helen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  helen    (hulp, bestand)
• IPA: /'ɦelə(n)/

Woordafbreking

• he·len

Woordherkomst en -opbouw

• [1] In de betekenis van ‘genezen’ voor het eerst aangetroffen in 1100.

Afgeleid van heel (oorspr.) “gezond” met het achtervoegsel -en.

erfwoord afkomstig van:

Middelnederlands: heilen “herstellen” Oudnederlands: gehelida “genas” (eind 9e eeuw) Germaans: *hailjan- “heel maken”, “gezond maken” Indo-Europees: -

Verwant in Germaans: West: Duits: heilen Oudhoogduits: heilen “genezen”, Oudsaksisch: hēlian, Engels: heal (Angelsaksisch: hǣlan), Fries: hielje (Oudfries: hēla) Noord: Zweeds: hela “helen (in geestelijke zin)” (Oudnoords: heila) Oost: Gotisch: hailjan “gezond maken”, “heel maken”

• [2] In de betekenis van ‘verbergen’ voor het eerst aangetroffen in 1240, en in de betekenis van ‘een geheim toevluchtsoord verschaffen aan een dief’ in 1601.

erfwoord afkomstig van:

Middelnederlands: helen “verbergen”, “geheimhouden” Oudnederlands: behelan “verbergen” Germaans: *helan- Indo-Europees: *ḱel- “verbergen, bedekken”

Verwant in Germaans: Duits: hehlen “helen”, Oudhoogduits: helan “verbergen” Oudsaksisch: helan “verbergen” Angelsaksisch: helan “verbergen” Oudfries: hela “verbergen”

Verwant in andere Indo-Europese talen: Romaans: Frans: celer, Italiaans: celare, Spaans: celar “verbergen” (Latijn: celare) Keltisch: Oudiers: celim “ik verberg”

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
helen	heelde	geheeld
zwak -d	volledig

Werkwoord

helen

1. ergatief gezond worden

   • Die wond heelt niet goed als hij niet verzorgd wordt. 

   ▸ Doordat England onlangs van schoenenmerk was geswitcht begon de wreef van zijn voet na een week gigantisch op te zwellen. Hierdoor moest hij al na een aantal dagen vroegtijdig de trail verlaten om te rusten en zijn voet te laten helen.

2. overgankelijk (met opzet) gestolen goed in ontvangst nemen

   • Je hebt die spullen geheeld en dat is strafbaar. 

Verwante begrippen

• [2] verbergen

Hyponiemen

• verhelen

Afgeleide begrippen

   

geheel heelal heelbaar heelbeen heelgoed heelheid heelkruid heelkunde heelkunst heelmeester heelster heeltallig heelvak heelvlees heelwortel helendal heler heling

Vertalingen

    1. gezond worden   

Duits: heilen (de) Engels: heal (en), cure (en) Frans: guérir (fr)

Spaans: curar (es), cicatrizar (es), sanar (es) Zweeds: hela (sv)

    2. gestolen goed in ontvangst nemen   

Duits: hehlen (de) Engels: receive (en) (stolen goods) Frans: receler (fr) Noors: skjule (no)

Noors: hele (nn) Nynorsk: skjule (nn) Spaans: receptar (es) Waals: riceler (wa)

Gangbaarheid

• Het woord helen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "helen" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
97 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Noors

Woordafbreking

• he·len

Naar frequentie	2550

Zelfstandig naamwoord

helen, m

1. bepaalde vorm nominatief enkelvoud van hele

Schrijfwijzen

• hela, v