rol

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  rol    (hulp, bestand)
• IPA: / rɔl / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• rol

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘opgerold stuk’ voor het eerst aangetroffen in 1280

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	rol	rollen
verkleinwoord	rolletje	rolletjes

Zelfstandig naamwoord

rol v/m

1. cilindervormig voorwerp
2. een rond een spil gewonden lange strook papier of stof

   • Ik heb nòg een rol van die zandgele stof. 

   ▸ In een rolletje, naast zijn zadel, hing een oude paardedeken. En die legde hij zorgzaam om de schouders van Sinterklaas.

3. een uitbeelding van een personage in een film of toneelstuk

   • Hij speelde de rol van Hendrik VI. 

4. lijst, register

Hyponiemen

   

aanvoerrol aardrol afleveringsrol aftrekrol afvoerrol arbeidsrol banderol betaalrol beurtrol bijrol boekrol bovenrol = closetrol dubbelrol eskimorol estherrol feestrol figurantenrol filmrol gastrol gedenkrol geschiedrol geschutrol gevangenrol = glansrol grasrol hoofdrol karakterrol keukenrol koprol kwartierrol landrol monsterrol nekrol papierrol papyrusrol = pioniersrol pleerol pletrol regierol scheepsrol schetsrol schrijfrol shoarmarol slachtofferrol sleutelrol sluimerrol smulrol = taalrol thorarol titelrol toiletrol verfrol vetrol voortrekkersrol vrouwenrol walsrol wasrol wc-rol wetsrol

Afgeleide begrippen

   

rolaap rolbaan rolband rolbank rolberoerte rolbeugel rolbevestigend rolbeweging rolbezem rolbezetting rolblok rolboek rolborstel rolbriefje rolbrug rolcentimeter rolconflict rolcontainer roldak roldebuut roldeeg roldeur = roldoek roldoorbrekend rolduc rolfilm rolfok rolgedrag rolgesp rolgewricht rolgordijn rolham rolhanddoek rolheuvel rolhockey rolhout rolkaart rolkast rolkei rolklaver rolklos rolkoffer rolkous rolkraag = rolkrans rolkussen rollaag rollager rollenbaan rollenbank rollenblok rollenketting rollenlager rollenpatroon rollenspel rollenzanger rollepaal rollood rolluik rolmaat rolmachine rolmenu rolmeter rolmodel rolmops rolneut = roloplegging roloven rolpaal rolpaard rolpatroon rolpens rolplaat rolprent rolrecht rolrechter rolring rolroer rolrond rolschaats rolschaatsen rolschelp rolscherm rolski rolskiën rolslag rolslak rolslang = rolslot rolspin rolsprong rolsteen rolstoel rolstok roltabak roltafel roltong roltrap rolvast rolveger rolverdeling rolvlucht rolvormig rolwagen rolweerstand rolwerk rolwolk rolzaal rolzegel rolzitting rolzoom

Uitdrukkingen en gezegden

• De rollen omkeren

wat de een normaal doet doet de ander nu en andersom

Verwante begrippen

• bus, cedel, ceel, cilinder, trom, trommel

Vertalingen

    2. een rond een spil gewonden lange strook papier of stof   

Spaans: papel (es) m

Werkwoord

vervoeging van
rollen

rol

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van rollen
   

   • Ik rol. 

2. gebiedende wijs van rollen
   

   • Rol! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van rollen
   

   • Rol je? 

Gangbaarheid

• Het woord rol staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "rol" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
98 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.