viool

Een viool

Een vioolblok

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  viool    (hulp, bestand)
• IPA: / viˈjol / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• vi·ool

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘snaarinstrument’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1555
• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘plant’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1240

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	viool	violen
verkleinwoord	viooltje	viooltjes

Zelfstandig naamwoord

viool v/m

1. (muziekinstrument) viersnarig strijkinstrument
2. (techniek), (scheepvaart) katrol/blok met twee boven elkaar geplaatste schijven van verschillende grootte, waardoor de vorm wat op een viool lijkt
3. (spreektaal) (anatomie) deel van onderlijf met de uitgang van de darmen

Synoniemen

• [3] achterste, gat, reet

Hyperoniemen

• [1] chordofoon, muziekinstrument, snaarinstrument, strijkinstrument
• [2] tuigage

Hyponiemen

• altviool, armviool, basviool, beenviool, knieviool, kwartviool, sleutelviool, zaaiviool

Afgeleide begrippen

   

violier violist vioolbouw vioolbouwer vioolconcert viooldoos viooletui vioolhars viooljongen vioolkam vioolkist vioolmuziek vioolsleutel vioolspeler vioolstuk

Verwante begrippen

• [1] altviool, cello, concertmeester, contrabas, kamermuziek, pizzicato, strijkkwartet, strijkorkest, strijkstok, viola d'amore, viola da braccio, viola da gamba, vioolhars
• [2] schoot, takel, tuig, val, want

Uitdrukkingen en gezegden

   

[1] eerste viool spelen de baas zijn [1] tweede viool spelen minder in te brengen hebben dan een ander [3] voor de kat z'n viool zonder dat het iets oplevert

Vertalingen

    1. strijkinstrument   

Catalaans: violi (ca) Duits: Geige (de) v, Violine (de) v Engels: violin (en) Fins: viulu (fi) Frans: violon (fr) m

Fries: fioele (fy) Hongaars: hegedű (hu) Italiaans: violino (it) m Pools: skrzypce (pl) Roemeens: vioară (ro) v Spaans: violín (es)

    2. vioolvormig, dubbelschijfs katrol/blok   

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	(viool)	(violen)
verkleinwoord	viooltje	viooltjes

Zelfstandig naamwoord

viool o

1. (plantkunde) een laaggroeiend plantje met vaak driekleurige bloemen (plantengeslacht Viola)

Schrijfwijzen

• Doorgaans wordt alleen de verkleinvorm "viooltje/viooltjes" gebruikt, zie viooltje

Vertalingen

    1.   

Engels: violet (en)

Spaans: violeta (es) v

Gangbaarheid

• Het woord viool staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "viool" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.