lis

Nederlands

hybride van Iris germanicus

Uitspraak

• Geluid:  lis    (hulp, bestand)
• IPA: /lɪs/

Woordafbreking

• lis

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘plant’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1240.
• Naast gewestelijk leus, luujsch, luisbloom; uit Middelnederlands lissc(h)e, lisch, lessc(h)e, lesch(e). Verwant met Nederduits Leesch ‘riet’, Luxemburgs Lëtsch ‘riet’ en Duits Liesch(e) ‘egelskop, lisdodde’.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	lis	lissen
verkleinwoord	lisje	lisjes

Zelfstandig naamwoord

lis

1. m en o: (bloemplanten) een geslacht Iris  uit de lissenfamilie (Iridaceae ). Zowel het geslacht als de soorten worden in de volksmond iris genoemd. Het geslacht kent naast soorten ook vele cultivars. Lissen worden al lang door de mens gebruikt. In de Egyptische piramiden zijn afbeeldingen van lissen te vinden, die stammen uit 1500 v.Chr. De soorten komen voor in de gematigde delen van het noordelijk halfrond, tot in de Filipijnen als zuidgrens

   • Er stonden lissen langs de kant van de sloot. 

2. v/m: een strik of lus gemaakt van een draad of touw.

Hyperoniemen

• [1] lissenfamilie, zaadplanten, eenzaadlobbigen, bedektzadigen, landplanten, planten

Hyponiemen (in taxonomische zin)

• [1] blauwe lis, dwerglis, gele lis, Japanse iris, stinkende lis

Hyponiemen

• daklis, darmlis, fleur de lis, kernlis, mattenlis, moeraslis, staartlis

Afgeleide begrippen

• grote lisdodde, kleine lisdodde, lisdodde, lissenfamilie
• gele lis-boorder, lis-boorder, lisaardvlo, lisachtig, lisbloem, liseen, lisse, lissnuitkever

Gangbaarheid

• Het woord lis staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "lis" herkend door:

74 %	van de Nederlanders;
75 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

• [1] lis in het Nederlands Soortenregister N
• [1] lis op Wikidata

Afrikaans

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	lis	liste

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Nederlandse list

Zelfstandig naamwoord

lis

1. list

Latijn

Uitspraak

• IPA: /liːs/

Zelfstandig naamwoord

līs v

1. twist, betwisting
2. (juridisch) rechtsgeding, proces
3. het voorwerp van de betwisting of het proces

Verbuiging

	enkelvoud	meervoud
nominatief	līs	lītēs
genitief	lītis	lītium
datief	lītī	lītibus
accusatief	lītem	lītēs
vocatief	līs	lītēs
ablatief	līte	lītibus

Limburgs

Zelfstandig naamwoord

lis

1. (plantkunde) lis
2. list

Pools

Uitspraak

• IPA: /lʲis/
• Geluid:  lis    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• lis

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van het Proto-Slavische *lisъ

Zelfstandig naamwoord

lis m

1. (roofdieren) vos

Verbuiging

	enkelvoud	meervoud
nominatief	lis	lisy
genitief	lisa	lisów
datief	lisowi	lisom
accusatief	lisa	lisy
instrumentalis	lisem	lisami
locatief	lisie	lisach
vocatief	lisie	lisy

Verwante begrippen

• lisowaty
• lisowczyk

Slowaaks

Woordafbreking

• lis

Zelfstandig naamwoord

lis m

1. pers

Verwante begrippen

• lisovanie

Tsjechisch

Uitspraak

• IPA: /lɪs/

Woordafbreking

• lis

Zelfstandig naamwoord

lis monbezield

1. pers

Verbuiging

	enkelvoud	meervoud
nominatief	lis	lisy
genitief	lisu	lisů
datief	lisu	lisům
accusatief	lis	lisy
vocatief	lise	lisy
locatief	lisu / lise	lisech
instrumentalis	lisem	lisy

Synoniemen

• (verouderd) pres

Gelijkklinkende woorden

• liz

Verwante begrippen

• lisovat
• lisovna v
• vylisovat
• výlisek m

Anagrammen

• sil

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

• Internetová jazyková příručka - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechsich)
• Slovník spisovného jazyka českého - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechsich)
• Příruční slovník jazyka českého - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechsich)