bodem

Uit WikiWoordenboek

Nederlands

Uitspraak
Woordafbreking
  • bo·dem
Woordherkomst en -opbouw
  • In de betekenis van ‘grond’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1260 [1]
enkelvoud meervoud
naamwoord bodem bodems
verkleinwoord bodempje bodempjes

Zelfstandig naamwoord

de bodemm

  1. een onderkant
    • De bodem van de emmer is lek. 
     Maar om te zorgen dat de boog niet instortte in de harde wind moest je een vakwerk van hout en planken bouwen dat vanaf de bodem van het dal omhoogging — er waren enorme hoeveelheden hout nodig om de ondersteuning sterk genoeg te maken.[2]
  2. de grond
    • De bodem raakte hierdoor verontreinigd. 
  3. (scheepvaart) een schip
    • In de haven lag een vloot van meer dan dertig Engelse bodems. 
  4. de grond die normaliter de water bedekt is
    • Het schip ligt op de bodem van de rivier. 
     Het was raar te merken dat ik tijdens het zwemmen hoogtevrees had: het water was zo helder dat ik de bodem 15 meter onder me duidelijk kon zien.[3]
     Die bezwering was een van de redenen dat hij liever in een eenvoudig ongeverfd houten huis bij de bouw was gaan wonen dan bij de andere ingenieurs in het Centralhotellet in Kramfors, hij wilde in de buurt van het gedreun van de heimachine zijn wanneer de boomstammen in de bodem van de rivier werden gedreven.[2]
  5. het meest fundamentele van iets
     Advocaat Van Tilborg wist zich duidelijk geen raad met deze constatering en zei dat deze zaak in een andere procedure tot de bodem moet worden uitgezocht.[4]
  6. het begin, de basis van waaruit men verder kan werken
     Dat had de bodem gelegd voor de welstand, om niet te zeggen overvloed, van de voltallige familie voor de nabije toekomst.[2]
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
Vertalingen

Werkwoord

vervoeging van
bodemen

bodem

  1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van bodemen
    • Ik bodem. 
  2. gebiedende wijs van bodemen
    • Bodem! 
  3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van bodemen
    • Bodem je? 

Gangbaarheid

100 % van de Nederlanders;
100 % van de Vlamingen.[5]

Meer informatie

Verwijzingen

  1. "bodem" in:
    Sijs, Nicoline van der
    , Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org
    ; ISBN 90 204 2045 3
  2. 2,0 2,1 2,2
    Jan Guillou (vert. Bart Kraamer)
    “Kop in het zand” (2015), Uitgeverij Prometheus, ISBN 9789044628142
  3. Tim Voors
    “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers op Wikipedia
  4. Bronlink geraadpleegd op 26 april 2022 Weblink bron “Na elk krantenartikel lijdt Gerard Sanderinks Centric verlies: ‘We worden afgeschilderd als domme mensen’” (26-04-2022), Tubantia
  5. Bronlink geraadpleegd op 28 april 2020 Weblink bron Gearchiveerde versie “Word Prevalence Values” op ugent.be


Tsjechisch

Uitspraak
Woordafbreking
  • bo·dem

Zelfstandig naamwoord

bodem

  1. instrumentalis enkelvoud van bod