spar

Nederlands

1. paal, rechte, dunne stam, vooral als onderdeel van een dak

2. naaldboom uit het geslacht Picea (hier: fijnspar, Picea abies)

Uitspraak

• Geluid:  spar    (hulp, bestand)
• IPA: / spɑr / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• spar

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘boomsoort’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1714
• In de betekenis van ‘staak’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1175
• [1] van Middelnederlands sparre via Oudsaksisch sparro uit Germaans *sparrô en Indo-Europees *(s)par; cognaat met Oudhoogduits sparro > Middelnederduits sparre en Middelhoogduits sparre > Duits Sparren; Middelengels sparre > Engels spar; Oudnoords sparri > Deens spær en Zweeds sparre alle met ongeveer de betekenis paal, vooral als onderdeel van een dak en Albanees shparr, shpardh "soort eikenhout"; mogelijk ook verwant aan speer en versperren
• [2] afgeleid van [1]: boom waaruit een spar gemaakt kan worden, mogelijk een (verkorting) van sparrenboom

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	spar	sparren
verkleinwoord	sparretje	sparretjes

Zelfstandig naamwoord

de spar m

1. (bouwkunde) paal, rechte, dunne stam, vooral als onderdeel van een dak
2. (coniferen) benaming voor een naaldboom uit het geslacht Picea 

   ▸ Maar het lijkt er ook op dat zich daar de bevrijding aandient. Een strakblauwe hemel domineert in het blikveld, het is alsof de sparren respectvol uit zicht blijven.

Synoniemen

• [1] spant

Verwante begrippen

• [2] den, zilverspar

Opmerkingen

• [2] Dennen en zilversparren zijn andere geslachten binnen de dennenfamilie Pinaceae . De zilverspar heet in het Duits Tannenbaum en wordt vaak als kerstboom gebruikt. Dit leidt in het Nederlands vaak tot verwarring in de benaming van deze naaldbomen: plantkundig is de zilverspar noch een den, noch een spar. Aangezien ook sparren en dennen wel eens als kerstboom worden gebruikt en er ook palen van dennen en zilversparren werden gemaakt, heeft het woord 'spar' oorspronkelijk niet zo'n precieze botanische betekenis.

Hyponiemen

• [1] dakspar, graatspar, hoekspar
• [2] blauwspar, douglasspar, fijnspar, kerstspar, kransspar, recyclespar, zilverspar

Afgeleide begrippen

    naaldboom

donkere sparpedaalmot sparappel spardwergspanner sparpedaalmot sparrenbastkever sparrenbladroller sparrenboktor sparrenboom sparrenbos sparrenboswants sparrendwergbladroller sparrenfeetiran sparrengroen sparrenhout sparrenkegel sparrenknobbelspin sparrenmees sparrenoogbladroller sparrenpiewie sparrentak sparrenzanger sparspanner sparspiegelmot

Vertalingen

    2. benaming voor een naaldboom uit het geslacht Picea   

Deens: gran (da) g Duits: Fichte (de) v Engels: spruce (en), fir (en) Esperanto: piceo (eo) Fins: kuusi (fi) Faeröers: grann (fo) v Frans: épicéa (fr) m

Italiaans: picea (it) Permjak: кӧз Pools: świerk (pl) Portugees: abeto (pt) Russisch: пихта (ru) v Spaans: abeto (es) m Zweeds: gran (sv)

Werkwoord

vervoeging van
sparren

spar

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van sparren
   

   • Ik spar. 

2. gebiedende wijs van sparren
   

   • Spar! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van sparren
   

   • Spar je? 

Gangbaarheid

• Het woord spar staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "spar" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

• [1] spar in het Nederlands Soortenregister N
• [1] spar op Wikidata

Deens

Woordafbreking

• spar

Werkwoord

spar

1. gebiedende wijs van spare

Noors

Woordafbreking

• spar

Werkwoord

spar

1. gebiedende wijs van spare

Nynorsk

Woordafbreking

• spar

Werkwoord

spar

1. gebiedende wijs van spara

Schrijfwijzen

• spara
• spare

Werkwoord

spar

1. gebiedende wijs van spare

Schrijfwijzen

• spara
• spare