rol

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  rol    (hulp, bestand)
• IPA: / rɔl / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• rol

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘opgerold stuk’ voor het eerst aangetroffen in 1280

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	rol	rollen
verkleinwoord	rolletje	rolletjes

Zelfstandig naamwoord

de rol v / m

1. cilindervormig voorwerp
2. een rond een spil [1] gewonden lange strook papier of stof

   • Ik heb nòg een rol van die zandgele stof. 

   ▸ In een rolletje, naast zijn zadel, hing een oude paardedeken. En die legde hij zorgzaam om de schouders van Sinterklaas.

3. (filmkunst), (toneel) een vertolking van een personage in een film of toneelstuk

   • Hij speelde de rol van Hendrik VI. 

4. een functie

   ▸ In de pelgrimstochten die ik in het verleden heb gelopen, de boeddhistische 88 Tempels tocht in Japan en de katholieke Camino de Santiago in Spanje, speelt het geloof een belangrijke rol.

5. lijst, register

Hyponiemen

   

aanvoerrol aardrol adviesrol afleveringsrol aftrekrol afvoerrol arbeidsrol banderol bedrol bemiddelaarsrol bemiddelingsrol betaalrol beurtrol bijrol boekrol bovenrol cambridgerol closetrol deegrol driedubbelrol drukrol dubbelrol eskimorol estherrol favorietenrol feestrol figurantenrol filmrol fotorol gastrol gedenkrol genderrol geschiedrol geschutrol gevangenrol gidsrol glansrol grasrol heldenrol helpersrol hespenrol hoofdrol inktrol invallersrol judasrol karakterrol kerstrol keukenrol knechtenrol koprol kwartierrol landrol leiderschapsrol leidersrol managementrol mannenrol martelaarsrol moederrol monsterrol nekrol nevenrol operarol oppositierol ouderrol overheidsrol papierrol papyrusrol perkamentrol pioniersrol pleerol pletrol prachtrol rechterrol regierol reserverol rock-'n-rol scheepsrol schetsrol schriftrol schrijfrol schurkenrol shoarmarol slachtofferrol sleutelrol sluimerrol smulrol spanrol spreekrol sterrol taalrol tabaksrol teamrol thorarol titelrol toiletrol toneelrol travestierol trekkersrol vaderrol veiligheidsrol verfrol verslaggevingsrol vetrol voorbeeldrol voorhoederol voortrekkersrol vredesrol vrouwenrol walsrol wasrol wc-rol wetsrol zwoordrol

Afgeleide begrippen

   

rolaap rolbaan rolband rolbank rolbasculebrug rolberoerte rolbeugel rolbevestigend rolbeweging rolbezem rolbezetting rolblind rolblok rolboek rolborstel rolbriefje rolbroek rolbrug rolcentimeter rolconflict rolcontainer roldak roldebuut roldeeg roldeur roldoek roldoorbrekend roldoorbreking rolduc rolfilm rolfok rolgedrag rolgesp rolgewricht rolgordijn rolham rolhanddoek rolheuvel rolhockey rolhockeyer rolhout rolinterpretatie rolkaart rolkast rolkei rolklaver rolklos rolkoffer rolkous rolkraag rolkrans rolkussen rollaag rollager rollenbaan rollenbank rollenblok rollenketting rollenlager rollenoffset rollenpatroon rollenspel rollenzanger rollepaal rollood rolluik rolmaat rolmachine rolmenu rolmeter rolmodel rolmops rolneut roloplegging rolopvatting roloven rolpaal rolpaard rolpatroon rolpens rolplaat rolprent rolrecht rolrechter rolring rolroer rolrond rolschaats rolschaatsen rolschelp rolscherm rolschildering rolski rolskiën rolskiër rolslag rolslak rolslang rolslot rolspel rolspeler rolspin rolsprong rolsteen rolstempel rolstoel rolstok roltabak roltafel roltong roltrap rolvast rolveger rolverdeling rolvermenging rolverwarring rolverwisseling rolvlucht rolvorm rolvormig rolwagen rolweerstand rolwerk rolwisseling rolwolk rolzaal rolzegel rolzitting rolzoom

Uitdrukkingen en gezegden

• De rollen omkeren

wat de een normaal doet doet de ander nu en andersom

• Aan de rol zijn ( of gaan)

Stoett

Verwante begrippen

• bus, cedel, ceel, cilinder, trom, trommel

Vertalingen

    2. een rond een spil gewonden lange strook papier of stof   

Spaans: papel (es) m

Werkwoord

vervoeging van
rollen

rol

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van rollen
   

   • Ik rol. 

2. gebiedende wijs van rollen
   

   • Rol! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van rollen
   

   • Rol je? 

Gangbaarheid

• Het woord rol staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "rol" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
98 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Afrikaans

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	rol	rolle

Uitspraak

• IPA: /rɔl/

Woordafbreking

• rol

Woordherkomst en -opbouw

• [A] Leenwoord uit het Nederlands
• [B] Afgeleid van het Nederlandse rollen

Zelfstandig naamwoord

rol [A]

1. rol; cilindervormig voorwerp
2. rol; een rond een spil gewonden lange strook papier of stof
3. rol; een uitbeelding van een personage in een film of toneelstuk

Zelfstandig naamwoord

rol [B]

1. rollen; zich wentelend over een oppervlak bewegen
2. rollen, oprollen
3. rollen, uitrollen

Limburgs

Zelfstandig naamwoord

rol

1. rol; cilindervormig voorwerp
2. rol; een rond een spil gewonden lange strook papier of stof

Nedersaksisch

Zelfstandig naamwoord

rol

1. rol

Veluws

Zelfstandig naamwoord

rol

1. rol

Tsjechisch

Uitspraak

• IPA: /rɔl/

Woordafbreking

• rol

Zelfstandig naamwoord

rol

1. genitief meervoud van rolo