bocht

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  bocht    (hulp, bestand)
• IPA: / bɔxt / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• bocht

Woordherkomst en -opbouw

• [A] Naamwoord van handeling van  buigen ww  met het achtervoegsel -t, in de betekenis van ‘kromming’ voor het eerst aangetroffen in 1588
• [B] van Middelnederlands becht / bacht "drek"

[A]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	bocht	bochten
verkleinwoord	bochtje	bochtjes

Zelfstandig naamwoord

[A] de bocht v / m

1. (verkeer) van richting veranderende, gebogen weg of pad, kromming

   • Hij ging veel te snel door de bocht. 

   ▸ Zijn er dan toch grenzen aan het sadisme? Wie het haalt tot de laatste bocht naar links, weet het antwoord.

   ▸ In mijn fantasie zat er achter elke boom een beer, klaar om mij te verslinden. Dagen achter elkaar was er niemand te bekennen, waardoor ik me nog kwetsbaarder voelde, en ik begon bij elke bocht hard te zingen om eventuele beren te waarschuwen dat ik eraan kwam.

2. brede baai aan de kustlijn

   • De Australische Bocht. 

Hyponiemen

• U-bocht, binnenbocht, buitenbocht, dodenbocht, haakbocht, haarspeldbocht, kniebocht

Afgeleide begrippen

• bochtig

Uitdrukkingen en gezegden

• je in allerlei bochten wringen

op een erg ingewikkelde, moeilijke manier je doel bereiken

•  Er zou geen discussie volgen waarin zij zich in allerlei bochten moest wringen om tot een geloofwaardig verhaal te komen. 'Yes,' fluisterde ze.  

• te kort door de bocht gaan

veel te snel en makkelijk tot een conclusie komen (die dan ook fout is)

Vertalingen

    1. gebogen weg of pad   

Catalaans: revolt (ca) m Engels: curb (en), curve (en), bend (en) Esperanto: kurbo (eo), kurbiĝo (eo), sinuo (eo), ĝirejo (eo), vojturno (eo) Fins: kaarre (fi) Frans: courbe (fr) v Italiaans: curva (it) v

Pools: zakret (pl) m Russisch: изгиб (ru) m, кривая (ru) v, поворот (ru) m Telugu: వంపు (te) Spaans: curva (es) v Zweeds: kurva (sv) g

    2. een brede baai aan de kustlijn   

Catalaans: badia (ca) Chinees: 海湾 (zh) Deens: bugt (da) Engels: bight (en) Fins: lahti (fi) Frans: baie (fr) Grieks: κόλπος (el) Italiaans: baia (it)

Oppersorbisch: zaliw (hsb), buchta (hsb), boksa (hsb) Pools: zatoka (pl) Portugees: baía (pt) Russisch: залив (ru), бухта (ru) Servisch: залив (sr), zaliv (sr) Spaans: golfo (es)m Tsjechisch: záliv (cs), zátoka (cs) Zweeds: vik (sv)

[B]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	bocht	-
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

[B] het bocht o

1. geen meervoud (drinken), (informeel), (m.n. alcoholische) drank of andere substantie van slechte kwaliteit

   • Dat brouwsel is echt bocht. 

   ▸ Neen 'k drink, al werd het mij gegeven,
   Geen droppel meer van 't geestrijk vocht;
   De sterke drank verkort het leven,
   En is toch wel bezien maar bocht.

   ▸ Als de huiswijn bocht is, vraag dan om een betere.

   ▸ Ze werd onderbroken door het kokhalzende gesmak van Ilja. 'Godallemachtig, wat is dit voor bocht?'

Vertalingen

    B 1. drank of substantie van slechte kwaliteit   

Duits: Fusel (de) Engels: plonk (en)

Gangbaarheid

• Het woord bocht staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "bocht" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Iers

Uitspraak

• IPA: /boxt/

Bijvoeglijk naamwoord

bocht

1. arm

Verbuiging

	enkelvoud		meervoud
	mannelijk	vrouwelijk
nominatief	bocht	bocht	bochta
vocatief	boicht	bocht	bochta
genitief	boicht	boichte	bocht
datief	bocht	bocht	bochta
Vergrotende en overtreffende trap: boichte