lichaam

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  lichaam    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈlɪxam / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• li·chaam

Woordherkomst en -opbouw

• Van Oudnederlands lichamo. Oorspronkelijk een samenstelling van  lijk zn  en het achtervoegsel -haam, maar werd al snel als een ongeleed woord opgevat. In de betekenis van ‘lijf’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1100

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	lichaam	lichamen
verkleinwoord	lichaampje	lichaampjes

Zelfstandig naamwoord

het lichaam o

1. (anatomie) het geheel van botten, vlees en organen van een mens of dier

   ▸ Mijn lichaam moest zich constant aanpassen aan de lange afstanden en mijn nieuwe levensstijl waardoor ik heel snel steeds weer honger had.

2. (figuurlijk), (maatschappij), (organisatiekunde) maatschappelijke organisatie, vaak in wat formelere context

   ▸ Voor een EESV tussen een vennootschap of een ander juridisch lichaam en een natuurlijk persoon geldt dat de vennootschap of het andere juridische lichaam zijn hoofdkantoor in een lidstaat heeft en de natuurlijke persoon zijn werkzaamheid in een andere lidstaat uitoefent.

3. (figuurlijk), (wetenschap) een hoeveelheid materie met een bepaalde vorm
4. (anatomie), (pregnant), (eufemisme) overleden lichaam [1]

   • Een week na haar verdwijning werd haar lichaam gevonden. 

Schrijfwijzen

• (archaïsch) ligchaam

Synoniemen

• [1] lijf
• [2] instantie [1], instelling [2], instituut, korps
• [4]  lijk zn ,  reeuw zn  [1], stoffelijk overschot

Hyponiemen

   

achterlichaam advieslichaam antilichaam astraallichaam baanlichaam bestuurslichaam bloedlichaam bovenlichaam cellichaam dijklichaam droomlichaam energielichaam getallenlichaam glasachtig lichaam glaslichaam gloeilichaam handelslichaam hemellichaam jongenslichaam kernlichaam kinderlichaam koellichaam levenslichaam mannenlichaam meisjeslichaam mensenlichaam moederlichaam omwentelingslichaam onderlichaam overheidslichaam schapenlichaam staatslichaam straallichaam vetlichaam vrieslichaam vrouwenlichaam vruchtlichaam vullichaam waterlichaam weglichaam wervellichaam zandlichaam zwellichaam

Afgeleide begrippen

   

belichamen lichaamloos lichaamsadvertentie lichaamsbeeld lichaamsbeharing lichaamsbeheersing lichaamsbeleving lichaamsbeweging lichaamsbom lichaamsbouw lichaamscel lichaamscontact lichaamscultus lichaamscultuur lichaamsdeel lichaamseigen lichaamsfout lichaamsfunctie lichaamsgebrek lichaamsgeur lichaamsgewicht lichaamsgroei lichaamsgrootte lichaamshaar lichaamsholte lichaamshouding lichaamshygiëne lichaamskracht lichaamskunst lichaamskunstenaar lichaamslengte lichaamsluis lichaamsmaten lichaamsmateriaal lichaamsoefening lichaamsomvang lichaamsonzekerheid lichaamsopening lichaamsoppervlak lichaamsproces lichaamssappen lichaamsschema lichaamsslagader lichaamstaal lichaamstemperatuur lichaamstevredenheid lichaamstherapeute lichaamstherapie lichaamstransplantatie lichaamstype lichaamsversiering lichaamsverzorging lichaamsvet lichaamsvloeistof lichaamsvocht lichaamsvorm lichaamsvreemd lichaamswarmte lichaamsweefsel lichaamswerk lichaamswerker lichamelijk lichameloos stoornis van de lichaamsbeleving

Uitdrukkingen en gezegden

[1] "geheel van botten, vlees en organen"

• Die zijn lichaam (of zijn lijf) bewaart, bewaart geen rotten appel

Stoett-1381

• Iemand het hemd van het lichaam (of lijf) vragen

Stoett-894

• Lichaam en ziel

De mens in zijn geheel (d.w.z. zowel het stoffelijke als het onstoffelijke)

∗ Als hij dit aangename gevoel van kou, duisternis en hard werken zou moeten proberen uit te leggen, kon hij het alleen maar beschrijven als een soort pelgrimsreis terug naar de oorsprong, alsof hij zijn lichaam en ziel reinigde door te leven als een normale arbeider.

• Op zijn lichaam krijgen/Iemand op zijn lichaam geven

Een pak slaag krijgen of geven

• Van zijn lichaam een apotheek maken

Veel medicijnen innemen

• Zijn hart uit zijn lichaam/lijf spuwen

Braken, overgeven [1]

Spreekwoorden

• Een gezonde geest/ziel in een gezond lichaam

• Hovaardij zonder goed, is een lichaam zonder voet

• Waar een dood lichaam is, verzamelen zich de arenden

• Wie zijn lichaam spaart, spaart geen rotte appel

Vertalingen

    1. een geheel van botten, vlees en organen van een mens of dier   

Aino: ネトパケ Albanees: trup (sq) Armeens: մարմին (hy) Baskisch: soin (eu) Bretons: korv (br) m Bulgaars: тяло (bg) Catalaans: cos (ca) m Duits: Körper (de) m Engels: body (en) Esperanto: korpo (eo) Fins: ruumis (fi), keho (fi) Frans: corps (fr) m Grieks: σώμα (el) Guarani: rete (gn), tete (gn) Hebreeuws: גוף (he) m Hongaars: test (hu) Indonesisch: badan (id) Italiaans: corpo (it) m

Japans: 体 (ja) Koerdisch: له‌ش (ku) Koreaans: 몸 (ko) Kroatisch: tijelo (hr) Latijn: corpus (la) Litouws: kūnas (lt) m Maltees: ġisem (mt) m Occitaans: còs (oc) m Pools: ciało (pl) o Portugees: corpo (pt) Roemeens: corp (ro) Russisch: тело (ru) o Sloveens: telo (sl) Spaans: cuerpo (es) m Telugu: శరీరము (te), కాయము (te) Tsjechisch: tělo (cs) Tyap: vam (kcg) Urdu: جسم (ur) Zweeds: kropp (sv)

    2. een instantie   

Duits: Körperschaft (de) v Engels: body (en) Frans: corps (fr) m

Indonesisch: badan (id) Italiaans: corpo (it) m Spaans: cuerpo (es) m Tyap: vam (kcg)

    3. een hoeveelheid materie met een bepaalde vorm   

Duits: Körper (de) m Engels: body (en) Frans: corps (fr) m

Indonesisch: badan (id) Italiaans: corpo (it) m Spaans: cuerpo (es) m Tyap: vam (kcg)

Gangbaarheid

• Het woord lichaam staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "lichaam" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie de doorverwijspagina op Wikipedia voor meer informatie.