

   • Pijp! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van pijpen
   

   • Pijp je? 

Gangbaarheid

• Het woord pijp staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "pijp" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.