gram

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  gram    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• gram

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘0,001 kilogram’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1808

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	gram	grammen
verkleinwoord	grammetje	grammetjes

Zelfstandig naamwoord

[A] gram o

1. (natuurkunde), (eenheid) een afgeleide eenheid voor massa (gewicht), éénduizendste van de SI-eenheid "kilogram" (0,001 kg), weergegeven met symbool g

   • De gram van een stof is ook op de maan een gram. 

2. (economie) in het dagelijks gebruik een handelsmaat voor gewicht

   • Een paar grammetjes is veel als het gif betreft. 

3. iets wat opgeschreven of anderszins geregisteerd is (grafein = schrijven), een grafische voorstelling, (->zie -gram of diagram)

Hyponiemen

• [1,2] nanogram, microgram, milligram, centigram, decigram, decagram, hectogram, kilogram, megagram, gigagram

Afgeleide begrippen

• gramatoom, gramcalorie, gramequivalent, grammenjager, grammolecule, grammolecuul

eenheden van massa (gewicht) in het Nederlands (nld)
yoctogram • zeptogram • attogram • femtogram • picogram • nanogram • microgram • milligram • centigram • decigram • gram • decagram • hectogram • kilogram • megagram • gigagram • teragram • petagram • exagram • zettagram • yottagram
ons • pond • ton buiten gebruik: drachma • grein • lood • medicinaal pond • scrupel

Verwante begrippen

• [1] hoeveelheid, materie
• [2] kracht, wegen, zwaartekracht

Opmerkingen

• De woorden gramkleuring, grampositief en gramnegatief zijn niet afgeleid van 'gram' maar van de eigennaam 'Gram'.

Vertalingen

    1. een afgeleide eenheid voor massa in het SI-stelsel (éénduizendste van een kilogram, 0,001 kg)   

Duits: Gramm (de) o Engels: gram (en) Frans: gramme (fr) m Ido: gramo (id)

Russisch: грамм (ru) Tsjechisch: gram (cs) m Spaans: gramo (es) m Turks: gram (tr)

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘boos’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1220

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	gram	grammen
verkleinwoord	grammetje	grammetjes

Zelfstandig naamwoord

[B] gram m

1. (verouderd) boosheid

   • Hij verhaalde zijn gram op zijn kinderen. 

2. (verouderd) genoegdoening

Synoniemen

• gramschap, kwaadheid, ontstemd, woede

Afgeleide begrippen

• gramstorig

Uitdrukkingen en gezegden

• zijn gram halen

afreageren, zijn woede koelen, genoegdoening verkrijgen, zich wreken

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	gram	grammer	gramst
verbogen	gramme	grammere	gramste
partitief	grams	grammers	-

Bijvoeglijk naamwoord

gram

1. boos, toornig

Gangbaarheid

• Het woord gram staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "gram" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
98 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Tsjechisch

Zelfstandig naamwoord

gram m

1. (eenheid) gram

Turks

Woordafbreking

• gram

	enkelvoud	meervoud
nominatief	gram	gramlar
genitief	gramın	gramların
datief	grama	gramlara
accusatief	gramı	gramları
locatief	gramda	gramlarda
ablatief	gramdan	gramlardan

Zelfstandig naamwoord

gram

1. (natuurkunde), (eenheid) gram