koffie

Nederlands

[1] Een kopje koffie

[3] Coffea arabica

Uitspraak

• Geluid:  koffie    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈkɔfi / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• kof·fie

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Turks, in de betekenis van ‘drank uit koffiebonen’ voor het eerst aangetroffen in 1640
• Via het Italiaanse caffè en het Turkse kahve van het Arabische قهوة.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	koffie	koffies
verkleinwoord	koffietje	koffietjes

Zelfstandig naamwoord

koffie m

1. (drinken) een warme drank die bereid wordt door heet water over gemalen en gebrande koffiebonen te gieten

   • "Vijf koppen koffie per dag is goed voor het hart"  
   • Koffie helpt de groei van tumoren onderdrukken  
   • De ideale temperatuur om koffie te zetten is 93 graden. 

2. gemalen gebrande koffiebonen waarmee de onder [1] genoemde drank wordt bereid

   • Grof gemalen koffie 

3. (plantkunde) Coffea arabica  Coffea  heester waaraan koffiebonen groeien, koffieplant

   • Deze koffie groeit in de uitlopers van de Andes. 

Hyponiemen

   

boerenkoffie boskoffie civetkoffie espressokoffie filterkoffie instantkoffie kaneelkoffie kookkoffie loewakkoffie mokkakoffie oploskoffie parelkoffie peekoffie poederkoffie trekkoffie

Afgeleide begrippen

   

koffie maken koffie verkeerd koffie-extract koffiearoma koffieautomaat koffiebar koffiebes koffieboer koffieboom koffieboon koffiebrander koffiebranderij koffiebroodje koffiebus koffiecichorei koffieconcert koffiecreamer koffiecrisis koffiecultuur koffiedik koffiedikkijker koffiedrinken koffiefamilie koffiefilter koffiegaas koffiegeur koffiehandel koffieheester koffiehoek koffiehuis koffiejuffrouw koffiekamer koffiekan koffieketel koffiekeuken koffiekoek koffiekom koffiekop koffieland koffielepel koffieleut koffielikeur koffieloodje koffiemaaltijd koffiemachine koffiemama koffiemarkt koffiemat koffiemelk koffiemolen koffieonderneming koffiepad koffiepauze koffieplant koffieplantage koffiepoeder koffiepot koffieprut koffiepunt koffierat koffieroom koffieshop koffieslak koffiestaat koffiestroop koffiestruik koffiesurrogaat koffietafel koffietijd koffieveiling koffieverkoper koffievlek koffiewijf koffiezetapparaat koffiezetten

   

Uitdrukkingen en gezegden [1]: Dat is geen zuivere koffie Dat deugt niet [1]: Op de koffie komen Ergens slecht vanaf komen [1]: Dat is an­de­re kof­fie Dat is nog eens iets anders (veelal positief bedoeld)

Overerving en ontlening

• Indonesisch: kopi

Vertalingen

    1. drank uit koffiebonen   

Afrikaans: koffie (af) Albanees: kafe (sq) Asturisch: café (ast) Bulgaars: кафѐ (bg) o Duits: Kaffee (de) m Engels: coffee (en) Estisch: kohv (et) Faeröers: kaffi (fo) Fins: kahvi (fi) Frans: café (fr) m Fries: kofje (fy) Grieks: καφές (el) Hongaars: kávé (hu) Ido: kafeo (io) Iers: caife (ga) IJslands: kaffi (is) Indonesisch: kopi (id) Italiaans: caffè (it) m Koerdisch: qehwe (ku) v, qawe (ku) v Koreaans: 커피 (ko) Kroatisch: kava (hr) Lets: kafija (lv) Litouws: kava (lt) v

Maleis: kopi (ms) Noors: kaffe (no) Oekraïens: кава (uk) v (kawa) Papiaments: kòfi Perzisch: قهوه (fa) Pools: kawa (pl) v Portugees: café (pt) m Roemeens: cafea (ro) v Rohingya: kofí (rhg) Russisch: кофе (ru) m onbezield Schots-Gaelisch: cofhaid (gd) Servisch: kafa (sr) Sloveens: kava (sl) Slowaaks: kávovník (sk) Spaans: café (es) m Swahili: kahawa (sw) Tsjechisch: kafe (cs) o, káva (cs) v Turks: kahve (tr) Vietnamees: cà phê (vi) Waals: cafe (wa) Welsh: cafe (cy) Zweeds: kaffe (sv) o

    2. gemalen gebrande koffiebonen   

Duits: Kaffee (de) m, Kaffeemehl (de) o

    dat is geen zuivere koffie   

Duits: da ist etwas faul dran, das ist nicht ganz astrein

Bijwoord

koffie

1. bijwoordelijk deel van een scheidbaar werkwoord

   • koffiedrinken: We drinken op vrijdag altijd gezellig koffie. 

Gangbaarheid

• Het woord koffie staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "koffie" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.
• Zie Wikiquote voor meer informatie.

Afrikaans

Uitspraak

• geluid

Zelfstandig naamwoord

koffie

1. (drinken) koffie

Drents

Zelfstandig naamwoord

koffie

1. (drinken) koffie

Nedersaksisch

Zelfstandig naamwoord

koffie

1. (drinken) koffie

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Sallands

Zelfstandig naamwoord

koffie

1. (drinken) koffie

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Stellingwerfs

Zelfstandig naamwoord

koffie

1. (drinken) koffie

Twents

Zelfstandig naamwoord

koffie

1. (drinken) koffie

Veluws

Zelfstandig naamwoord

koffie

1. (drinken) koffie