Naar inhoud springen

gewoon

Uit WikiWoordenboek
  • ge·woon
stellendvergrotendovertreffend
onverbogen gewoongewonergewoonst
verbogen gewonegewoneregewoonste
partitief gewoonsgewoners-

gewoon

  1. zoals gebruikelijk
    • Het is gewoon en niets bijzonders. 
    • Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg 
     In een interview in 2009 met Mare zei Buikhuisen dat hij nog altijd last had van de affaire. Hij zei nog elke keer te hopen op een verontschuldiging als hij post kreeg van de universiteit. "Dat ze gewoon een beetje erkennen: we zijn toch wel tekortgeschoten. Ik zou daar heel blij mee zijn."[3]
     Volgende week ga ik, denk ik, gewoon naar kantoor, we zitten daar maar met een man of vier. Maar als iemand straks hard gaat hoesten in de trein zonder zijn mond te bedekken – en dat gebeurt nogal eens – ga ik wel ergens anders zitten.[4]
  2. alledaags, normaal
    • Dit zijn gewone mussen. 
     Recordbrekende antimaterie: Antimaterie is de tegenhanger van ‘gewone’ materie. Van elk elementair materiedeeltjestype bestaat een antimaterieversie die in veel opzichten erop lijkt, maar het spiegelbeeld is. Zo is het anti-elektron (of positron) net zo zwaar als het elektron maar heeft het een positieve lading in plaats van een negatieve.[5]
  3. de gewone man: iemand die niet erg rijk is
     Voor het eerst trok de gewone man naar het zuiden, in zijn net aangeschafte 2 CV, Renault Dauphine of Simca Aronde - en een decennium later in een Citroën Ami of Peugeot 404. 'Parijs wordt een buitenwijk van Valence, een voorstad van Saint-Paul de Vence', zong Charles Trenet in 1955 in zijn klassieker Route Nationale 7.[6]
  4. iets ~ zijn: ergens aan gewend zijn
    • Zij waren gewoon 's zondags naar de kerk te gaan. 
  5. zonder verdere complicaties
     Het beste was wanneer je je kleren vroeg bij elkaar kon rapen en gewoon weg kon sluipen zonder afscheid te nemen.[7]
  • gewoon zijn aan


enkelvoud meervoud
naamwoord gewoon
verkleinwoord

hetgewoono

  1. de handeling van het  wonen ww  (vooral informeel taalgebruik)
    • Al dat gewoon in buitenhuizen tegenwoordig! 
99 %van de Nederlanders;
98 %van de Vlamingen.[8]
  1. "gewoon" in:
    Sijs, Nicoline van der
    , Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org
    ; ISBN 90 204 2045 3
  2. gewoon op website: Etymologiebank.nl
  3. Bronlink geraadpleegd op 11 mei 2025 Weblink bron “Criminoloog Wouter Buikhuisen (91) overleden” (10 mei 2025), NOS
  4. Bronlink Weblink bron
    Charlotte Huisman
    “Wie neemt er nog de trein op een stil Utrecht Centraal?” (13 maart 2020), de Volkskrant
  5. Bronlink geraadpleegd op 25 april 2025 Weblink bron
    Karmela Padavic Callaghan
    “LHC breekt record met detectie zwaarste antimaterie-atoom ooit” (23 april 2025), newscientist
  6. Bronlink Weblink bron
    Peter Giesen
    “Route Nationale 7, leuker dan de Route du Soleil” (30 juli 2014), de Volkskrant
  7. Jan Guillou (vert. Bart Kraamer)
    “Blauwe ster” (2016), Uitgeverij Prometheus op Wikipedia, ISBN 9789044628265
  8. Bronlink geraadpleegd op 28 april 2020 Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be