jus

Nederlands

Jus

Uitspraak

• Geluid:  jus    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• jus

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘vleesnat’ voor het eerst aangetroffen in 1518

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	jus	-
verkleinwoord	justje	justjes

Zelfstandig naamwoord

de jus m

1. (voeding) (kookkunst) saus voor spijzen, bereid uit vleesnat

   • Zuurkool met vette jus
     Soep vooraf, ja dat is mijn menu
     Kaantjes met bruine bonen
     Flink veel ei, niet van dat gewone
     Blokken kaas met mayonaise
     Warme friet en ook saucijzen
     Sperciebonen uit het vet
     Pap van brood, zo is het maar net
     (Sjef van Oekel) 

2. (drinken) jus d'orange, sinaasappelsap, appelsiensap

Verwante begrippen

• dipsaus, saus, vleessaus

Hyponiemen

• braadjus, kalfsjus, vleesjus

Afgeleide begrippen

• juslepel

Vertalingen

    1.   

Engels: gravy (en), sauce (en)

Spaans: jugo (es) m, jugo de carne (es) m, salsa (es) v, salsa de carne (es) v

Gangbaarheid

• Het woord jus staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "jus" herkend door:

98 %	van de Nederlanders;
93 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Frans

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: /ʒy/

Woordherkomst en -opbouw

• Ontwikkeld uit Oudfrans jus, jous, uit Latijn ius, (genitief) iuris "saus, jus", "soep"

Zelfstandig naamwoord

jus m

1. sap
2. (spreektaal) koffie, troost

   «J'vais me faire un bon jus.»

   Ik ga een lekker bakkie troost zetten.

3. (spreektaal) majem, water
4. (spreektaal) stroom

   «Mon beauf a mis le jus dans mon appart.»

   Mijn zwager heeft de stroom aangesloten in mijn flat.

   «Putain, il n'y a plus de jus dans mon portable!»

   Verdomme, de batterij van mijn mobiel is op!

Gotisch

	enkelvoud	tweevoud	meervoud
nominatief	þu	*jut	jus
accusatief	þuk	igqis	izwis
genitief	þeina	igqis	izwara
datief	þus	igqara	izwis

Persoonlijk voornaamwoord

jus

1. jullie (nominatief van de tweede persoon meervoud)