heel
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Nederlands
Uitspraak
Woordafbreking
- heel
Woordherkomst en -opbouw
- In de betekenis van ‘ongeschonden, volledig’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1220 [1]
|
|
|
stellend | |
---|---|
onverbogen | heel |
verbogen | hele |
partitief | heels |
Bijvoeglijk naamwoord
heel
- niet stuk, niet gebroken
- De vaas was gevallen maar toch heel gebleven.
- zonder uitzondering, in alle delen
- Dat is in de hele wereld het geval.
- ▸ Toen ik de gigantische muur inktzwarte wolken op me af zag komen barstte ik in tranen uit. Na een lange beklimming stond ik uitgeput boven op Mount Whitney. De hele dag was het vriendelijk en rustig weer geweest, maar nu kwam er vanaf de andere kant van de berg een zwaar onweer op me af dat om de paar seconden fel oplichtte. Bliksem en storm.[3]
Synoniemen
Antoniemen
Vertalingen
1. niet stuk
Bijwoord
heel
- in hoge mate
- Het meisje is heel mooi.
- De hele jonge kinderen kunnen beter thuisblijven
- ▸ Heel langzaam volgden we de contouren van de haarspelden naar beneden.[3]
Opmerkingen
- hoewel een bijwoord geen verborgen vorm kent is het gebruik van hele (m.n. in spreektaal, m.n. in informele teksten) ook toegestaan in constructies als het hele/heel mooie meisje, de hele/heel jonge kinderen. In meer officiële constructies zoals de heel officiële aankondiging zou hele foutief zijn. Ook als het gaat om vervelende zaken is hele niet toegestaan De heel ernstige overstroming[4] [5]
Synoniemen
Vertalingen
1. in hoge mate
Werkwoord
vervoeging van |
---|
helen |
heel
- eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van helen
- Ik heel.
- gebiedende wijs van helen
- Heel!
- (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van helen
- Heel je?
Gangbaarheid
- Het woord heel staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "heel" herkend door:
100 % | van de Nederlanders; |
99 % | van de Vlamingen.[6] |
Verwijzingen
- ↑ "heel" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ heel op website: Etymologiebank.nl
- ↑ 3,0 3,1 Tim Voors“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018),
- ↑ https://onzetaal.nl/taaladvies/heel-hele-fijne-vakantie/
- ↑ https://www.beterspellen.nl/website/mob.php?pag=78
- ↑
Weblink bron Gearchiveerde versie “Word Prevalence Values” op ugent.be
Achterhoeks
Bijvoeglijk naamwoord
heel
Bijwoord
heel
- heel; in hoge mate
Engels
Uitspraak
enkelvoud | meervoud |
---|---|
heel | heels |
Zelfstandig naamwoord
heel
Nedersaksisch
Bijvoeglijk naamwoord
heel
Synoniemen
Antoniemen
Bijwoord
heel
- heel; in hoge mate
Oost-Fries
Bijvoeglijk naamwoord
heel
Bijwoord
heel
- heel; in hoge mate
Categorieën:
- Woorden in het Nederlands
- Woorden in het Nederlands van lengte 4
- Woorden in het Nederlands met audioweergave
- Woorden met 1 lettergreep in het Nederlands
- Woorden in het Nederlands met IPA-weergave
- Erfwoord in het Nederlands
- Bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands
- Bijwoord in het Nederlands
- Werkwoordsvorm in het Nederlands
- Woordenlijst Nederlandse Taal
- Prevalentie Nederland 100 %
- Prevalentie Vlaanderen 99 %
- Woorden in het Achterhoeks
- Bijvoeglijk naamwoord in het Achterhoeks
- Bijwoord in het Achterhoeks
- Woorden in het Engels
- Woorden in het Engels van lengte 4
- Woorden in het Engels met audioweergave
- Woorden in het Engels met IPA-weergave
- Zelfstandig naamwoord in het Engels
- Woorden in het Nedersaksisch
- Bijvoeglijk naamwoord in het Nedersaksisch
- Bijwoord in het Nedersaksisch
- Woorden in het Oost-Fries
- Bijvoeglijk naamwoord in het Oost-Fries
- Bijwoord in het Oost-Fries