energie

Nederlands

[3]Primaire energie voor electriciteitsopwekking

Uitspraak

• Geluid:  energie    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• ener·gie

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘veerkracht, arbeidsvermogen’ voor het eerst aangetroffen in 1668
• Afkomstig van het Oudgriekse ἐνέργεια (werk, daad).

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	energie	energieën
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

energie v

1. het (fysiek) vermogen waarmee arbeid kan worden verricht

   • Ik heb geen energie vandaag. 

   ▸ Hier en daar gaat het wel even heuvelaf, maar het is te kort om nieuwe energie te verzamelen.

2. het (geestelijk) vermogen waarmee denkwerk kan worden verricht

   • Om langer dan een kwartier te studeren heeft hij geen energie genoeg. 

3. (wetenschap), (natuurkunde), (elektronica) een natuurkundig begrip van arbeidsvermogen

   • Een hoeveelheid "energie" (symbool: W) wordt uitgedrukt in joule (symbool: J) of bijv. kilowattuur (kWh) 
   • Deze accu heeft een totale energie van 0,32 kWh. 

Synoniemen

• [1] arbeidsprestatie, fitheid, kracht, prestatiedrang, prestatievermogen, werklust
• [2] geestkracht
• [3] arbeid, arbeidsvermogen

Antoniemen

• [1] doodop, futloosheid, leeg, luiheid, moe, op, vermoeidheid, uitgeblust
• [2] apathie

Hyponiemen

   

activeringsenergie atoomenergie bewegingsenergie bindingsenergie = bio-energie getijdenenergie gibbsenergie golfenergie = golfslagenergie kernenergie levensenergie lichtenergie = nulpuntsenergie roosterenergie stralingsenergie vacuümenergie = veerenergie warmte-energie waterenergie windenergie zonne-energie

Afgeleide begrippen

   

energetica energieakkoord energiearm energiebalans energieband energiebedrijf energiebeleid energiebesparend energiebesparing energiebox energiebron energiecentrale energiecrisis = energiedichtheid energiedrager energiedrank energiefactuur energiegewas energiehandelaar energieheffing energiekloof energiekosten energielabel energielek energieleverancier energielichaam energieloos = energiemaatschappij energiemarkt energiemeter energieneutraal energieniveau energienota energieomzetting energieopname energieopwekking energiepakket energiepark energiepolitiek energieprestatie energiereep = energierekening energierendement energietechniek energietoeslag energieveld energieverbruik energieverslindend energievoorziening energievretend energievreter energiewaarde energiezuinig hoge-energiefysica mono-energisme

Verwante begrippen

• [3] joule, kilowattuur, kracht, P, warmte, wattseconde

Vertalingen

    1. het vermogen iets te doen   

Duits: Energie (de) v Engels: energy (en) Fins: energia (fi) Frans: énergie (fr) v Noors: ork (no) m/o

Nynorsk: ork (nn) o Spaans: energía (es) v Tsjechisch: energie (cs) v

    2.   

Engels: energy (en)

Spaans: ánimo (es) m

Gangbaarheid

• Het woord energie staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "energie" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Afrikaans

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	energie	energieë

Woordafbreking

• ener·gie

Zelfstandig naamwoord

energie

1. energie

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Limburgs

Zelfstandig naamwoord

energie

1. energie

Schrijfwijzen

• innerzjie

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Slowaaks

Uitspraak

• IPA: /ɛnɛrgɪjɛ/

Zelfstandig naamwoord

energie

1. genitief enkelvoud van [[energia#{{|no=1}}|energia]][[Categorie:Zelfstandignaamwoordsvorm in het {{|no=1}}]]
2. accusatief enkelvoud van [[energia#{{|no=1}}|energia]][[Categorie:Zelfstandignaamwoordsvorm in het {{|no=1}}]]

Tsjechisch

Uitspraak

• IPA: /ɛnɛrgɪjɛ/
• Geluid:  energie    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• ener·gie

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Franse énergie

Zelfstandig naamwoord

energie v

1. energie

Verbuiging

	enkelvoud	meervoud
nominatief	energie	energie
genitief	energie	energií
datief	energii	energiím
accusatief	energii	energie
vocatief	energie	energie
locatief	energii	energiích
instrumentalis	energií	energiemi

Afgeleide begrippen

• energický
• energiový

Typische woordcombinaties

• Fermiho energie v
• temná energie v – donkere energie
• zákon zachování energie monbezield – de wet van behoud van energie
• ztráta energie v

Verwante begrippen

• energetický
• energetika v
• energicky (bw.)
• energičnost v
• energiově (bw.)

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

• Internetová jazyková příručka - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)
• Slovník spisovného jazyka českého - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)
• Příruční slovník jazyka českého - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)
• Česko-německý slovník Fr. Št. Kotta - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch / Duits)