alleen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  alleen    (hulp, bestand)
• IPA: / ɑlˈen / (2 lettergrepen)
• IPA: /ɑl.ˈen/

Woordafbreking

• al·leen

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘bijwoord: zonder gezelschap’ voor het eerst aangetroffen in 1240
• etymologiebank

afkomstig van: Middelnederlands: allene (al + een)

Verwant in Germaans: West: Engels: alone, Duits: allein, Fries: allinne Noord: Deens: alene

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	alleen	allenen
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

het alleen o

1. (scheikunde) een organische verbinding met twee belendende dubbele bindingen

   • Propadieen (H₂C=C=CH₂) is het eenvoudigste alleen. 

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	alleen	allener	alleenst
verbogen		allenere	alleenste
partitief	alleens	alleners	-

Bijvoeglijk naamwoord

alleen

1. zonder gezelschap

   • Laat mij alleen met al mijn verdriet. 

   ▸ Het idee om een lange tijd alleen door te brengen trok mij enorm aan, maar vond ik tegelijkertijd doodeng omdat ik geen ervaring had met langdurig alleen zijn.

2. zonder hulp of medewerking

   • Ik heb helemaal alleen mijn veters gestrikt! 

3. zich beperkend tot iets

   • Ik heb alleen de woonkamer gestofzuigd. 

   ▸ Die kennis alleen al was uiterst waardevol.

Synoniemen

• [1] afgezonderd

Afgeleide begrippen

   

alleen-zijn alleengaand alleengang alleengebruik alleenhandel alleenheerschappij alleenheersend alleenheerser alleenheid alleenlijk alleenmacht alleenrecht alleenspraak alleenstaand alleenverdeler alleenverdiener alleenverkoop alleenvertegenwoordiger alleenwijs alleenwonend alleenzaligmakend

Vertalingen

    1. zonder gezelschap   

Bulgaars: сам (bg), единствен (bg) Engels: alone (en) Hebreeuws: בודד (he) Ido: sola (io)

Italiaans: solo (it) Pools: sam (pl) Russisch: одинокий (ru) Spaans: solo (es)

Bijwoord

alleen

1. slechts

   • Hij is niet alleen intelligent, hij is ook knap. 

2. met dit voorbehoud

   • Deze maaltijd mag alleen in de magnetron bereid worden. 

Synoniemen

• [1] slechts, enkel, uitsluitend

Vertalingen

    1. slechts   

Bulgaars: само (bg), единствено (bg) Duits: einzig (de), nur (de) Engels: only (en) Fins: vain (fi), ainoastaan (fi) Frans: seulement (fr)

Ido: nur (io) Spaans: solamente (es) Xhosa: qha Zweeds: bara (sv), endast (sv)

Gangbaarheid

• Het woord alleen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "alleen" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Deens

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Woordafbreking

• al·le·en

Naar frequentie	zeldzaam

Zelfstandig naamwoord

alleen

1. nominatief bepaald gemeenschappelijk geslacht enkelvoud van allé

Schrijfwijzen

•  alléen zn 

Noors

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: / ɑˈleːən /

Woordafbreking

• al·le·en

Naar frequentie	153487

Zelfstandig naamwoord

alleen

1. nominatief bepaald mannelijk enkelvoud van allé

Schrijfwijzen

•  alléen zn 

Nynorsk

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: / ɑˈleːən /

Woordafbreking

• al·le·en

Zelfstandig naamwoord

alleen

1. nominatief bepaald mannelijk enkelvoud van allé

Schrijfwijzen

•  alléen zn 

Nedersaksisch

Bijvoeglijk naamwoord

alleen

1. alleen

Oost-Fries

Bijvoeglijk naamwoord

alleen

1. alleen