Naar inhoud springen

christen

Uit WikiWoordenboek

Nederlands

1. Een christen die voor de maaltijd bidt.

Uitspraak

Geluid: christen (hulp, bestand)
IPA: / ˈkrɪstə(n) / (2 lettergrepen)
- (Noord-Nederland): /ˈkrɪs.tən/, /ˈχrɪs.tən/
- (Vlaanderen, Brabant, Limburg): /ˈkrɪs.tən/

Woordafbreking

chris·ten

Woordherkomst en -opbouw

eponiem, via Middelnederlands cristen en Oudnederlands kristin van Latijn christianus, dat verwijst naar Christus, in de betekenis van ‘belijder van de christelijke godsdienst’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1200 ^[1]^[2]^[3]

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	christen	christenen
verkleinwoord	christentje	christentjes

Zelfstandig naamwoord

de christen m

(religie) belijder van de christelijke godsdienst
- De naam christen was oorspronkelijk een spotnaam. ^[4]
- Paus Franciscus heeft zich in de Amerikaanse verkiezingsstrijd gemengd. De paus suggereerde na een bezoek aan Mexico dat de Republikein Donald Trump geen christen is. “Iemand die alleen aan muren bouwen denkt, waar dan ook, en niet aan het bouwen van bruggen, is geen christen”, zei de paus.^[5]
- Volgens de Twentse pastoor onderscheidt de christelijke gemeenschap op Sri Lanka zich door hun sterk verzoenende houding jegens andere religies. „Ze vormen slechts een kleine minderheid, - zo’n zeven procent van de bevolking- maar zijn zeer verdraagzaam. Zo heb ik het meegemaakt dat tijdens een misviering de buren van het boeddhistische gebedshuis opzettelijk lawaai begonnen te maken om het geluid van biddende christenen te overstemmen. Ik heb bewondering voor hun lankmoedigheid.” ^[6]
▸ De Amerikaanse vicepresident Vance zegt te denken aan de miljoenen christenen over de hele wereld die van de paus hielden. De Israëlische president Herzog roemt Franciscus als een "man van diep geloof en grenzeloze compassie".^[7]

Schrijfwijzen

kristen (van 1955 tot 1996 toegelaten variant in de officiële spelling)

Antoniemen

heiden, niet-christen

Hyponiemen

Verwante begrippen

antichrist

Verwante begrippen

christin, christelijk

Uitdrukkingen en gezegden

Hoe dichter bij de Paus ( of bij Rome), hoe slechter christen

Stoett-1787 ^[8]

Vertalingen

1. een belijder van de christelijke godsdienst

Afrikaans: Christen ^(af) m
Arabisch: مسيحي ^(ar) (masīḥi), نصراني ^(ar) (naṣrāni)
Armeens: քրիստոնյա ^(hy)
Azeri: xristian ^(az)
Bosnisch: hrišćanin ^(bs) m, kršćanin ^(bs) m, hrišćanka ^(bs) v, kršćanka ^(bs) v
Bulgaars: християнин ^(bg) m
Duits: Christ ^(de) m, Christin ^(de) v
Engels: Christian ^(en)
Esperanto: kristano ^(eo), kristana ^(eo)
Fins: kristitty ^(fi)
Frans: chrétien ^(fr) m, Chrétien ^(fr) m, Chrétienne ^(fr) v
Fries: kristen ^(fy) g
Georgisch: ქრისტიანი ^(ka)
Grieks: Χριστιανός ^(el) m, χριστιανός ^(el) m, χριστιανή ^(el) v
Haïtiaans Creools: kretyen
Hebreeuws: נוצרי ^(he) m, נוצריה ^(he) v
Hindi: ईसाई ^(hi)
Hongaars: keresztény ^(hu)
Ido: kristano ^(io)
Iers: Críostaí ^(ga) m
Indonesisch: Kristen ^(id)
Interlingua: Christiano ^(ia) m
Italiaans: cristiano ^(it) m, cristiana ^(it) v
Koerdisch: xirîstî ^(ku), file, مه‌سیحی ^(ku)
Kroatisch: kršćanin ^(hr) m, kršćanka ^(hr) v
Latijn: christianus ^(la) m, Christianus ^(la) m, Christiana ^(la) v

Litouws: krikščionis ^(lt) m, krikščionė ^(lt) v
Macedonisch: христијанин ^(mk) m, христијанка ^(mk) v
Maleis: Kristian ^(ms)
Maltees: Kristjan ^(mt) m, Kristjana ^(mt) v, Nisrani ^(mt) m, Nisranija ^(mt) v
Manx: Creestee ^(gv) m
Noors: kristen ^(no) m
Nynorsk: kristen ⁽ⁿⁿ⁾ m
Oudgrieks: χριστιανός m
Perzisch: مسیحی ^(fa)
Portugees: cristão ^(pt) m, cristã ^(pt) v
Roemeens: creştin ^(ro) m, creştină ^(ro) v
Russisch: христианин ^(ru) m, христианка ^(ru) v, христиане ^(ru) mv
Schots-Gaelisch: Crìosdaidh ^(gd) m
Servo-Kroatisch:
- Cyrillisch: хришћанин ^(sh) m, хришћанка ^(sh) v
- Westers: hrišćanin ^(sh) m, hrišćanka ^(sh) v
Siciliaans: cristianu ^(scn) m, cristiana ^(scn) v
Sloveens: kristjan ^(sl) m, kristjanka ^(sl) v
Slowaaks: kresťan ^(sk) m, kresťanka ^(sk) v
Spaans: cristiano ^(es) m, cristiana ^(es) v
Thai: คริสเตียน ^(th), คริสต์ศาสนิกชน ^(th)
Tsjechisch: křesťan ^(cs) m
Turks: Hıristiyan ^(tr)
Venetiaans: cristian m
Zweeds: kristen ^(sv) g

Gangbaarheid

Het woord christen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "christen" herkend door:

98 %	van de Nederlanders;
97 %	van de Vlamingen.^[9]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
↑ christen op website: Etymologiebank.nl
↑ "christen" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
↑ Guus Valk NRC 18 februari 2016
↑ Tubantia Herman Haverkate 21-04-19 Twentse pastoor Marc Oortman leeft mee met zijn vrienden op Sri Lanka
↑ Weblink bron “Bedroefde reacties op dood van paus: 'Miljoenen mensen geïnspireerd'” (21 april 2025), NOS
↑ www.dbnl.org
↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

Engels

vervoeging
onbepaalde wijs	to christen
he/she/it	christens
verleden tijd	christened
voltooid deelwoord	christened
onvoltooid deelwoord	christening
gebiedende wijs	christen

Werkwoord

christen

overgankelijk, (religie) dopen

Synoniemen

baptise, baptize

Overgenomen van "https://nl.wiktionary.org/w/index.php?title=christen&oldid=5281789"