klaar

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  klaar    (hulp, bestand)
• IPA: / klar / (1 lettergreep); /klaːr/

Woordafbreking

• klaar

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Latijn, in de betekenis van ‘helder’ voor het eerst aangetroffen in 1200

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	klaar	klaarder	klaarst
verbogen	klare	klaardere	klaarste
partitief	klaars	klaarders	-

Bijvoeglijk naamwoord

klaar

1. in staat vangereedheid gebracht, gereed

   • Is je huiswerk al klaar? 

   ▸ Tot mijn verbazing wist ik deze zes weken durende tocht zonder noemenswaardige problemen te voltooien, waardoor ik voor het eerst echt begon te geloven dat mijn ‘American Dream’ wel eens in vervulling zou kunnen gaan. En zo was ik ineens klaar voor de moeder aller tochten, de PCT.

2. licht doorlatend
3. helder, duidelijk

   • Dat is klare taal. 

4. zuiver

Uitdrukkingen en gezegden

[1] in staat van gereedheid gebracht, gereed

• Er [mooi] klaar mee zijn

Met de resterende schade van iets zitten (vgl. Met de gepakken peren zitten)

• Nog niet klaar zijn met iemand

nog iets met iemand willen afrekenen

• Er [helemaal] klaar mee zijn

Er helemaal genoeg van hebben, het beu/zat zijn

• Van zessen klaar zijn

Een flinke aanpakker zijn; zichzelf goed weten te redden

• Altijd een antwoord klaar hebben

altijd een antwoord hebben op vraag, ook als met eigenlijk geen goed antwoord heeft

• Op uw plaatsen, klaar? af!

Standaardzin bij het starten van een snelheidswedstrijd

• Klaar is Kees

Het is naar tevredenheid volbracht

[3] helder, duidelijk

• Klaar in iets zien

Iets helemaal begrijpen

• Klip en klaar

• Zo klaar als een klontje

Helemaal duidelijk

Opmerkingen

• De vergrotende en overtreffende trap komen alleen bij de wat oudere betekenis "helder, duidelijk" voor.

Antoniemen

• onklaar

Hyponiemen

   

bedrijfsklaar gebruiksklaar gevechtsklaar hapklaar kant-en-klaar klinkklaar klip-en-klaar middagklaar ogenklaar panklaar pasklaar persklaar reisvaardig scanklaar schietklaar sleutelklaar speelklaar stand-by startklaar uitverkocht vertrekkensklaar verzendklaar winterklaar zaaiklaar zeilklaar zonneklaar

Afgeleide begrippen

   

klaar-over klaarbak klaarbassin klaarblijkelijk klaargemaakt klaarhebben klaarheid klaarkomen klaarkrijgen klaarleggen klaarlicht klaarliggen klaarlijk klaarmaken klaarspelen klaarstaan klaarstomen klaarte klaarwakker klaarzetten klaarziend klaarzitten

Anagrammen

• kraal

Vertalingen

    1. in staat van gereedheid gebracht, gereed   

Duits: fertig (de) Engels: ready (en) Frans: prêt (fr) Perzisch: تمام (fa)

Slowaaks: hotový (sk) Spaans: terminado (es) Tsjechisch: hotový (cs)

    2. helder, duidelijk   

Duits: klar (de) Engels: clear (en)

Frans: clair (fr) Spaans: claro (es)

Bijwoord

klaar

1. bijwoordelijk deel van een scheidbaar werkwoord

   • klaarkrijgen: Ik krijg dat werk vandaag niet meer klaar. 

Afgeleide begrippen

• klaarkomen, klaarkrijgen, klaarleggen, klaarliggen, klaarspelen, klaarstaan, klaarstomen, klaarzetten, klaarzitten

Werkwoord

vervoeging van
klaren

klaar

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van klaren
   

   • Ik klaar. 

2. gebiedende wijs van klaren
   

   • Klaar! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van klaren
   

   • Klaar je? 

Gangbaarheid

• Het woord klaar staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "klaar" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.