stal

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  stal    (hulp, bestand)
• IPA: /stɑl/

Woordafbreking

• stal

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘verblijf van dieren’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 701

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	stal	stallen
verkleinwoord	stalletje	stalletjes

Zelfstandig naamwoord

stal m

1. (veeteelt) ruimte bestemd voor de huisvesting van dier(en)

   • Ze helpt mee met het uitmesten van de stallen. 

   ▸ Iedere avond sloop hij stilletjes naar de stal, rolde zich in een paardedeken en sliep lekker in het stro.

2. (sport) een (handels-)onderneming die deelneemt aan wedstrijden met paarden, auto’s en dergelijke

   • In internationale concoursen zijn de springpaarden uit zijn stal zeer succesvol. 

3. (verouderd) marktkraam
4. (economie) verkoopruimte bij openbare gelegenheden zoals stations, ziekenhuizen en dergelijke

   • Ik zal wel een bos bloemen kopen bij het stalletje op de brug. 

Synoniemen

• [2] renstal

Hyponiemen

   

Augiasstal Dijkstal aalstal achterstal actiefstal artiestenstal beestenstal bierstal biggenstal bijenstal bloemenstal boekenstal (4) comfortclassstal diefstal driestal eetstal geitenstal groepstal grupstal haringstal hoefstal installen kerststal (1) kippenstal koeienstal (1) koestal ligboxenstal ligboxstal loopstal loungestal louterstal megastal melkstal noodstal ophokstal opstal ossenstal paardenstal (1) pedestal potstal privéstal racestal renstal schaapsstal schapenstal schuilstal springstal varkensstal veestal volièrestal zeugenstal zichtstal ziekenstal zwijnenstal

Afgeleide begrippen

   

installig stalbaas stalboom stalboter stalbrand staldeur staleend stalgeld (1) stalgenoot stalgreep stalguerrilla stalhouder (1) stalhouderij (1) stalhout staljongen stalkaars stalklimaat stalknecht (1) stalkruid stallantaarn stallantaren stallen (1) stallencomplex stallicht stallucht stalmeester (1) stalmest stalnet stalorder stalpaal stalpaard stalplaats stalruimte stalsysteem stalvee stalvirus stalvlieg stalweide

Uitdrukkingen en gezegden

• Iets op stal zetten

Iets afdanken

• Iets van stal halen

Iets inzetten

∗ Lufthansa haalt de superjumbo A380 weer van stal in de zomer van 2023, meldt de Duitse luchtvaartmaatschappij maandag. Als gevolg van de coronacrisis leek de rol van de superjumbo uitgespeeld, maar door het rappe herstel van de luchtvaart hebben meerdere airlines aangekondigd het grote vliegtuig weer van stal te halen.

• Het beste paard van de stal

De beste (van een team e.d.)

• Het paard ruikt de stal

Iemand wil graag naar huis.

Vertalingen

    1. ruimte bestemd voor de huisvesting van dier(en)   

Albanees: ahur (sq) Catalaans: estable (ca) Deens: stald (da) Duits: Stall (de) m Engels: stable (en) Esperanto: stalo (eo) Faeröers: stallur (fo) Fins: talli (fi) Frans: étable (fr) Grieks: σταύλος (el)

Hongaars: istálló (hu) Italiaans: stalla (it) Noors: stall (no) Papiaments: stal Portugees: estábulo (pt) Spaans: establo (es), cuadra (es) v Telugu: గుర్రపు శాల (te) (gurrapu Saala) Tsjechisch: vepřín (cs) Zweeds: stall (sv)

    2. renstal   

Duits: Rennstall (de) m Engels: racing stable (en)

Frans: écurie (fr) v

    4. verkoopruimte   

Duits: Bude (de) v Engels: stall (en), booth (en)

Frans: kiosk à fleurs (fr)v

Werkwoord

vervoeging van
stelen

stal

1. enkelvoud verleden tijd van stelen
   

   • Ik stal. 
     
   • Jij stal. 
     
   • Hij, zij, het stal. 

   ▸ Een gezin uit Engeland stal mijn hart toen het jongste dochtertje de hele tijd met mij wilde hoelahoepen.

Werkwoord

vervoeging van
stallen

stal

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van stallen
   

   • Ik stal. 

2. gebiedende wijs van stallen
   

   • Stal! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van stallen
   

   • Stal je? 

Gangbaarheid

• Het woord stal staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "stal" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.