register

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  register    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• re·gis·ter

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het me Latijn, in de betekenis van ‘lijst’ voor het eerst aangetroffen in 1397
• Van het Middeleeuws-Latijn registrum, van het Laatlatijnse regesta (“lijst”), van het Latijnse regerere (“opnemen, dragen”), van re- + gerere (“dragen”)

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	register	registers
verkleinwoord	registertje	registertjes

Zelfstandig naamwoord

register o

1. (juridisch) voortdurend bijgehouden lijst met gegevens over personen of zaken (b.v. bij een kadaster), bestand

   • De verwerking van persoonsgegevens in een register. 
   • De notulen worden bewaard in een register. 

2. inhoudsopgave, index
3. (muziek) een serie orgelpijpen in een pijporgel met dezelfde klankkleur, orgelregister

   ▸ De organist kan kiezen welk register hij wil gebruiken bij de muziek.

4. (muziek) o.a. deel van de toonomvang van een instrument of stem, stemregister
5. (taalkunde) stilistische variatie gebonden aan een bepaalde situatie (stijlregister, taalregister)

   ▸ Veel woorden hebben namelijk geen echt synoniem. Denk maar aan appel, huis, democratie of vrijheid. En als ze wel een synoniem hebben hoort dat dikwijls thuis in een ander register; vaak is het ene woord een oorspronkelijk Nederlands woord en het andere een leenwoord.

6. (informatica) een rij van MS-elementen waarin de belangrijkste operaties van een computer plaatsvinden zoals optellen, vermenigvuldigen etc. (o.a. schuifregister)

Hyponiemen

   

antenneregister arbeidsregister bevolkingsregister boedelregister condoleanceregister condoleantieregister dagregister donorregister doopregister fluitregister geboorteregister geslachtsregister handelsregister hotelregister huwelijksgoederenregister huwelijksregister hypotheekregister kaartregister kasregister kentekenregister kiesregister kiezersregister monumentenregister namenregister opsporingsregister orgelregister partnerregister personeelsregister personenregister persoonsregister politieregister protestregister rijksregister rouwregister samenlevingsregister scheepsregister schuifregister seinregister stamregister stemregister stijlregister strafregister taalregister trouwregister zaakregister zakenregister zonderegister

Afgeleide begrippen

registeraccountant registerallocatie registerband registerbinder registerdeel

registergoed registerhouder registeringenieur registerinhoud registerkaart

registerknop registermaken registermeester registernummer registerpapier

registerreeks registersectie registersprong registerstang registersysteem

registerton registertonnage registertonnenmaat registerveld registerwals registerwisseling

Verwante begrippen

• registratie, registreren, registrering

Vertalingen

    1. lijst met gegevens   

Spaans: registro (es) m

    2. inhoudsopgave   

Spaans: concordancias (es) v mv, índice (es) m

    3-4   

Spaans: registro (es) m

    5. stilistische variatie   

Spaans: extensión (es) v, registro lingüístico (es) m, registro (es) m

    6. computerregister   

Spaans: registro (es) m

Gangbaarheid

• Het woord register staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "register" herkend door:

98 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Engels

Uitspraak

• Geluid:  register (VS)    (hulp, bestand)
• IPA:

Woordafbreking

• re·gis·ter

vervoeging
onbepaalde wijs	to  register
he/she/it	registers
verleden tijd	registered
voltooid deelwoord	registered
onvoltooid deelwoord	registering
gebiedende wijs	register

Werkwoord

register

1. overgankelijk inschrijven, registreren
2. wederkerend zich (laten) inschrijven/registreren

enkelvoud	meervoud
register	registers

Zelfstandig naamwoord

register

1. register (alle bet.)
2. registratie